Zati Selasil gazvesi By: sumeyye Date: 18 Nisan 2011, 14:25:44
Zati-Selasil Gazvesi
Zât'ý-Selasil'in Cüzam topraklarýnda bir su ismi olduðu söylenir.[332]
îbnü Lehî'a der ki: Bize Ebu'l Esved, Urve'den... yine Ýsmail b. Ýbrahim b. Ukbe'de amcasý Musa b. Ukbe'den: naklettiklerine göre ikisi de:
"Zati Selâsil Gazvesi, Amr b.el-Âs'ýn komutasýnda Þam diyarýnýn yaylalarý sayýlan yere, Beliyy Sa'dullah ve o tarafta oturan Kuzâa kabilelerine karþý tertib edilmiþti." derler.
Urvenin rivayetinde ise: "Resûlullah (s.a.v.), Amr Ýbnü'1-Âs'ý, Âs b-VâiI'in -anasý oralý olmasý sebebiyle- dayýlarý sayýlan Beliyy kabilesine yolladý. Onu Kuzaah olupta Beliyylere yakýn oturanlara tebliðe göndermiþ ve askere komutan yapmýþtý.[333]
Musa b. Ukbe der ki: Amr b. el-Âs oraya varýnca, bulunduðu yerin civarýndan korkup, arkadaþlarýndan birini imdad istemek üzere Resûlullah'a yolladý. Resûlullah da, Muhacirlerden imdad istedi. Onlar da bu yardýmý garanti verdiler. Aralarýnda Ebû Bekir'le Ömer ve bir cemaat vardý. Muhacirlere Ebû Ubeyde b. Cerrah'ý emir yaptý, bunlarý Amr'a imdada gönderdi.
Bunlar Amr'ýn yanma varýnca, Amr: "ben sizin de emirinizim. Ben sizi imdada göndersin diye Resûlullah'a yazýp imdat istedim" dedi. Muhacirler de: "tamam, sen sana yardýma gelen arkadaþlarýnýn emîrisin. Ebû Ubeyde de Muhacirlerin emiridir" dedi. Amr: "siz sadece benim istediðim bir imdat kýtasýsýnýz." dedi. Ebû Ubeyde çok yumuþak güzel huylu biriydi. Resûlullah'a verdiði sözü ve ahdi için çok gayretliydi hemen, durumu görünce: "Yâ Amr! sende bilirsin ki, Resûluîlah'ýn bana yaptýðý en son tavsiyesi: "Bir arkadaþýnýn yanma geldiðinde birbirinizin gönlünü alýn!"
sözleri idi. Sen beni dinlemezsen, ben sana kesin kez itaat ederim." dedi. Böylece Ebû Ubeyde, emirliði Amra teslim etmiþ oldu.[334]
Yunus, Ýbni Ýshhak'tan nakleder: Bana, Muhammed b. Abdurrahman b. Abdillah b. Husayn et-Teymî, Beley ve Uzra kabileleri topraklarýnda yapýlan Zati-Selâsil Gazvesi hakkýnda þunlarý anlattý:
Resûlullah (s.a.v.), Arablarý Ýslâm'a karþý ürkmelerini gidermek için Amr Ýbni'l Âs'ý oraya yolladý. Onu yollamasý Amr'ýn babasý Âs'ýn annesinin Beliyy'li olmasý idi. Böylece Amr ile onlarýn kalplerini Ýslâm'a ýsýndýrmak istiyordu. Amr, Cüzam arazisine vardýðýnda -ki orasý Selasil denen suyun baþý idi -korkuya kapýlýp Nebi (s.a.v.)den imdad istemek için haber saldý. Nebi (s.a.v.)de aralarýnda Ebû Bekir ve Ömer'in de bulunduðu ilk muhacirlerden bir gurubu baþlarýna Ebû Ubeyde (r.a.) tayin ederek ve "sakýn Amr ile ihtilâf etmeyin" diye tenbih ederek yardýma yolladý. Oraya varýnca Amr ona, "sen -komutan olmayý deðil- bana yardýma geldin" deyince Ebû Ubeyde: "hayýr öyle deðil, sen kendi gurubunun ben de kendi gurubumun emiriyim" dedi. Ebû Ubeyde yumuþak, nazik dünya iþlerinde gayet olumlu davranan biriydi. Amr ona, "Olmaz sen bana desteðe gelince, benim emrimde olman lazým" deyince O, "Yâ Amr! Resûlullah(s.a.v.) zaten bana; "Ý-kiniz çekiþmeyin!" buyurmuþtu. Sen bana asi geliyorsun ben senin emrinde olurum, olur biter" dediyse de Amr: "Emîrin benim sen sadece destekçisin" diye direndi. O da "haydi öyle olsun!" deyince ashaba namazý Amr kýldýrdý.[335]
.Ali b. Âsim, Hâlid el-Hazzâ aracýlýðýyla Ebû Osman en-Nehdi den nakleder: Amr b.el-Âs'ý þöyle derken iþittim.
-Nebi (s.a.v.) beni bir müfreze baþkanlýðýnda Zî Selâsil'e yolladý. Toplulukta Ebû Bekir de vardý. Kendi kendime, "benim Peygamberin katýnda deðerli bir yerim olmasa bu ordunun baþýna geçirip sefere yollamaz" diye düþünüp, Nebi (s.a.v.)'in yanýna gelip önüne diz çöktüm ve "Yâ Resûlallah! Sana insanlarýn en sevgilisi kimdir?" dedim. "Aiþe'dir" buyurdu. "Ben ailelerin arasýndakini sormuyorum" deyince O, "Babasýdýr" buyurdu. "Sonra kim?" dedim. "Ömer'dir" buyurdu. Ben "sonra kim?" diye sordukça o bir sürü insan saydý. Amr der ki; ben kendi kendime, "artýk böyle bir soruyu bir daha tekrar etmemeliyim" dedim.[336]
Bu hadisi Halid'den, Ali b. Asým'dan baþkalarý da nakletmiþtir. Bu hadis Sahihayn'da tahric edilmiþtir.
Vakîi ve diðerleri anlatýyor: Bize Musa b. Ali b/Rabah, babasýndan Amr b. el-As'i þöyle derken duyduðunu nakleder: Nebi (s.a.v.) bana:
"Ya Amr! silahýný kuþan ve yanýma gel" buyurdu. Kuþanýp geldiðimde abdest alýyordu. Gözlerini bana çevirip iyice baktý ve;
"Yâ Amr! Ben seni baþkan olarak sefere yollayacaðým. Allah sana selamet ve ganimet versin. Ben senin için salih bir yoldan kazanýlan malýn olmasýný istiyorum" buyurdu. Ben de, "Yâ Resûlallah! Ben mal arzusu ile Müslüman olmadým. Ben ancak cihad ve seninle olabilmek arzusuyla Ýslâm'a girdim" deyince Efendimiz:
"Yâ Amr! Salih kiþi için salih mal ne kadar güzeldir" buyurdu.[337]
Ýbni Avn ve diðerleri, Muhammed'den: "Resûlullah (s.a.v.) Amr b. el-Âsrý aralarýnda Ebû Bekir ve Ömer'in de bulunduðu Zât-ý Selâsil ordusuna komutan olarak tayin etti" diye naklederler. Ýbrahim b. Muhacir de Ýbrahim Nehâî'den buna benzer bir sözü naklediyor.[338]
Vekî, Münzir b. Sa'lebe yoluyla Ýbnü Bürayde'den naklediyor: Resýýlýýllah (s.a.v.), aralarýnda Ebû Bekir ve Ömer'in de bulunduðu bir mangaya emir yapýp yolladý. Harp yerine varýldýðýnda Amr: "kimsenin ateþ yakmamasý emrini verdi." (Orasý soðuk olduðu için ateþ yakmak istediler) Ömer (r.a.) onun emir veriþine Öfkelenip, Amr'a darýlmaya gidecekti ki, Ebû Bekir (r.a.) ona egel olup. "Resûlullah (s.a.v.) O'nun harp bilgisine güvendiði için bize komutan yaptý" diyerek onu yatýþtirdi.[339]
Derim ki: Ýþte bu bilgiye binâen Ebû Bekir de Amr'ý Þam Seferi'nde komutan yapmýþtý.
Vakîdi anlatýyor: Bana Rabîa b. Osman, Yezîd b. Roman'dan nakletti ki: Ebû Ubeyde ve arkadaþlarý Amr'a yardýma geldiklerinde sayýlarý beþyüz kiþi olmuþtu. Gece ve gündüz yola giderek Beliyy diyarýna varýp orayý istilâ ettiler. Ne zaman bir yere gelseler, orada bir düþman topluluðu olduðu haberi Ona ulaþýyordu. Bunlarýn geldiðini duyan bu topluluklar hemen daðýlýp kaçýyorlardý. Böylece kaçanlarýn peþinde ta Beîiyy, Uzra ve Belkýyn arazilerinin öte ucunu kadar ulaþtýlar. Sonunda orada bir düþman topluluðuna rastladýlar. Bir saat çarpýþýp birbirlerine ok attýlar. O gün Âmir b. Rabi'a vurulup kolundan yaralandý. Müslümanlar düþmana saldýrýnca daðýlýp kaçýþtýlar. Müslümanlar onlarý takibe koyulup kaçmaktan aciz kalýnca her tarafa daðýldýlar. Amr böylece orayý istila etti. Orada günlerce kalýp arkadaþlarý çevredeki hayvan sürülerine baskýn düzenledi.[340]
