Mutezile nin Tezi

Mutezilenin Tezi

Ehl-i bid'at ve Mutezile'den bazıları bize karşı; bizim ilahî haber ve sıfatlarda neshin varlığını ileri sürdüğümüzü iddia ederek: "ALLAH; kafiri, zinakârı, içkiciyi ve haksız yere yetim malı yiyenleri azaba duçar edeceğini bildirmiş ve hiç birini istisna etmemiştir. Halbuki siz büyük günah işleyenlerden bazılarını affedeceğini iddia ediyorsunuz" dediler.

Bu sorun, son aşamada ALLAH'ın sıfatları noktasına gelir ve orada düğümlenir. Mutezile, "Siz; ALLAH'ın, gözlerin kendisini idrak edemiyeceğini söyleyerek kendi zatını övdüğünü, sonra bunun ahirette değişeceğini ve gözlerin O'nu göreceğini iddia ettiniz. Bu iddia, övgüde nesihtir; çünkü ALLAH (c), Gözler O'nu idrak edemez ifadesi ile kendi zatım övmüş, istisnaya yer vermemiştir. Siz ise gözlerin ahirette, O'nu görerek idrak edeceğini savundunuz" dediler.

Şayet, ALLAH'ın büyük günah işleyenleri affetmesi caiz ise kafirleri affetmesi de caizdir. Çünkü aynı şekilde, Biz onları cezalandıracağız [625] buyurmuştur.

İmam Muhasibi, onların kıyasta ölçüyü aştıklarını, ALLAH'ın ayetlerini ve ayetlerin yorumlarını anlamadıklarını, Kur'ân ilimlerinden gafil olduklarını; ALLAH'ın haber ve övgülerinde nesh sözkonusu olmamasına karşılık ilahî haberler arasında bazılarının amm, bazılarının ise hass anlam içerdiğini söyleyerek onlara cevap vermiştir. [626]

[625] Âl-i İmran: 3/56.

[626] Haris El- Muhasibi, El- Akl Ve Fehmü’l Kur’an, İşaret Yayınları, İstanbul, 2003: 247.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın