Zeyd b. Sabitin Hadisi By: sumeyye Date: 20 Eylül 2011, 13:59:11
1- Zeyd b. Sabitin Hadisi
Zeyd b.' Sabit'Ýn konuyla ilgili Ýki rivayeti bulunmaktadýr. Birinci rivayet, Muttalib b. Abdullah b. Hanteb yoluyla nakledilmiþtir. Ýbni Hanteb der ki: "Zeyd b. Sabit, Muaviye'nin yanýna geldi. MuavÝye kendisine bir hadis sordu. Bir baþkasýna da hadisi yazmasýný emretti. Zeyd kendisine þöyle dedi: 'Allah Rasûlü, hadislerinden herhangi bir þey yazmamamýzý emretti.' Bunun üzerine Muaviye yazýyý sildi.[205] Hadisin bu varyantý zayýftýr. Zira Muttalib b. Abdullah, Zeyd'den hadis duymuþ deðildir. [206]
Hadîsin ikinci varyantý Þa'bî'den nakledilmiþtir. Buna göre Mervan Zeyd'i imtihan etmek için perdenin arkasýna bazý adamlar yerleþtirip kendisine soru sorar, onlar da yazarlar. Zeyd, onlara bakýp: "Ey Mervan, özür dilerim. Ben sadece kendi reyimle konuþuyorum. [207] der. Rivayette adý geçen Þa'bî, ne Zeyd'den ne de Mervan'dan hadis duymuþtur. Dolayýsýyla hadisin bu varyantý da zayýf ve munkatý'dýr. Bu hadis, adamlarýn Zeyd'den dinleyip yazdýðý þeyin Zeyd'e ait þahsî görüþler olduðunu ve Zeyd'in de diðerleri gibi yazma iþinden hoþlanmadýðýný göstermektedir. Ancak bu yorumu kabul etmek çok zordur. Zira Zeyd'in kendi þahsî görüþlerini yazdýðý gibi, Allah Rasûlü (S.A.V.)'nün hadislerini de yazdýðýný ispatlayan deliller bulunmaktadýr. [208]
[205] Ebu Davud, Ýlm, 3, hadis nr: 3642; Hatîb, Takyîdul-Ýlm, 35
[206] Tehzibu't-Tehzib, 1/179
[207] Ýbni Sa'd, Tabakât, 2/2:117; Zehebî, Siyeru A'lâmi'n-Nubelâ, 2/313 Ancak bu son kaynakta "uzren" kelimesi yerine "gadren" kelimesi kullanýlmýþtýr.
[208] Bkz. Azamî, Dirasât fi'l-Hadisi'n-Nebevî, 108 (Ýleride bu konuya tekrar döneceðiz.) Muhammed Salih Ekinci, Hüccet Deðeri ve Tedvin Açýsýndan Sünnet, Raðbet Yayýnlarý: 96-97.