Elden bin kat daha hassas robot By: zahdem Date: 28 Mart 2010, 18:42:32
Kocaeli Üniversitesi (KOÜ) Mühendislik Fakültesinde bilim adamlarý, insan elinden bin kat daha hassas ve doðrulukta hareket ettiði bildirilen robot geliþtirdi.Mekatronik Mühendisliði öðretim üyelerinden Doç. Dr. Zafer Bingül baþkanlýðýnda Doç. Dr. Cüneyt Oysu, Yrd. Doç. Dr. Serdar Küçük ve Araþtýrma Görevlisi Selçuk Kizir tarafýndan tasarlanýp geliþtirilen ve elin bütün hareketlerini yapabilen robot, üzerine yerleþtirilecek aletlerle beyin ve göz ameliyatlarý gibi hassasiyet gerektiren cerrahi operasyonlarda kullanýlabilecek.
Doç. Dr. Zafer Bingül, AA muhabirine yaptýðý açýklamada, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araþtýrmalar Kurumu (TÜBÝTAK) tarafýndan desteklenen proje kapsamýnda tasarlayýp, fiziksel olarak gerçekleþtirdikleri ''Yüksek Hassasiyetli Paralel Robot''un ''stewart platormu'' olarak da bilindiðini söyledi.
Robotun insan elinden çok daha hassas olduðunu, kol ve bilek hareketlerinin tamamýný çok yüksek doðrulukta yapabildiðini ifade eden Bingül, þunlarý belirtti:
''Lazer ölçüm sistemi (interferometre) kullanarak yaptýðýmýz ölçümde robotun 534 nanometrelik hareket deðiþimine neden olduðunu belirledik. Ýnsanlar arasýnda en hassas elin cerrahlar ile ressamlarda olduðu kabul edilir. Bir elin hassasiyeti en fazla 0.5 milimetredir. Oysa geliþtirdiðimiz robot 534 nanometre hassaslýkta iþler yapabiliyor. Yani bir ressam veya cerrahýn çok ince uçlu bir kalemle yapacaðý dokunuþun büyüklüðü en az 0.5 milimetredir, ancak robotun yapacaðý dokunuþ bundan yaklaþýk bin kat daha küçük olacaktýr.''
ÇOK KÜÇÜK ALANLARDA OPERASYON YAPMA ÞANSI
Robotun, üç boyutlu hareket edip dönme oluþturabilen ''space mouse'' ile istenilen þekilde kontrol edilebildiðini, bilgisayara yüklenen bir yörünge denklemini algýlayýp yörüngeyi takip edebildiðini anlatan Bingül, robot ile ayrýca, bir malzemenin çok hassas iþlenebileceðini, ucuna yerleþtirilecek alet sayesinde molekül veya bakterinin hareket ettirilebileceðini kaydetti.
Robotu özellikle týp alanýnda kullanmayý amaçladýklarýný, bunun için ekip olarak çalýþmalarýný sürdüreceklerini bildiren Bingül, þöyle devam etti:
''Robot, üzerine yerleþtirilecek aletlerle omuriliðe yapýlan ve felç riski taþýyan lokal anestezi, beyin, göz ameliyatlarý gibi hassasiyet gerektiren cerrahi müdahalelerde kullanýlabilecek. Cerrahi operasyon yapýlan alan mikroskopla büyütülüp doktorun görebileceði bir yere yansýtabilir. Doktor, mouse ile robotu istediði þekilde hareket ettirebilir ve robotun hassasiyetinden faydalanarak çok küçük alanlarda operasyon yapabilir. Böylece hassas hücrelerin bulunduðu alanlara yönelik cerrahi müdahalelerde risk azaltýlarak, baþarý þansý artýrýlabilir.''
ÝSTENDÝÐÝNDE FÜZE RAMPASI YA DA HELÝKOPTER PLATFORMU
Robotun, dünyada ''stewart platformu'' olarak da bilindiðini, söz konusu platformun füze rampasý, helikopter pisti olarak da kullanýlabildiðini belirten Bingün, þunlarý kaydetti:
''Üzerine yerleþtirilen füzeye platform sayesinde istediðiniz oryantasyonda açý vererek ateþleme yapabiliyorsunuz. Füzenin hedefe tam isabetle vurabilmesi için çýkýþta iyi oryante edilmesi gerekiyor. Bu platform ile oryantasyonu saðlayabiliyorsunuz.
Platform ayrýca, deniz araçlarý üzerine yerleþtirilerek helikopter pisti olarak da kullanýlabiliyor. Özellikle savaþ gemilerinde helikopterlerin dalgalý denizde gemiye inebilmesi için platformun düz durmasý gerekiyor. Platform, dalgalarýn yarattýðý olumsuz etkileri ortadan kaldýrýp dengede durarak, helikopterin gemiye inmesini kolaylaþtýrýyor.''