El-Evvel
Her varlýktan mukaddem olan, baþlangýcý olmayan...
73
el-EVVEL
Allah Teâlâ bütün varlýklar üzerine mukaddem olup kendi varlýðýnýn evveli yoktur. Kendisi için asla baþlangýç tasavvur olunamaz. Onun için Ona EVVEL demek, "ikincisi var" demek deðildir. "Sâbýk'ý, yani, kendisinden evvel bir varlýk sâhibi yok" demektir.
Ynt: El Evvel By: muhsin iyi Date: 23 Eylül 2011, 15:25:20
Ýnsanýn Ebedi Yaþama Arzusu, El-Evvel, El-Âhir, El-Bâkî
Aslýnda Allah’ýn (c.c.) el-Evvel (Öncesi olmayan ilk) ve el-Âhir (Sonrasý olmayan son) oluþu, biz zamanla kayýtlý insanlara göredir. Allah (c.c.) zaman kavramýyla kayýtlý olmadýðýna göre O her zaman vardýr. O’na bir baþlangýç ve son düþünülemez. Zaman da evren gibi yaratýlmýþtýr. Ýnsanýn belli bir zamanda doðmasý, büyümesi, olgunlaþmasý, ölmesi zaman kavramýný bir doða olgusu haline getirmiþtir. Ama Allah (c.c.) doðmamýþtýr, deðiþmemiþtir ve ölmeyecek diridir. O’nun katýnda geçmiþ zaman, þimdiki zaman, gelecek zaman birdir.
Zaman kavramý ezeli deðildir. Evrenle birlikte yaratýlmýþtýr. Ayrýca zaman kavramý ebedi de deðildir. Kýyametin kopmasý ile son bulacaktýr. Ahiret için daimi bir mekanla (cennet ve cehennem) ebediyet yaratýlmýþtýr.
Ýnsanýn içerisinde bulunduðu madde âlemini aþýp Allah’ý (c.c.) düþünmesi ve O’na yönelmesi için çeþitli ibadetler konmuþtur. Oruç, bedenin doðal ihtiyaçlarýný gün boyunca kesmekle bunu gerçekleþtirmeye çalýþýr. Oruçta yeme, içme, cinsel münasebet gibi nefsin maddi âlemle kurduðu doðal iliþki biçimi ilgili sürede askýya alýnarak onun ötesinde ruhun ilahi aþkla gereksinim duyduðu Allah (c.c.) rýzasý boyutuna geçilmeye çalýþýlýr. Zekat da madde âleminin simgesi olan para ile yapýlan büyük bir kendini aþma çabasýdýr. Hakeza namaz da müminin miracý olarak öteler ötesine, ilahi huzura yönelmedir. Hac adeta ölüme ve ölümden sonrasýna yapýlan bir yolculuktur. Kýsacasý bütün ibadetlerle bu dünyadan, madde âleminden uzaklaþarak Allah’a (c.c.) yönelmeye çalýþýlýr. Ýþte el-Evvel, el-Âhir güzel isimleri de dünyadan, madde âleminden kopuþun zaman boyutunu simgelemektedir.
El-Evvel, el-Âhir güzel isimleri ile insanýn üzerine düþen görev þudur: Ýnsan evvelinin babanýn sulbünde bir meni, annenin rahminde bir kan pýhtýsý olduðunu, sonrasýnýn da kabirde çürümüþ bir kemik yýðýný olacaðýný unutmamalýdýr. Bu dünyaya, madde âlemine gönlünü kaptýrmamalýdýr. Hem dünyayý, madde âlemini hem de geçmiþ, þimdiki ve gelecek zamaný aþmalý, ahirete, ebediyete, Allah’a (c.c.) yönelmelidir.
Allah (c.c.) yaþamamýz için iç dünyamýzda bir açlýk içgüdüsü yaratmýþtýr. Bu içgüdü olmasaydý pek çok insan yemek yemeyi ihmal eder, saðlýðýný bozardý. Allah (c.c.) sadece iç dünyamýzda el-Hayy (Allah ölmeyen diridir.) güzel ismiyle açlýk içgüdüsünü yaratmamýþ dýþ dünyada da er-Rezzâk (Allah bütün varlýlarý besler.) güzel ismiyle bunun için yeryüzü büyüklüðünde bir sofra kurmuþtur. Bitkilerin, hayvanlarýn çoðu iþtahýmýza ve midemize hizmet etmektedirler. Ýnsanýn iç dünyasýnda bir de ebedi yaþam arzusu vardýr. Ýnsan fani olmayý kendisine, sevdiklerine hiç yakýþtýrmamaktadýr. Ölüm sanki hiç baþýna gelmeyecek bir þeymiþ gibi yaþamaktadýr. Bunun nedeni insanýn ebedi yaþama olan tutkusudur. Allah (c.c.) nasýl açlýk içgüdüsünü tatmin için yeryüzünü bir sofra gibi hazýrlamýþsa, elbette insanýn bu ebedi yaþama arzusunu görmezden gelmeyecek, ahireti de yaratacaktýr.
El-Bâkî (var oluþunun sonu olmamak) güzel ismi insanýn faniliði nedeni ile ruhsal dünyasýnda meydana gelen karamsarlýða merhem olabilecek bir anlama sahiptir. Gerçi ölüm pek bilincimize gelmez. Gelse de hemen uzaklaþtýrmaya çalýþýrýz veya baþkalarýnýn baþýna gelir ama benim baþýma gelmez biçiminde bencilce bir düþünceyle yaþamýmýzdan soyutlarýz. Ama evren, yeryüzü, maddi ve manevi bünyemiz ölümü adeta bize bir ders gibi okutmaya çalýþýr. Yaþ ilerledikçe de bu dersler daha bir etkisini gösterir. Gece ve uyku ölümün ikizi gibi her gün yakamýza yapýþýr. Sonbahar ölümü doðada gözlerimizin önüne sermeye baþlar. Bunlar elbette üzerinde düþünülecek konular deðildir, ama insan ruhunda derin akisler býrakýr. Bilinçdýþý dünyamýz ölüm kaygýsýyla sarsýlmaya, huzursuz olmaya baþlar. Dünyanýn güzelliklerinde faniliði görürüz ve iç dünyamýz adeta buna isyan eder. Ýþte Allah (c.c.) böyle bir buhranlý anda el-Bâkî güzel ismiyle bizim imdadýmýz yetiþir ve ebedi yaþam arzumuzu tatmin eder.
Nakþibendiyye tarikatýnda küçük zikir topluluðunda (küçük hatme-i hacegânda) Allah’ýn (c.c.) bu güzel isminin bir seferde iki kere zikredilmesi çok manidardýr: “Yâ Bâkî Ente’l- Bâkî (Ey Bâkî, Sen el-Bâkî’sin). Ýlk Bâkî ile insanýn faniliðine merhem olunmakta, ikinci Bâkî ile de ebedilik karþýsýnda duyulan iþtiyak dile getirilmektedir. Baþlarýndaki sözcükler de bu sözlerimizi teyit etmektedir. Þöyle ki: Ýnsan bir tehlike anýnda ünlemleri kullanýr. Ýlkinde fanilik bir ruhsal hastalýk, yani bir bunalým ve buhran doðurduðu için bir yaþamsal ihtiyaçla “Yâ (Ey)” ünleminin kullanýlmasý uygun düþmüþtür. Ýkincisinde bu ruhsal hastalýktan kurtulan insanýn aþk, arzu, iþtiyak duyduðu ebedilik özlemi için Allah’la (c.c.) içten bir iliþkiye girmek istemesi dile getirilmiþtir. “Ente (Sen)” zamiri de bu sýcak ilgiye iþaret etmektedir. Yani, Yâ Bâkî Ente’l- Bâkî, ruhumuzun faniliðine þifa, ebedi yaþam arzusuna þevk katan bir anlam bünyesine sahiptir.
El-Bâkî güzel ismi ile kula düþen görev, nasýl bir tohum topraða düþtüðünde dýþ kabuðu çürüyüp filizlenirse insan da ölüp kabre girince ebedi bir yaþam için yeniden diriltileceði konusunda bir kuþkuya düþmemesidir. Gönül ister ki bu ebedi yaþam cennetle ve Allah’ýn (c.c.) rýzasýyla ödüllendirilsin.
Muhsin Ýyi
Ynt: El Evvel By: sümeyra Date: 23 Eylül 2011, 15:43:44
Nakþibendiyye tarikatýnda küçük zikir topluluðunda (küçük hatme-i hacegânda) ALLAH’ýn (c.c.) bu güzel isminin bir seferde iki kere zikredilmesi çok manidardýr: “Yâ Bâkî Ente’l- Bâkî (Ey Bâkî, Sen el-Bâkî’sin). Ýlk Bâkî ile insanýn faniliðine merhem olunmakta, ikinci Bâkî ile de ebedilik karþýsýnda duyulan iþtiyak dile getirilmektedir. Baþlarýndaki sözcükler de bu sözlerimizi teyit etmektedir. Þöyle ki: Ýnsan bir tehlike anýnda ünlemleri kullanýr. Ýlkinde fanilik bir ruhsal hastalýk, yani bir bunalým ve buhran doðurduðu için bir yaþamsal ihtiyaçla “Yâ (Ey)” ünleminin kullanýlmasý uygun düþmüþtür. Ýkincisinde bu ruhsal hastalýktan kurtulan insanýn aþk, arzu, iþtiyak duyduðu ebedilik özlemi için ALLAH’la (c.c.) içten bir iliþkiye girmek istemesi dile getirilmiþtir. “Ente (Sen)” zamiri de bu sýcak ilgiye iþaret etmektedir. Yani, Yâ Bâkî Ente’l- Bâkî, ruhumuzun faniliðine þifa, ebedi yaþam arzusuna þevk katan bir anlam bünyesine sahiptir.
Üstadýmýzýn Lem'alar adlý eserinden bu mevzuyu okursak,konu çok daha güzel anlaþýlabilir..Deðerli katkýnýz için Rabbim razý olsun..
Ynt: El Evvel By: reyyan Date: 20 Aðustos 2013, 17:05:14
Evvel, kýdem sýfatýný da bizlere hatýrlatýyor, Rabbimize iman ediyoruz bütün isim ve sýfatlarýna, elhamdülillah...
Ynt: El Evvel By: cerendemir Date: 14 Eylül 2013, 02:28:27
Ýnsan düþünüyor ama evrenin baþlangýcýný,evvelini bulamýyor.Çünkü yok Rabbimin evreni nasýl,ne zaman yarattý bilmiyoruz.Allah'ýn emrine,birliðine ve evvel ismine subhanallah.
Ynt: El Evvel By: ilim ehli Date: 14 Eylül 2013, 03:09:32
YA BAKÝ ENTEL BAKÝ
Ynt: El Evvel By: 8/A Date: 10 Ocak 2014, 22:39:58
- Kur’an’da Allah, kendi Zat-ý akdesinin hakikatinden, mahiyetinden söz etmez. Onu kendi ilmine tahsis edip sýr gibi saklar. Zaten insanýn akýl ve idraki de onu tasavvur etmekten âcizdir. Kendi öz benliðini teþkil eden ruhunun mahiyetini anlamaktan âciz olan insanýn, kendi yaratýcýsýnýn mahiyetini anlamasýna elbette imkan yoktur. Nitekim peygamberimiz(asm) de “Allah’ýn yaratýklarýný, sanatýný düþünün, fakat onun zat-ý akdesini düþünmeyin, çünkü siz onu hakkýyla deðerlendirip anlayamazsýnýz” buyurmuþtur(Aclûnî, 1/311).
Ynt: El Evvel By: Zeynep7D Date: 10 Ocak 2014, 22:43:01
“el-Evvel ve el-Âhîr’dir; ez-Zâhîr ve el-Batîn’dýr; ve O her þeyi en iyi bilendir. (Hadîd 57:3)
Evvel; ilk, Ahir; sondur. Peygamberler içinde evvel kullanýlýr. “Þeriki yoktur onun, ben bununla emrolundum ve ben Müslümanlarýn evveliyim” (En’âm 6:163).
Ynt: El Evvel By: RAMAZAN 7/D Date: 26 Temmuz 2015, 22:07:23
Es Selamün Aleyküm . ALLAH-u Teâla'nýn varlýðýnýn Evveli yoktur ve sonsuza kadar da olacak O' dur
Ynt: El Evvel By: Bilal2009 Date: 28 Temmuz 2015, 03:57:00
Ve aleykümüsselam ve rahmetüllah, Rabbimizden ( celle celaluhu ) hiçbir þey yoktur. Rabbimizin ( celle celaluhu ) öncesi ve sonrasý da yoktur. Allah ( celle celaluhu ) zamandan ve mekandan munezzehtir.
Ynt: El Evvel By: mevlüde06 Date: 28 Temmuz 2015, 11:02:15
Ve aleykumusselam ve rahmetullah;Rabbim bu güzel isimlerini hakkýyla öðrenip,anlayabilmeyi nasip eylesin inþallah.Allah razý olsun..
Ynt: El Evvel By: [Muhammed] Date: 28 Temmuz 2015, 12:28:24
Ve Alleykümselam Ve Rahmetullah Ve Berekatuh.Kendisinden önce hiçbir varlýk olmamýþtýr.O tektir.Ondan baþka ilah'ta yoktur.Rabbim bizleri kendisi olan iteatinden ayýrmasýn ÝnþaAllah.Rabbim bizleri sevdiði kular arasýna ve cennet ehli kullarý arasýna alsýn ÝnþaAllah.Allah razý olsun ÝnþaAllah...
Ynt: El Evvel By: ikranur 7d Date: 28 Temmuz 2015, 12:39:46
ve aleykümüsselam ve rahmetullah ve berekatuh.
Allah Tealanýn evveli yoktur. Allah ilktir.
Ynt: El Evvel By: ykpcn Date: 28 Temmuz 2015, 13:35:41
Ve aleykümüsselam ve rahmetullah.Allah razý olsun paylaþýmdan dolayý.
Ynt: El Evvel By: AyþeSungur7-B Date: 29 Temmuz 2015, 00:04:19
Allah'ýn öncesi veya sonrasý yoktur.O hiçbir zaman doðmamýþtýr ve hiçbir zaman da ölmeyecektir.