Pervaneler Meclisi By: ehlidunya Date: 21 Eylül 2010, 19:29:59
Pervaneler Meclisi
Bu seneki ABD gezimizde Beþir Ensari Bey ile tanýþtýk... Afganistanlý yazar, bir dönem Afganistan'ýn Libya büyükelçiliðini yapmýþ.
Þimdi Pakistanlýlara ait büyük bir komplekste Arapça dersleri veriyor. Farsça kitaplarý var. Zaman zaman El-Cezire televizyonu tarafýndan görüþlerine müracaat ediliyor. Soyu Ebu Eyyub el Ensari Hazretleri'ne dayanýyor.
Afganistan'daki cehalet ve tefrikadan þikayetçi... "Bir iki kitap bitiren hoca oldum havasýna giriyor. En ufak bir ayrýlýkta birbirlerini tekfir etmeler baþlýyor." diyor. Amerika'daki eðitim gönüllülerimizin eðitim ve kültür faaliyetlerini çok takdir ediyor. "Afganistan'da yüz civarýnda gazete çýkýyor. Neredeyse her grubun bir gazetesi var ama, kendi bültenleri gibi... Hiçbir aðýrlýklarý yok. Acaba Zaman Gazetesi'nin Farsçasý neþredilebilir mi? Pek bir þey ifade etmeyen o gazetelere karþý Zaman çok þey ifade edecektir." diyor. Beþir Ensari Bey bana Afgan þair Halilullah Halili'nin (1908-1987) Sami C. Onaran tarafýndan Türkçeye tercüme edilen "Pervaneler Meclisi" isimli þiir kitabýný hediye etti. Halili, Afganistan'ýn büyükelçilerindendir. Halili'nin dostlarýndan Amerikalý antropolog Dr. Whitney Azoy, bu þiir kitabýnýn Türkçe baskýsý için yazdýðý takdimde þöyle diyor:
"Kitapta deðiþmeyen sadece iki unsur mevcut. Bunlardan birisi Halilullah Halili'nin yapmýþ olduðu orijinal süslemeler, diðeri de gelini Süheyla'nýn yapmýþ olduðu fevkalade güzel resimlerdir. (...) Halili kýþ mevsimini geçirmek için gittiði New Jersey (Hackensack)'de "Horasan Efsaneleri" adlý eserini yazmýþtýr. (...) Roma ziyareti sýrasýnda Halili, babasýný idam ettiren sürgündeki eski Kral Emanullah'ý görmüþ ve yaþlý adamý affetmiþtir. Emanullah'ýn çalýþma odasýný ziyaretinde eski Kral'ýn yataðýnýn baþucunda kendi þiir kitabýný görmüþtür. Daha sonra ileri bir tarihte Halili, Tahran'da Emanullah'ýn kýzýna rastlamýþ, ona hüsnü teveccüh göstermiþ ve "Gel, iki insanýz, birimiz babasý idam edilen bir oðul, birimiz de babasý sürgündeki bir Kral'ýn kýzý!.." demiþtir. (...) Afganistan'daki 1978 Marksist darbesinden sonra, önce Almanya'ya bilahare ABD'ye iltica etmiþtir. (...) Halili, her þeyden önce hüzün ve elemi dile getiren þairdir. Bu açýdan eserleri mistik (sufi) Farisi tradisyonunu izler. Buna göre âþýk acý çeker ama bu acýyý sinesine gömer. Halili'nin þiirlerinde kaybedilen þey (maþuk) daha ziyade ana yurdu Afganistan gibidir. Ama derine inildiðinde bunun Cenab-ý Hak olduðu anlaþýlýr. Hak ile bir olmayý iþtiyak ile özleyen âþýk kendisini; öksüz, sürgünde, hapiste ve garip düþmüþ hisseder. Halili, þiirlerinde bütün bu hallere düþer, çektiði acý Hakk'a kavuþma özleminin figüratif þekilde izahýdýr. Mesela: 'Akþam kervanýndan düþmüþ kýrýk bir çýngýrak gibiyim' mýsraýnda çektiði acýnýn þeklini anlatmaktadýr... Yaþadýðý süre zarfýnda, on Afgan hükümdarýnýn katlini, idamýný, sürgüne gönderilmesini izlemiþtir. Güçlü olanlarýn yýkýlmalarý da daha fazla gürültülü ve zor olmuþtur. Halili, minik bir kuþ olarak yüce ve küstah bir dað ile alay etmiþtir. Kurtlarýn karþýsýnda ceylaný temsil ettiði gibi; zalim iktidarýn gücünün ve hain hesaplarýn karþýsýna kimsesiz çobanlarý ve çöl dikeni toplayan fakirleri dikmiþtir. Baþkan Kennedy'ye Beyaz Saray'da okuduðu þiir buna misal teþkil eder. Aslanlarla tilkilerin anlaþmasý, kuvvet ile kurnazlýðýn birleþmesidir. Genç lider Kenndy'ye karþý; 'Tam bir insan gibi davran, ikisinden de kurtul' mesajýný vermiþtir. Nihayet maneviyat açýsýndan insanýn kendi benliðini feda etmesi Ýslam tasavvufunun ana temasýdýr. Bu konudaki külliyatýn baþ þiiri 'Pervaneler Meclisi'dir. Pervaneler (hakiki mü'minler), mum ateþinin üzerine (Ýlahi nura) korkusuzca atýlýrlar ve fani benliklerini Hakk'a ulaþma uðruna feda ederler. Birçoðumuz uzaktan seyreder ve gördüklerimizi dengeli bir þekilde anlatýrýz. Halilullah Halili ise uzaktan seyretmemiþ, eski devir kültürü ile yetiþmiþ bir þair olarak büyük talihsizlikleri aþmasýný bilmiþ, þiir tradisyonuna hayat getirmiþ, kamu görevlerini ifa ve ifade etmiþ ve Afganistan'ýn eski benliðini kazanma mücadelesinin sembolü haline gelmiþtir."
Biz de kendi Nur sembollerimiz etrafýnda pervaneler gibi olmaya çalýþmalýyýz.
radyobeyan