Ferdi mutlak By: sidretül münteha Date: 05 Ekim 2011, 16:16:13
Ferd-i Mutlak:
“Mutlak ferd” manasýna isnadýn herhangi bir yerinde ravisi tek olan ferd hadisin kýsýmlarýndan biridir.
Ferd maddesinde de söz konusu edildiði gibi isnadýnýn herhangi bir yerinde ravisi tek olan ferd hadis iki kýsma ayrýlýr. Bunlardan birincisi ferd-i mutlak; ikincisi ferd-i nisbîdir. Ferd-i mutlak -ki ferd de denir- teferrüd denilen rivayette tek kalma senedin baþýnda olan hadisdir. Bir baþka ifadeyle senedin baþ tarafýndaki sahabi veya tabiînin tek baþýna rivayette bulunduðu hadisler ferd-i mutlakdýr. Buna göre infirâd, teferrüd veya garabet denilen rivayette tek basma kalma senedin aslý, evveli, menþei gibi tabirlerle belirlenen sahabînin veya tabi'inin bulunduðu baþ tarafta olursa böyle rivayet edilen hadisler ferd veya ferdi mutlak itibar edilirler. Þu hale göre ferd-i mutlak-da teferrüd senedin herhangi bir yerinde deðil, özellikle hadisi Hz. Peygamber (s.a.s)'den rivayet eden sahabi veya sahabiden rivayette bulunan tabiidedir.
Ferd-i mutlaka velâ hakkýnýn satýþýný veya hibe edilmesini yasaklayan hadis misal verilebilir.
Bahis konusu hadis þöyledir:
“Abdullah b. Dinar, Ýbn Ömer isnadiyle rivayet edildiðine göre Hz. Peygamber (s.a.s) azadlý kölenin miras hakkýnýn satýlmasýný da hibe edilmesini de yasakladý.”270
Bu hadisi sahabî Ýbn Ömer'den bir tek Abdullah b. Dinar nakletmiþtir. Bu baþka deyiþle Ýbn Ömer'den rivayette Abdullah b. Dînar tek kalmýþtýr. Nitekim Müslim, hadisi sevkettikten sonra “Bu hadis için bütün insanlar Abdullah b. Dinar'a muhtaçtýrlar” diyerek onun sahabîden rivayet eden tek ravi olduðuna iþaret etmiþtir. Bu duruma göre teferrüd senedin aslýnda yani baþ kismýndadýr. Dolayýsýyle hadis ferd-i mutlaktýr.
Bazen hadisi tek baþýna rivayet eden raviden rivayette bulunan kimse de tek bir þahýs olabilir. Hatta bu hal birkaç ravide peþpeþe devam edebilir. Ýman hasletleri konusundaki Ebu Hureyre'den rivayet edilen þu hadisin sahâbi ve tabiî ravisi tektir:
“Ýman yetmiþ þu kadar þubedir. En üstünü “lâ ilahe illallah” sözüdür. En alt derecesi ise insanlarýn geçeceði yollardan onlara eziyet verecek (taþ, diken ve benzeri) þeyleri kaldýrmaktýr. Haya da imanýn bir bölümüdür.” 271
Bu hadisi Hz. Peygamber (s.a.s)'den yalnýzca sahabe Ebu Hureyre; Ebu Hureyre'den sadece tâbi'î Ebu Salih, Ebu Sâlih'den de bir tek Abdullah b. Dinar rivayet etmiþtir.
Ferd-i mutlakýn hükmüne gelince, þayet rivayetinde teferrüd eden ravi sika ise ve zabtý tamsa yalnýz baþýna rivayet ettiði ferd hadis sahih kabul edilir ve dinî meselelerde delil olarak kullanýlýr. Þayet zabtý tam deðilse hasendir. Bu takdirde de dinî konularda delil olacak nitelikdedir. Rivayette teferrüd etmiþ olan ravisi sika ve zabýt deðilse hadisi zayýftýr. O takdirde ise zayýf hadisin hükmüne girer.
Ynt: Ferdi mutlak By: sümeyra Date: 05 Ekim 2011, 16:26:09
Allah razý olsun deðerli kardeþim..Yeni bir bilgi edinmiþ olduk bu vesileyle..emeðinize saðlýk..