Mutezile nin Tezi By: seymanur K Date: 18 Haziran 2011, 11:20:49
Mutezilenin Tezi
Ehl-i bid'at ve Mutezile'den bazýlarý bize karþý; bizim ilahî haber ve sýfatlarda neshin varlýðýný ileri sürdüðümüzü iddia ederek: "ALLAH; kafiri, zinakârý, içkiciyi ve haksýz yere yetim malý yiyenleri azaba duçar edeceðini bildirmiþ ve hiç birini istisna etmemiþtir. Halbuki siz büyük günah iþleyenlerden bazýlarýný affedeceðini iddia ediyorsunuz" dediler.
Bu sorun, son aþamada ALLAH'ýn sýfatlarý noktasýna gelir ve orada düðümlenir. Mutezile, "Siz; ALLAH'ýn, gözlerin kendisini idrak edemiyeceðini söyleyerek kendi zatýný övdüðünü, sonra bunun ahirette deðiþeceðini ve gözlerin O'nu göreceðini iddia ettiniz. Bu iddia, övgüde nesihtir; çünkü ALLAH (c), Gözler O'nu idrak edemez ifadesi ile kendi zatým övmüþ, istisnaya yer vermemiþtir. Siz ise gözlerin ahirette, O'nu görerek idrak edeceðini savundunuz" dediler.
Þayet, ALLAH'ýn büyük günah iþleyenleri affetmesi caiz ise kafirleri affetmesi de caizdir. Çünkü ayný þekilde, Biz onlarý cezalandýracaðýz [625] buyurmuþtur.
Ýmam Muhasibi, onlarýn kýyasta ölçüyü aþtýklarýný, ALLAH'ýn ayetlerini ve ayetlerin yorumlarýný anlamadýklarýný, Kur'ân ilimlerinden gafil olduklarýný; ALLAH'ýn haber ve övgülerinde nesh sözkonusu olmamasýna karþýlýk ilahî haberler arasýnda bazýlarýnýn amm, bazýlarýnýn ise hass anlam içerdiðini söyleyerek onlara cevap vermiþtir. [626]
[625] Âl-i Ýmran: 3/56.
[626] Haris El- Muhasibi, El- Akl Ve Fehmü’l Kur’an, Ýþaret Yayýnlarý, Ýstanbul, 2003: 247.