Tarihül-Ýslam
Pages: 1
Son inen sure By: sumeyye Date: 24 Nisan 2011, 14:36:37
Son Ýnen Sure

 

Ebul Umeys, Abdü'l Mecid b. Süheyl'den Ubeydullah b. Abdillah b. Utbe'nin þöyle dediðini nakleder: Ýbni Abbas (r.a.) bana:

-Kur'an'm toptan en son indirilen suresinin hangisi oldu­ðunu biliyor musun?" dedi. Ben de "evet;

«Allah'ýn yardýmý ve fetih geldiði zaman...» süresidir" de­dim. O da, "Doðru söyledin." dedi.

Bu haberi Müslim rivayet etmiþtir.[181]

Ebû Biþr, Saîd b. Cübeyr aracýlýðýyla Ýbni Abbas (r.a.)m «izâ cae nasrullahi vel feth» suresi hakkýnda:

-Bu fetih Peygamberimiz (s.a.v)in eceli olup bunu kendisi­ne haber vermiþtir ki; "Allah sana fethi müyesser kýlýnca bu senin eceliyin geldiðine iþarettir, demiþti. Ýbni Abbas bu sö­zünü Ömer (r.a.)a söylemiþti. Bunun üzerine Ömer (r.a.):

-Bu sure hakkýnda ben de ancak senin bildiðin gibi biliyo­rum ey Ýbni Abbas!, dedi.

Bu haberi Buharý de bu anlamda rivayet etmiþtir.[182] Þu'be de Ebû Ýshak'tan Berâe b. Âzib'i (r.a.):

-En son indirilen sure (Berâe)dir. En son indirilen ayet de (Nisa suresi son ayeti olan) «Yes tef tünek..» ayetidir, derken duyduðunu rivayet eder.

Bu müttefekun aleyh bir haberdir.[183]

Asým el Ahvel, Þa'bî isnadýyla sevk ettiði haberinde, Sev-rî. Ýbni Abbas (r.a.)in: "Allah'ýn indirdiði son ayet, faiz ayeti­dir" dediðini söyler.[184]

Hüseyin b. Vâkýd da, Yezîd en Nahvî, Ýkrime aracýlýðýyla Ýbni Abbas (r.a.)m: "Kur'an'dan en son inen ayet:

«Allah'a  döndürüleceðiniz  o  günden  sakýnýn»   (Bakara 281) ayetidir, dediðini nakleder. [185]

Ýbni Arûbe, Katade aracýlýðýyla Saîd b. Müseyyeb'den Ö-mer (r.a.)m:

-Allah'ýn en son indirdiði þey, ribâ ayetidir. (Biz onu Pey­gamber'e uzun boylu sormaya vakit bulamadýk) Binaen aleyh, faizi de, faiz þüphesi olan þeyleri de terk edin, dediðini nak­leder.[186]

Bu sahih bir haberdir.

Ebû Ca fer de, Rebî b. Enes, Ebul Âliye isnadýyla Übey b. Ka%b (r.a.)ýn: "Kur anýn en son inen ayeti:

«Eðer yüz çevirirlerse, "Bana Allah yeter ! de» (Tevbel29) ayetidir, dediðini rivayet eder.[187]

Yukardaki görüþlerin ayrý olmasýný özetlersek þu sonuca ulaþýrýz:

"Görüþ sahiplerinin her biri bu konuda kendilerine ulaþ an bilgiyi haber vermektedirler.

