Yazma eserler itinayla dondurulur By: ehlidunya Date: 22 Temmuz 2012, 16:00:19
Yazma eserler itinayla dondurulur

Zarar gören ve yýpranmýþ olan elyazmasý eserler, uzman ekiplerce tam donanýmlý laboratuvarlarda sarraf hassasiyetiyle tedavi ediliyor. Taþlaþmýþ eserlerin sayfalarý, dondurucu yöntemi uygulandýktan sonra soðuk buhar jeliyle yeniden açýlýyor. Milli Kütüphane Baþkaný Tuncel Acar'a göre, son 2 yýlda restore edilen yazma eser sayýsý 559.
Türkiye, dünyadaki en zengin elyazmasý eser birikimine sahip ülkeler arasýnda bulunuyor. Anadolu'nun hafýzasý niteliðindeki yazma eserler, sarraf hassasiyetiyle derin dondurucularda tedavi ediliyor. Her bir eser için farklý bakým metodu uygulayan uzmanlar, zarar gören kitaplar üzerinde çalýþmaya baþlamadan mürekkep testi yapýyor. Taþlaþmýþ eserlerin sayfalarý, dondurucu yöntemi uygulandýktan sonra soðuk buhar jeliyle yeniden açýlýyor. Milli Kütüphane Baþkaný Tuncel Acar, son 2 yýlda 559 yazma eseri restore ettiklerini söylüyor. 86 bin elyazmasý eserin dijital ortama aktarýldýðý bilgisini veren Acar, yaklaþýk 300 bin cilt elyazmasý eser için de çalýþmalarýn sürdüðünü ifade ediyor.
Türkiye Yazmalarý Toplu Kataloðu (TÜYATOK) ve benzeri çalýþmalarla 86 bin elyazmasý eser kayýt altýna alýndý. Tüzel veya gerçek kiþilerin mülkiyetinde olan kayýt altýna alýnmamýþ yaklaþýk 300 bin cilt elyazmasý eser bulunduðu tahmin ediliyor. Elyazmalarýný zarar görmeden araþtýrmacýlarýn kullanýmýna sunmak isteyen Milli Kütüphane, bunlarýn kopyalarýný çýkartmaya çalýþýyor. 2004 yýlýnda baþlatýlan çalýþmalarla 27 bin 464 cilt yazma eser dijital ortama aktarýldý. Bu yazmalara ait bilgisayar ortamýna aktarýlan varak sayýsý da yaklaþýk 4 milyona ulaþtý.
Yazma eserlerin internet ortamýna taþýnmasýyla ulaþýmýn kolaylaþtýðýný ve yýpranmasýnýn önlendiðini dile getiren Acar, araþtýrmacýlarýn yazmalara olan ilgisinin de arttýðýný kaydetti. Elyazmasý eserlere yabancý araþtýrmacýlarýn büyük ilgi gösterdiðini kaydeden Acar, özellikle Avrupa ve Ýslam ülkelerinden yoðun talep geldiðini söyledi. Eserlerin korunmasý konusunda da bilgi veren Acar, eserlerin dijital ortama aktarýlmasýnýn yaný sýra Milli Kütüphane'de iklimlendirme sistemi kurulduðu bilgisini verdi. Yazma ve Nadir Eserler Restorasyon Laboratuvarý'nda yazma eserlerin korunma ve onarýmýna yönelik çalýþmalar yürütüldüðünü belirten Acar, restorasyonu yapýlan eserlerle ilgili þunlarý aktardý: "2011 yýlý içerisinde 10 adet elyazmasý, 6 adet nadir matbu eser, 415 adet nadir afiþ, 15 adet nadir süreli, 25 adet kitap ve 2 kitap dýþý materyalin restorasyonu yapýlarak koruma altýna alýnmýþtýr. 2012 yýlý içerisinde ise 4 elyazmasý ve 5 nadir matbu eser, 1 Karagöz Tefi ve 76 dokümanýn restorasyonu tamamlanmýþtýr. Restorasyon çalýþmalarý, uzman eleman sayýsý artýrýldýkça daha da hýzlanacaktýr."
RESTORASYON NASIL YAPILIYOR?
Tarihî eserlerin restorasyonu uzman ekiplerce tam donanýmlý laboratuvarlarda yapýlýyor. Eserin önemi, hasar durumu ve ne sýklýkta kullanýlacaðý gibi etkenlere dikkat edilerek sýraya konulan yazmalar, mürekkep durumu, kâðýt kalýnlýðý gibi faktörler belirlendikten sonra restorasyon metodu belirleniyor. Ardýndan çalýþmalar baþlatýlýyor. Eser ciltli ise cildi sökülüyor. Önce temizlik baþlýyor. Fýrça, yumuþak bir bez, silgi ya da silgi tozuyla kuru temizlik yapýlýyor. Bu mümkün deðilse eserin üzerindeki yapýþtýrýcý kalýntýlarý kazýnarak temizleniyor. Çeþitli çözücülerle yapýlan temizlikte zarar oluþmamasý için bazen de mürekkep testleri yapýlarak mürekkebin akýp akmadýðý belirleniyor. Temizlemenin ardýndan düzleþtirme iþlemi yapýlýyor. Eserin sayfasý veya sayfalarý kurutma kâðýtlarý arasýnda preste bekletiliyor. Laboratuvarlarda tamamen taþlaþmýþ eserler de hayata döndürülüyor. Eser öncelikle mutfakta kullanýlan streç filme sarýlarak derin dondurucuda 8 saat bekletiliyor. Ardýndan donan sayfalarýn doðal bir þekilde erimesi saðlanýyor. Ardýndan soðuk buhar jeliyle kitabýn sayfalarý açýlýyor.
Ynt: Yazma eserler itinayla dondurulur By: sumeyye Date: 22 Temmuz 2012, 16:16:45
s.a.. ; yazma eserleri korumak meþakkatliymiþ fakat sevabi inþaallah katbekattir..Tarihi eserlerimize sahip çikmaliyiz..