Dört Mezheb Fýkhý
Pages: 1
Adak (Nezir) By: ezelinur Date: 05 Þubat 2010, 01:28:14

Tanýmý:

Adak (nezir), mükellef kiþinin, þerîat koyucusu tarafýndan yapmakla emrolunmadýðý bir þeyi, ifâ etmek üzere kendi üzerine vâcib kýlmasýdýr.

Hükmü ve Delili:

Yapýlan adak sahîhse ve aþaðýda belirtilecek þartlan da üzerinde ta­þýyorsa, yapan kimse tarafýndan ifâ edilmesi vâcib olur. Adaðýn vâcib olu­þuna þu nasslar Ýþaret etmektedir:

Adaklarýný yerine getirsinler.[14]

"Kim Allah´a itaat etmeyi adarsa, O´na itaat etsin ve kim de Allah´a isyan etmeyi adarsa, O´na isyan etmesin.[15]

Bu hüküm, yani adaðýn vâcibliði, bir þeyin adanmasýndan sonra yü­rürlüðe girer. Çünkü bir þey yapmayý adayan kimse, adadýðý þeyi kendi üzerine vâcib kýlmýþtýr. Fakat henüz ortada bir adak yokken adakta bu­lunmaya teþebbüs etmeye gelince; bunun caiz olup olmadýðý hususunda mezheblerin tafsilâtlý görüþleri aþaðýya alýnmýþtýr.

Adakta bulunan kiþinin, yaptýðý adaðý Allah için yapmasý gerekir. Bir velî veya Allah´a yakýn, ermiþ biri için adakta bulunmak helâl olmaz. Böy­le zâtlara adanan adaklar bâtýl olur.

(116) Hanbeliler dediler ki: Adanan þey ibâdet dahi olsa adakta bulun­mak mekruhtur. Çünkü Peygamber (s.a.v,); adaðýn hayýr getirmeyeceðini, ancak cimrinin malýnýn dýþarýya o sayede çýkacaðýný, gelecek kazalarý geri çevirmeyeceðini, adak sahibinin de o sayede yeni bir þey elde edemeyeceðini, olacak bir olayý ortadan kaldýrmayacaðýný söylemiþtir. Ancak adanan bir ada­ðm da, ileride verilecek tafsilât çerçevesinde yerine getirilmesi vâcib olur.

Mâlikîler dediler ki: Þartsýz olan mutlak adakta bulunmak mendub-tur. Ki bu; kiþinin bir nimeti elde etmesi veya bir belâdan kurtulmasýndan sonra Allah´a þükran ifâdesi olarak kendi üzerine vâcib kýldýðý bir adaktýr. Meselâ bir sýkýntýdan kurtulan veya hastasý þifâya kavuþan, Allah tarafýn­dan bir servet ya da ilimle nzýklandýrýlan bir kiþinin þükran ifâdesi olarak Allah´a bir ibâdette bulunmayý adamasýna mutlak adak denir. Bu tür adak­lar mendub, onlarý yerine getirmek ise farzdýr. Buna "nezr-i mutlak" denir.

Þarta baðlý olan mukayyed adaklara gelince: Bu, kiþinin "Allah hasta­ma þifâ verirse þöyle yaparým gibi, gelecekte olmasý istenen ve fakat olma­sýnda kulun müdahalesi olmayan bir iþin olmasýný þart koþarak adakta bulunmaktýr. "Nezr-i mukayyed" denen bu adaklarý adama hususunda fý-kýhçýlar görüþ ayrýlýðýna düþerek kimi mekruh, kimi de caizdir demiþlerdir. Adakta bulunan kiþi bu adaðm, olmasýný istediði þeyin meydana gelmesine fayda vereceði ne inanmazsa, bu adaklarda bulunmak mekruh veya caiz olur. Ama bu adaðýn, olmasýný istediði þeyin meydana gelmesine fayda vereceðine inanýrsa adakta bulunmasý haram olur. Çünkü Peygamber (s.a.v.) Müslim´­in rivayet etmiþ olduðu bir hadîs-i þeriflerinde þöyle buyurmuþlardýr:

Adakta bulunmayýn! Çünkü adak, (Allah´ýn takdir buyurmuþ oldu­ðu) hiç bir kazâyi geri çevirmez.[16]

Adaðýnýn kendisine fayda saðlayacaðýna inanan kiþi, Peygamber (s.a.v.) in kutlu sözüne muhalefet etmiþ olur. Ancak bir iþin olmasý için adakta bu­lunulur da o iþ olursa, adaðý yerine getirmek vâcib olur. "Sen þöyle yapar­san ben de þöyle yaparým" diyerek bir kulun yapacaðý bir iþ için adakta bulunmak kesinlikle mekruhtur. Mekruh olan bir iþi yapmayý adamak da mekruhtur. Meselâ her Perþembe günü oruç tutmayý adamak, nefse aðýr geldiði için mekruh olur. Ama adadýktan sonra da þartýn tahakkuku durumunda her halükârda ifâ edilmeleri vâcib olur. Yapýlmasýna güç yetmeyecek þeyleri adamaksa haramdýr.

Hanefîler dediler ki: ileride açýklanacak þartlan taþýyan sahîh adak meþru olan bir kurbet (Allah´a yaklaþma) tir. Kurbet olmasý ise namaz, oruç ve hac gibi kurbet vesilesi olan þeylerin bu adaktan ayrýlmamasýndan ötürü­dür. Meþru olmasý ise, ifâ edilmesine iliþkin emrin vârid olmasýndan ötürüdür.

Þâflîler dediler ki: Teberrür adaðýný adamak bir ibâdettir. Çünkü bu adak, Allah için bir münâcattýr. Bu nedenle de kâfirin böyle bir adakta bulunmasý sahîh olmaz. Nezr-i Iücac denen, bir iþin olmasýný veya olmama sini þart koþarak adakta bulunmaya gelince; bu, Peygamber (s.a.v.) in þu yasaðýndan ötürü mekruhtur:

"Adakta bulunmayýn! Çünkü adak (Allah´ýn takdir buyurmuþ olduðu) hiçbir kazâyi geri çevirmez.[17]

Ynt: Adak (Nezir) By: admin Date: 03 Aralýk 2016, 20:38:55
nezirin hükmü vaciptir. önemle bilinmesi gerekir.
Ynt: Adak (Nezir) By: ceren Date: 03 Mayýs 2018, 01:40:13
Esselamu aleykum. Adak dileyen ve adagini hakkiyla allahýn rizasini gözeterek  vaktinde yerine getirip feyzine erisen kullardan olalim inþallah. ...
Ynt: Adak (Nezir) By: Sevgi. Date: 03 Mayýs 2018, 01:47:30
Aleyküm Selam. Rabbim bizleri bu konuda bilinçli olanlardan eylesin. Bilgiler için Allah Razý olsun

radyobeyan