Hüseyin b. Vakid anlatýyor: Bana Yezîd en Nahvi'nin an­lattýðýna göre Ýkrime ile El Hasen b. Ebi'l Hasen þöyle demiþ lerdir:

-Kuraný Kerim'in, Veylül lil Mutaffifîn, Bakara, Âli Ým-ran, Enfal, Ahzab, Mâide, Mümtehine, Nisa, Ýza Zülzilet, Hadid. Muhammed, Ra'd, Rahman, Hel'eta, Talak, Lemyekün, Haþr, Ýza cae nasrullahi, Nur, Hacc, Münafikûn, Mücadele, Hucurât, Tahrîm, Saff, Cuma, Teðâbûn, Feth ve Berâe sûre­leri Medine-i Münevvere'de nazil oldu, "Mekke'de de..." Kur' an'ýn diðer sureleri nazil olmuþtur.[188]


Gönüllerden Ve Zihinlerden Bazý Ayet Ve Surelerin Silinmesi
 

Ebû Harb b. Ebîl Esved, babasý Ebu'l Esved aracýlýðýyla Ebû Mûsâ el Eþ 'arî'nin (r.a.) þöyle dediðini nakleder:

-Vakti ile biz uzunluðu ve çetinliði bakýmýndan Berâe su­resine benzettiðimiz bir sureyi ezbere okurduk. O sure bana unutturuldu, ondan sadece,

«Ýnsanoðlunun iki vadi (dolusu) malý olsa kesinlikle üçüncü vadiyi aramaya kalkardý. Ademoðlunun karnýný top­raktan baþka bir þey dolduramaz.» kýsmý hatýrýmda kaldý. Yine biz vaktiyle «Sübhane Sebbihisme» kelimesiyle baþlay­an surelerden birine benzettiðimiz bir sureyi ezbere bilir­dim. O da bana unutturuldu. Sadece:

«Ey iman edenler! Yapmayacaðýnýzý niye söylersiniz? (Yada: Yapmayacaðýnýzý söylemeyin).[189] Bunlar boynunuzda þahit olarak yazýlacak ve kýyamet günü bundan sorulacaksýnýz» kýsmý hatýrýmda kaldý.

Bu haberi Müslim rivayet etmiþtir.[190]

Þuayb b. Ebî Hamze ve diðerleri Zührî'den þöyle nakle­derler:

-Bana Ebû Ümame b. Sehl (r.a.) in haber verdiðine göre; Rasûlüllah (s.a.v) in Ashab'mdan bir grup kendisine anlatmýþ lar ki: "Adamýn birisi geceleyin daha önce ezberlediði bir su­reyi okumak için kalkmýþ. «Bismülahirrahmanirrahim» dýþ ýnda bu sureden hiç bir þey okumaya gücü yetmemiþ Sabah olunca durumu sormak için Efendimiz'in kapýsýna gelmiþ.

Sonra bir diðeri derken toplanývermiþler ve birbirlerine "Bizi buraya ne topladý?" diye sormuþlar ve böylece birbirlerine bu surenin unutturulma olayýný haber vermiþler. Sonra Rasûlül-lah bunlara izin vermiþ girip ona durumlarýný bildirmiþler ve "Bu sure neydi?" diye sormuþlar. Efendimiz bir saat onlara hiç bir cevap vermeden durup ardýndan da;

«Bu sure dün gece neshedilmiþti. Böylece onlarýn kal­binden de silindi, yazýlý bulunduðu her þeyden de silindi»

buyurdu.

Bu haberi Ukayl, Ýbni Þihab ez Zührî'den nakletmiþtir. Orada ravi der ki; Zührî bunu anlatýrken Saîd b. Müseyyeb de orada oturuyordu. Ama bu sözü inkar etmedi.[191]

Bu surenin neshedilmesi ve gönüllerden kaldýrýlmasý pey­gamberlik delillerindendir. Bu hadis sahihtir.[192]


[181] Müslim Tefsir hadis na3024; Ýbni Ebî Þeybe Musannef 14/104; Beyhakî De­lâil 7/134.

[182] Buharý Tefsiri  Ýza Cae 65/110 hadis no 4970; Beyhakî Delâil 7/134; Taberî Tefsir Cüz 30/333.

[183] Buhari Feraiz 23/3; Müslim 1618/11; Beyhakî Delâil 7/136; Ýbni Ebî Þeybe 10/540, 541.

[184] Buhari Tefsir 65 Bakara suresi 279cu ayet; Taberi Tefsir'de ayný ayet; Bey­hakî Delâil 7/138.

