Kalple ilgili makam ve haller By: sumeyye Date: 24 Ocak 2011, 14:00:21
KALPLE ÝLGÝLÝ MAKAM VE HALLER
Þimdi de kalple ilgili makamlar üzerinde duralým. Bunlardan bazýlarý þunlardýr: [1067]
1. Cem Ya Da Ýrâde:
Kalple ilgili makamlarýn ilki cem (himmeti bir noktada toplama, yoðunlaþma) makamýdýr. Cem, âhiret iþlerinin, kalbin asýl maksadý olmasý, bütün düþüncesinin ona yönelik olmasý, dünya iþinin önemsiz bir hal almasý, ona yönelik bir maksadýnýn olmamasý, ona ancak arýzî olarak ve asýl amacýna kendisini ulaþtýracak bir araç olmasý bakýmýndan ve yeteri kadar ilgi duymasýdýr.
Cem, sûfîlerin "irâde" diye isimlendirdikleri makamdýr. Rasûlullah (s.a.) þöyle buyurmuþtur:
"Kim, bütün tasasýný tek bir tasa halinde âhiret tasasý kýlarsa, Allah Teâlâ, onun tasasýný giderir, iþlerini kendi üstüne alýr. Kim de kendisine pek çok tasa edinirse, Allah Teâlâ onun hangi vadide helak olduðuna aldýrýþ bile etmez.[1068]
Ýnsanýn himmetinin, ilâhî cömertlik kapýsýný çalma konusunda dua gibi özel bir etkisi vardýr. Dahasý himmet, duanýn iliði ve özüdür. Ýnsan bütün himmetini, Allah'ýn razý olacaðý þeylere yöneltmesi halinde Allah Teâlâ, onun iþlerini üstlenir. Himmetin bir noktada toplanmasý gerçekleþir ve bu hal üzere açýk ve gizli olarak kulluða devam ederse; bu, o kimsenin kalbinde Allah sevgisi (mu-habbetullah) ve Rasûlullah sevgisi doðurur. Bu sevgiyle, sadece Allah Teâlâ'nýn mülkün mâliki olduðuna, Rasûlullah'ýn (s.a.) hak ve O'nun tarafýndan insanlýða gönderilmiþ olduðuna imaný artmakla kalmaz; bilakis bu, suya nisbetle susuzun, yiyeceðe nisbetle açýn durumu gibi bir hal þeklîni alýr.
Muhabbet þöyle doðar: Akýl, zikrullah ve O'nun celâli üzerinde tefekkür ile dolunca iman nuru doðar ve bu, akýldan kalbe yansýr. Kalp bu nuru, kendisinde yaratýlýþtan mevcut bulunan bir kuvve ile alýr ve bu muhabbete dönüþür. [1069]
[1067] Þah Veliyyullah Dihlevî, Hüccetullâhi’l-Bâliða Ýslâm Düþüncesinin Ýlkeleri, Ýz Yayýnlarý: 2/295.
[1068] Ýbn Mâce, Mukaddime, 23; Zühd, 2.
[1069] Þah Veliyyullah Dihlevî, Hüccetullâhi’l-Bâliða Ýslâm Düþüncesinin Ýlkeleri, Ýz Yayýnlarý: 2/295-296.