Ýsmail b. Ebî Halid, Kays'tan naklediyor: Resulü Ekrem (s.a.v.) Amr Ýbni'1-Âs'ý Zati Selâsil gazvesine yolladý. Orada (geceleyin son derece) çetin bir soðuk onlarý yakaladý. Amr onlara "hiç kimse ateþ yakmýyacak!" emrini vermiþti. Resûlullah'a geldiklerinde Amr'ý, "ateþ yaktýrmadý" diye þikayet ettiler. Amr da: "Yâ Resûlallah! Benim arkadaþlarýmýn sayýsý azdý. Ben düþmanýn onlarýn azlýðýný görmesini istemedim. Hem onlarýn düþmanýn peþine gitmelerini yasakladým. Zira, belki yolda onlara tuzak kurmuþ olacaklarýndan korktum" dedi. Bu cevap Resûlullah'm çok hoþuna gitti.[341]
Amr b. Haris, Cebîr b. Hâzim,-Yahya b. Eyyûb- Yezid b. Ebî Habîb-imrân b. Ebî Enes- isnadýyla amr Ýbni'l Âs'tan þöyle anlattýðý nakleder: Zati Selâsil Gazvesinde soðuk bir gecede ihtilam oldum. Gusledersem ölebileceðimden korktum. Teyemmüm edip sonra arkadaþlarýma sabah namazýný kýldýrdým. Bu durumu Postacý olan Avf b. Malik- önceden Nebi (s.a.v.)e bildirmiþ. Nebi (s.a.v.) beni görünce;
-"Yâ Amr, sen cünübken arkadaþlarýna namaz mý kýldýrdýn?" buyurdu. Ben de ona beni gusletmekten alýkoyan sebebi anlattým ve zaten Allah(cc) da;
"Kendinizi öldürmeyin, þüphesiz Allah size pek merhametli davranmaktadýr" (Nisa 29) buyuruyor, dedim. Nebi (s.a.v.) sözüme güldü ve hiçbirþey demedi.[342]
Amr b. el-Haris ve diðerleri Yezîd, Ebi Habib -Ýmran b. Ebî Enes-Abdurrahman b. Cübeyr isnadýyla Amr b. el-Âs'ýn kölesi Ebû Kaystan; "Amr b. el-As bir seriyyeye gitmiþti..." diyerek hadisi aynen yukardaki Cerir hadisi gibi nakleder ve sonrada, "Amr bacak arasým yýkayýp aynen namaz abdesti aldý, sonra onlara namaz kýldýrdý" diye anlatýr ama teyemmümden bahsetmez. Üst haberle bunu Ebû Davud nakleder.
(Ebû Davud burada þunu da ilave eder: "Bu kýssayý Evzâî, Hassan b. Atýyye'den nakletmiþtir. Bu rivayette "teyemmüm geçiyor.)[343][332] Cüzam, küçük bir kabile olup, Yemen taraflarýnda otururlardý. Mu'cemû Kabâili'l arabda anlatýldýðýna göre, Hýþma daðlarýnda göçebe idiler. Amr b. el-Âs'ýn Mýsýrý fethinden sonra bir kýsmý oraya iskan oldu.
[333] Beyh. Delâil 4/298; Urve Meðazî sayfa 207.
[334] Urve Meðazî sayfa 207; Ýbni Hiþâm Sira 4/239; Beyhakî Delâil 4/399; Ýbni Asakir Teh. Tarih-i Dýmýþk 1/104, 7/162.
[335] Beyh. Delâil 4/400; Vâkidî 2/770; Ýbni Hiþâm Sire 4/239. Parantez arasý Beyhakî rivayeti ile Ýbni îshak'mdýr. Zehebî ihtisar ederek atlamýþ.
[336] Buhârî Fazâilü Ashabýn-Nebîyyi cild 4 sah 192 ve Meðazî/Gazvetü zatis-Seiâsil 5/113; Müslim Fazailüs-Sahabe h. no: 2384; Beyhakî Delâil 4/401.
[337] Ýbni Ebî Þeybe Musannef 7/18; Müsned 4/198, 202; Ýbni Hibban Tertîb 5/88; Buhârî Edebü'l Müfred h. no: 299; Hakim 2/236 ve 2/2.
[338] Buhârî Fezail Ciit 7/18, 19 ve Meðazide 8/59; Müslim h. no: 2384.
[339] Beyh. Delâil 4/400 Vakýdî 2/770.
[340] Vakýdî 2/773; Ýbni Sa'd 2/131; Beyh. Delâil 4/401.
[341] Ýbni Asakir Tarihi Dýmýþk 13/254.
[342] Ebû Dâvûd 335; Müsned 5/203; Hakim 1/177; Darakutnî 1/178; Beyhakî S. Kübra 1/225; Beyhakî Delâil 4/402; Ýbni Hibban Mevarid 202; Ýbni Asakir 13/255.
[343] Ebû Dâvûd 435; Beyh. Delâil 4/403; Vakîdi 2/173'te isnatsýz olarak.
Ýmam Zehebi, Tarihü’l Ýslam Cantaþ Yayýnlarý 4/194199
Ynt: Zati Selasil gazvesi By: Bilal2009 Date: 27 Aðustos 2021, 17:18:17
Esselamü aleyküm Rabbim paylaþým için razý olsun
Ynt: Zati Selasil gazvesi By: Sevgi. Date: 31 Aðustos 2021, 05:21:48
Aleyküm Selâm. Bilgiler için Allah razý olsun kardeþim. Rabb'im ilmimizi artýrsýn inþaAllah