[185] Beyhakî Delâil 7/137; Ýbni Ebî Þeybe ayný ifadeyi Berâe (r.a.)dan nakleder 10/541; Taberî Tefsir Cüz 3/115; Ýbni Abbas sözüne devamla derki; »Biz bîr Þeyi "yapýn!" diye emrederiz de kimbilir, belki sakýncasý yok. Bir þeyi ya­saklarýz ama belki de bunda hiç bir sakýnca yoktur»

[186] Müsned 1/36, 50; Beyhakî Delâil 7/138; Taberî Tefsir Cild 3, Cüz 3 S.114   

[187] Beyhakî Delâil 7/139

[188] Beyhakî Delâil 7/142.

Ýmam Zehebi, Tarihü’l-Ýslam, Cantaþ Yayýnlarý: 2/126/128

[189] Parentez içindeki bölüm Müellif Zehebî'nin metnidir. Ancak müellif de be­lirttiði için ben tercemede Müslim nüshasýný esas aldým.

[190] Müslim 1050; Beyhakî Delâil 7/156; Tahavî Müþkilü'l Asar 2/419. Müellif Zehebî merhum burada Beyhakî'yi esas alýþýndan olacak, mevzuyu biraz ký­saltmýþ Müslim ve Tahavî'deki haber þöyle baþlar:

-Ebû Mûsâ el Eþ'arî (r.a.) Basra halkýnýn kurrâlarýna -yanýna- gelmeleri için haber yolladý. Onlardan Kur'ân kýraati yapmýþ üç yüz kiþi huzuruna girdiler. Ebû Mûsâ onlara; «Siz basra halkýnýn en hayýrlýlarý ve kýýrrasýsýmz. Onlara Kur'an okuyýýverin! Sakýn boþ busuna uzun bir süre öyle kalýp da sizden ön­cekilerin kalbierinin katýîaþtiðý gibi kalpleriniz katýlaþmasýn» diyerek metin­deki sözlerine devam ediyor.

Bu hadisin «insanoðlunun iki vadi dolusu..» kýsmýndan sonrasý çok meþhur olup Hz. Aiþe, Enes, Ýbni Abbas, Übey b. Ka'b, Ebû Vâkýd el Leysî, Zeyd b. Erkam, CâbÝr b. Abdillah tarafýndan da nakledilir. Bu rivayetlerin hemen hepsinde "bilemiyorum, bu Kur'an'dan bir ayetmiydi, yoksa deðilmiydü". Hz. Aiþe rivayetinde "biz onu Kur'an'dan neshedilen bir ayet olarak görüyorduk" derken Übey (r.a.) da, "El Hâkümüt Tekâsür" suresi ininceye kadar biz bunu Kur'an'dan bir ayet kabul ediyorduk diye geçer.

Kaynaklar için aynca bak Buharý Rikak 81/10; Ebû Ya'la Müsned 4/2573; 5/2549, 2858, 2951, 6/3063, 3142, 3181, 3266, 3591, 11/6573; Abdürrezzak Musannef 19624; Taberî Tefsir 30/285; Ýmam Ahmed Müsned 3/122, 243, 272, 341, 247, 4/368, 5/117, 219, 6/55; Tirmizî 2337; Taberanî Kebîr 5/208; Daramî 2/319.

[191] Tahavî Müþkilül Asar 2/419; Beyhakî Delâil 7/157.

[192] Ýmam Zehebi, Tarihü’l-Ýslam, Cantaþ Yayýnlarý: 2/128-130
Ynt: Son inen sure By: Sevgi. Date: 22 Haziran 2021, 00:31:53
Esselamü aleyküm. Rabb'im bizleri ayetler ýþýðýnda yaþayan kullarýndan eylesin inþaAllah
Ynt: Son inen sure By: Bilal2009 Date: 23 Haziran 2021, 13:09:20
Ve aleykümüsselam Rabbim paylaþý için razý olsun

radyobeyan