Kabede namaz By: sidretül münteha Date: 30 Ocak 2011, 16:04:38
C- Kabe'de Namaz:
Bu babta ihtilâf edilen meþhur bir mes'ele daha vardýr. O da Kâ'be'nin içinde namaz kýlmanýn caiz olup olmadýðý mes'elesidir. Kimisi bunu mutlaka caiz görmemiþ, kimisi mutlaka caiz görmüþ [97] , kimisi de nafile ile farz arasýnda ayýrým yapmýþtýr.
Bu ihtilâfýn sebebi de, hem bu mevzuda varid olan hadislerin çeliþmesi hem de, Kâ'be'nin içinde namaz kýlanýn Kâ'be'nin sadece bir duvarýna yöneldiði için, Kâ'be'nin dýþýnda namaz kýlan kimse gibi Kâ'be'ye yönelmiþ sayýlýp sayamadýðýnda ihtilâf etmeleridir.
Çeliþen hadislerin biri, sabit olan îbn Abbas'm «Rasûlullah (s.a.s) Kâ'be'nin içine girdiði vakit bütün köþelerinde durup dua etti ve çýkýncaya kadar namaz kýlmadý. Ancak çýktýktan sonra Kâ'be'ye karþý durup iki rek'at namaz kýldý ve:
«Ýþte kýble budur» diye buyurdu»[98] hadisidir.
ikinci hadis, Abdullah b. Ömer'in «Rasülullah (s.a.s) beraberinde Üsa-me b. Zeyd, Osman b. Talha ve Bilâl b. Rebah olduðu halde Kâ'be'ye girdi ve kapýyý kapatarak bir müddet içerde kaldý. Çýktýktan sonra Bilâl'e: Rasülullah (s.a.s) içerde ne yaptý? diye sordum. Bir direði saðýna, bir direði soluna ve üç direði de arkasýna alarak namaz kýldý dedi» [99] hadisidir.
îbn Abbas'ýn hadisini tercih eden veyahut bu hadisin Ýbn Ömer'in hadisini neshettiðini söyleyenler, Kâ'be içinde namaz kýlmanýn mutlaka caiz olmadýðým, Ýbn Ömer'in hadisini tercin edenler de, mutlaka caiz olduðunu söylemiþlerdir.
Bu iki hadisi te'lif edenler ise îbn Abbas'ýn hadisini farza, îbn Ömer'in hadisini nefl'e (nafileye) hamletmiþlerdir. Fakat bu iki hadisi bu þekilde te'lif etmek zordur. Çünkü Peygamber (s.a.s) Efendimiz, Kâ'be'den çýktýktan sonra iki rek'at namaz kýlarak "KIBLE ÝÞTE BUDUR" demiþtir ki, kýldýðý bu namaz, nafile idi.
«Ýki delil, birbirleri ile çatýþtýðý zaman ikisi de hükümsüzdür» diyenlere gelince: Bunlarda iki kýsýmdýr:
Bir kýsmý: «tema ve ittifakýn hükmü bakidir» derler. Bunlara göre, Kâ'be içinde namaz kýlmak asla caiz deðildir.
«Ýcma'ýn hükmü baki deðildir» diyenler ise, Kâ'be içinde namaz kýlan kimseye, Kâ'be'ye karþý durmuþ denilebilir mi, denilmez mi diye ihtilâf etmiþlerdir. «Denilebilir» diyenler Kâ'be içinde namaz kýlmayý caiz görmüþlerdir. «Denilemez» diyenler ise -ki en zahirde budur- «Kâ'be içinde namaz kýlmak, caiz deðildir» demiþlerdir. [100]
D- Sütre:
Fýkýh âlimlerinin hepsi, tek baþýna veya imam olarak namaz kýlan kimsenin kendisi ile kýble arasýnda bir sütre koymasýný müstehab görmüþlerdir. Çünkü Peygamber (s.a.s) Efendimiz:
«Biriniz deve kemerinin arkasý kadar yüksek bir þeyi önüne dikerek (sütre yaparak) namaz kýlsýn» [101] buyurmuþtur. Ancak eðer sütre olacak bir þey bulunamazsa, Ýmam Ahmed b. Hanbel, «Önüne bir çizgi çeker» demiþ ise de cumhur, böyle bir zorunluluk olmadýðýný söylemiþtir.
Bu ihtilâfýn sebebi, çizgi çekme hususunda varid olan hadisin sýnhatinde ihtilâf etmeleridir.
Ebû Davud'un Ebû Hüreyre'den getirdiði bu hadisin metni þöyledir:
«Rasülullah (s.a.s): «Biriniz namaz kýlmak istediði zaman bir þeyin karþýsýnda dursun. Eðer (karþýsýnda duracak) bir þey bulunmazsa bir âsâ diksin, eðer kendisinde âsâ da yoksa bir çizgi çeksin. Bunu yaptýktan sonra Önünden geçen kimsenin ona zararý olmaz» buyurdu».[102]
îmam Ahmed bu hadis hakkýnda «Sahihtir», Ýmam Þâfýi: «Sahih deðildir» demiþlerdir. Peygamber (s.a.s) Efendimiz'in sütresiz namaz kýldýðý da rivayet olunmuþsa [103] da, sabit olan hadis, namaz kýlarken önüne bir harbe (deðnek) diktiðine [104]dair olan hadistir.
îþte özet olarak anlattýðýmýz bu dört mes'ele bu bab'ýn ana rnes'eleleridir. [105] [97] Ebû Hanife, bu görüþledir.
[98] Buharý, Salât, 8/30, no: 398.
[99] Buhârî, Salât, 8/81, no: 468; Müslim, Uac.c, 15/68, no: 1329.
[100] Ýbn Rüþd Kadý Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüþd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayýnlarý: 1/251-252.
[101] Müslim, Salât, 4/47, no: 499; Ebû Dâvûd. Salât, 2/102, no: 685
[102] Ebû Dâvûd, Salât, 2/103, no: 689.
[103] Ebû Dâvûd, Salât, 2/114, no: 718; Ncsâî, 2/56.
[104] Buhârî, Salât, 8/90, no: 494; Müslim, Salât, 4/40, no: 501.
[105] Ýbn Rüþd Kadý Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüþd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayýnlarý: 1/252-253.