Kabede namaz

C- Kabe'de Namaz:

Bu babta ihtilâf edilen meşhur bir mes'ele daha vardır. O da Kâ'be'nin içinde namaz kılmanın caiz olup olmadığı mes'elesidir. Kimisi bunu mutlaka caiz görmemiş, kimisi mutlaka caiz görmüş [97] , kimisi de nafile ile farz arasında ayırım yapmıştır.

Bu ihtilâfın sebebi de, hem bu mevzuda varid olan hadislerin çelişmesi hem de, Kâ'be'nin içinde namaz kılanın Kâ'be'nin sadece bir duvarına yöneldiği için, Kâ'be'nin dışında namaz kılan kimse gibi Kâ'be'ye yönelmiş sayılıp sayamadığında ihtilâf etmeleridir.

Çelişen hadislerin biri, sabit olan îbn Abbas'm «Rasûlullah (s.a.s) Kâ'be'nin içine girdiği vakit bütün köşelerinde durup dua etti ve çıkıncaya kadar namaz kılmadı. Ancak çıktıktan sonra Kâ'be'ye karşı durup iki rek'at namaz kıldı ve:

«İşte kıble budur» diye buyurdu»[98] hadisidir.

ikinci hadis, Abdullah b. Ömer'in «Rasülullah (s.a.s) beraberinde Üsa-me b. Zeyd, Osman b. Talha ve Bilâl b. Rebah olduğu halde Kâ'be'ye girdi ve kapıyı kapatarak bir müddet içerde kaldı. Çıktıktan sonra Bilâl'e: Rasülullah (s.a.s) içerde ne yaptı? diye sordum. Bir direği sağına, bir direği soluna ve üç direği de arkasına alarak namaz kıldı dedi» [99] hadisidir.

îbn Abbas'ın hadisini tercih eden veyahut bu hadisin İbn Ömer'in hadisini neshettiğini söyleyenler, Kâ'be içinde namaz kılmanın mutlaka caiz olmadığım, İbn Ömer'in hadisini tercin edenler de, mutlaka caiz olduğunu söylemişlerdir.

Bu iki hadisi te'lif edenler ise îbn Abbas'ın hadisini farza, îbn Ömer'in hadisini nefl'e (nafileye) hamletmişlerdir. Fakat bu iki hadisi bu şekilde te'lif etmek zordur. Çünkü Peygamber (s.a.s) Efendimiz, Kâ'be'den çıktıktan sonra iki rek'at namaz kılarak "KIBLE İŞTE BUDUR" demiştir ki, kıldığı bu namaz, nafile idi.

«İki delil, birbirleri ile çatıştığı zaman ikisi de hükümsüzdür» diyenlere gelince: Bunlarda iki kısımdır:

Bir kısmı: «tema ve ittifakın hükmü bakidir» derler. Bunlara göre, Kâ'be içinde namaz kılmak asla caiz değildir.

«İcma'ın hükmü baki değildir» diyenler ise, Kâ'be içinde namaz kılan kimseye, Kâ'be'ye karşı durmuş denilebilir mi, denilmez mi diye ihtilâf etmişlerdir. «Denilebilir» diyenler Kâ'be içinde namaz kılmayı caiz görmüşlerdir. «Denilemez» diyenler ise -ki en zahirde budur- «Kâ'be içinde namaz kılmak, caiz değildir» demişlerdir. [100]

D- Sütre:

Fıkıh âlimlerinin hepsi, tek başına veya imam olarak namaz kılan kimsenin kendisi ile kıble arasında bir sütre koymasını müstehab görmüşlerdir. Çünkü Peygamber (s.a.s) Efendimiz:

«Biriniz deve kemerinin arkası kadar yüksek bir şeyi önüne dikerek (sütre yaparak) namaz kılsın» [101] buyurmuştur. Ancak eğer sütre olacak bir şey bulunamazsa, İmam Ahmed b. Hanbel, «Önüne bir çizgi çeker» demiş ise de cumhur, böyle bir zorunluluk olmadığını söylemiştir.

Bu ihtilâfın sebebi, çizgi çekme hususunda varid olan hadisin sınhatinde ihtilâf etmeleridir.

Ebû Davud'un Ebû Hüreyre'den getirdiği bu hadisin metni şöyledir:

«Rasülullah (s.a.s): «Biriniz namaz kılmak istediği zaman bir şeyin karşısında dursun. Eğer (karşısında duracak) bir şey bulunmazsa bir âsâ diksin, eğer kendisinde âsâ da yoksa bir çizgi çeksin. Bunu yaptıktan sonra Önünden geçen kimsenin ona zararı olmaz» buyurdu».[102]

îmam Ahmed bu hadis hakkında «Sahihtir», İmam Şâfıi: «Sahih değildir» demişlerdir. Peygamber (s.a.s) Efendimiz'in sütresiz namaz kıldığı da rivayet olunmuşsa [103] da, sabit olan hadis, namaz kılarken önüne bir harbe (değnek) diktiğine [104]dair olan hadistir.

îşte özet olarak anlattığımız bu dört mes'ele bu bab'ın ana rnes'eleleridir. [105]

[97] Ebû Hanife, bu görüşledir.

[98] Buharı, Salât, 8/30, no: 398.

[99] Buhârî, Salât, 8/81, no: 468; Müslim, Uac.c, 15/68, no: 1329.

[100] İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 1/251-252.

[101] Müslim, Salât, 4/47, no: 499; Ebû Dâvûd. Salât, 2/102, no: 685

[102] Ebû Dâvûd, Salât, 2/103, no: 689.

[103] Ebû Dâvûd, Salât, 2/114, no: 718; Ncsâî, 2/56.

[104] Buhârî, Salât, 8/90, no: 494; Müslim, Salât, 4/40, no: 501.

[105] İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 1/252-253.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın