Haber By: sidretül münteha Date: 05 Ekim 2011, 15:54:59
Haber:
Sözlükte herhangi bir olay, nesne veya konuya dair elde edilen bilgi ve Türkçe anlamiyle haber manasýna gelir. Terim olarak hadisle eþ manalýdýr; hadis demektir ve Hz. Peygamber (s.a.s), sahabe ve tabiûndan nakledilen rivayetlere denir. Buna göre gerek isnadý Hz. Peygamber (s.a.s)'e ulaþan merfû. gerek sahâbîye kadar varan mevkuf, gerekse tabiiye eriþen maktu, bütün rivayetlere haber adý verilir. Bu tarife göre haber, hadisten daha þümullü addedilmiþtir; zira hadis, sadece Hz. Peygamberle ilgili rivayetler olduðu halde, haberin þümulüne hadislerle birlikte sahabe ve tâbi'ûndan, hatta daha sonrakilerden nakledilen rivayetler de dahildir. Her hadis haberdir; fakat her haber hadis deðildir. Bir diðer ifadeyle haber umumidir. Hadis ise, Hz. Peygamber'e ait hususi bir haber türüdür.
Bununla birlikte bazý hadisciler hadis ile haberin birbirinden farklý olduklarýný ileri sürerek az önceki tarifte olduðu gibi Hz. Peygamber'd en merfû rivayetlere hadis, buna karþýlýk sahabe ve tâbi'ûndan nakledilenlere haber demiþlerdir. Bu tarifte hadis ile haber birbirlerinden tamamen ayrýlmýþtýr. Aralarýnda hiçbir ilgi yoktur. Nitekim hadisle meþgul olanlara muhaddis denildiði halde tarih gibi þeylerle uðraþanlara ahbarî denilmiþtir.
Ýster Hz. Peygamber'in söz, fiil ve takrirlerinden ibaret hadis þeklinde olsun, isterse sahabe ve tâbi'în ile daha sonraki tabakalardan birine mensup birinden rivayet edilenler olsun, haberler tariklarýna, öteki deyiþiyle ravilerin sayýsýna göre mütevâtir, meþhur ve âhad olmak üzere üç kýsma ayrýlýrlar, Bunlarýn herbi-ri hakkýnda kendi baþlýklarýnda yeterli bilgi verildiði için burada ayrýca üzerinde durulmayacaktýr.
Habberenâ:
Bk. Ýcazet.
Haber-i Âhad:
Bk. Âhad.
Haber-i Aziz:
Bk. Aziz.
Haber-i Hâssa:
Bk. Âhad.
Haber-i Meþhur:
Bk. Meþhur
Haber-i Mütevâtir:
Bk. Mutevatir.
Haber-i Vâhid:
Bk. Âhad.