Adl By: sidretül münteha Date: 11 Ekim 2011, 20:19:10
Adl:
Sözlükte “Adele” kök fiilinin masdarýdýr. Adalet kelimesiyle eþ manalýdýr ve adalet, adaletli, adil ve mutedil karþýlýðý olarak çok yönlü manalara gelir. Yerine göre sýfat olarak da kullanýlýr. O takdirde adaletli anlamýný verir.
Hadis Usulü ilminde adi, adaletine hükmedilmiþ ravinin bu vasfýný belirten bir tabir olarak geçer ve Hz. Peygamber (s.a.s) den hadis rivayet eden bir ravinin rivayetinin kabul edilmesini gerekli kýlan ehliyeti ifade eder. Ravi hakkýnda adlun denilmiþse bu onun rivayetleri makbul bir kimse olduðunu gösterir.
Adlu’r-Rivâye:
Hadis rivayeti veya rivayetin kabul edilebilir olmasý için aranan adalet demektir. Böyle bir adalet, tabiatiyle ravide olacaðýndan Adlu'r-Rivâye, bir anlamda ravinin adaleti olmaktadýr.
Adlun:
Bk. Adl.
Adlun Dâbitun:
Adaletli ve zabtý tam manasýna ta'dilin ikinci, bazý cerh ve ta'dil alimlerine göre üçüncü mertebesine delalet eden lafýzlardandýr. Bunun gibi iki ta'dil lafzý bir araya getirilerek kullanýldýðýnda te'kid ifade eder. Bu itibarla hakkýnda adlun dâbitun denilmiþ olan ravi, bunlardan yalnýz birisiyle ta'dil edilen raviden daha üst mertebede ta'dil edilmiþ demektir.
Adlun Hâfizun:
Adaletli ve hýfzý tam manasýna gelen bu tabir de ta'dilin ikinci- bazý cerh ve ta'dil alimlerine göre üçüncü- mertebesinde kullanýlan ta'dil lafýzlarýndandýr. Bu gibi iki ta'dil lafzý bir arada kullanýlýrsa te'kid ifade eder. Bunun için hakkýnda adlun hâfizun denilerek adaletli olduðuna hükmedilmiþ olan ravi, yalnýz birisiyle adaletine hükmedilen raviden daha üst mertebede demektir.
Adûl:
“Adale” kök fiilinden mübalaða ile ism-i fail olan adûl lafzý adaletli anlamýna gelir ve adalet vasfýný hakkýyla haiz olan raviler hakkýnda kullanýlýr bir tabirdir.
Ahâdîs:
Bk. Hadîs.
Ahâdîsu'l-Ahkâm:
Bk. Ahkâm Hadisleri.
Ahbâr:
Bk. Haber.
Ahbârî:
Habere mensup, haberci manasýnda daha çok kýssa, tarih, hikâye ve benzeri konularda haber nakledenlere denir. Muhaddisler, Hz. Peygamber (s.a.s)'le ilgili haberler naklettiklerinden genel anlamda ahbârî sayýlmýþlardýr.