Fobiler hipnozla tedavi edilebilir mi? By: ehlidunya Date: 01 Eylül 2011, 14:30:24
Fobiler hipnozla tedavi edilebilir mi?
Ýnsanýn tabii duygularýndan biri de korku duygusudur. Bir afetten ya da vahþi bir hayvandan doðal olarak korkarýz.
Esasýnda kendimizi emniyete almamýz gerektiðinin ilk sinyalidir bu duygu. Sorun korku duygusunun akli bir zemin dýþýnda kendisini oluþturmasýdýr ki bu duruma "fobi" adýný veriyoruz. Fobi olaylar ya da bazý nesneler karþýsýnda anlamsýz ve istemsiz bir korkuyu, bazen de o olaylara ve nesnelere karþý tahammül edememe halini içerir. Eðer kiþinin korkularý günlük iþlevlerini aksatýr derecede kiþiyi etkileyip hayatýný kýsýtlar hale gelmiþse, bu durum korkunun artýk fobiye dönüþmüþ olduðunun göstergesidir. Kiþiler fobi nesnesi ya da durumuyla karþýlaþtýklarýnda birtakým fizyolojik sýkýntýlar da çekerler. Solunum güçlüðü ile birlikte güçsüzlük, aðýz kuruluðu, kalp çarpýntýsý, kaslarda gerilme yaþarlar ki bu belirtiler fobi teþhisinde baz alýnan fizyolojik kriterlerdir.
Fobiler, genetik geçiþliliði dýþarýda tutarak belirtirsek, genellikle çocukluk ve ergenlik dönemlerinde oluþur. Bu dönemlerde kiþiyi korku ve paniðe sevk eden bir olay, bir stres kaynaðý kiþide fobiye yol açabilir. Yine aileden ve çevreden öðrenme yoluyla fobi oluþmuþ olabilir. Örneðin annede örümcek fobisi ya da karanlýk fobisi varsa bu fobi zaman içinde çocuk tarafýndan koþullanma yoluyla öðrenilebilir. Ya da fobi genetik geçiþlilikle ya da genetik yatkýnlýkla da kendini gösterebilir.
Karanlýk fobisi olan kiþi, güvenli olduðunu bildiði odasýndaki karanlýktan; kedi fobisi olan kiþi zararsýz olduðunu bildiði halde sokaðýnýn baþýnda yatan kedilerden korkmaktan kendini alamaz. Çok daha spesifik fobiler de vardýr. Ýnsanýn dýþarýdan anlam veremediði türden korkulardýr bunlar. Iþýktan, uyumaktan, kuþ tüyünden, çikolatadan, kukladan korkmak gibi... Özgül fobi, ilgili nesneye karþý daha çok tahammül edememe þeklinde geliþir. Bu fobilerde, genellikle bilinçaltý mekanizma fobi nesnesiyle kötü bir olayý iliþkilendirmiþtir. Bilinçaltý yapý bir çarpýtmada bulunarak bir anlamda kiþiyi olayýn gerilimine karþý savunma hattýna çekmiþtir. Örneðin kiþi elinde çikolata yerken üzücü, kötü bir haber almýþsa kiþide çikolata yememe, ondan kaçýnma, korkma hali geliþebilir. Bilinçaltý temsili bir yer deðiþtirmede bulunmuþtur.
Kiþiler fobilerini onlardan kaçýnarak geçiþtirebilirler fakat bu tutum fobinin kiþide daha da yerleþmesine yol açabilir. Fobiler erkeklere oranla, daha duygusal olarak tanýmlayabileceðimiz kadýnlarda, iki kat daha fazla görülmektedir. Fobiler, hipnozla ele alýnabilir mi? Hipnoz hayalin gücüyle oluþan içsel derin bir yoðunlaþma ve odaklanmadýr. Kiþi bu yoðunlukta ve odaklanmada (transta) kontrollü ve aþamalý bir þekilde korkusuyla yüzleþtirilerek fobi nesnesine ya da durumuna karþý duyarsýzlaþtýrýlýr. Bu noktada kiþi duygusal olarak desteklenirken bir algý deðiþimine de gidilir. Artýk fobi nesnesi bazý nedenlerden ötürü kiþinin korkmamasý gereken bir nesne ya da durumdur.
Esasýnda fobiler bilinçaltý yapýmýzýn ne kadar hýzlý ve etkili öðrenebildiðinin bir sonucu olarak da çýkar karþýmýza. Bu nedenledir ki bir kiþinin fobi sahibi olmasý an meselesidir. Örneðin bir gün (muhtemelen çocukken ya da ergen dönemde) gittiðiniz diþ hekimi kliniði bilinçaltý seviyesinde öyle bir tehdit algýsý oluþturmuþtur ki, artýk bilinçaltý diþ hekiminden uzak durulmasý, kaçýnýlmasý yönünde çok hýzlý ve etkili bir "öðrenim"e varmýþtýr. Fobi ediniminde bilinçaltý, öðrenme yeteneðini negatif yönde çalýþtýrmýþ ve kiþinin diþçi fobisi oluþmuþtur. Bunu aslýnda kiþinin o anki acýdan kaçýnma kazancýný gözeterek yapmýþtýr. Ama bu "öðrenim" kiþinin diþ saðlýðýný tehlikeye atacak düzeyde diþçiden kaçýnmasýna yol açar. Hipnozda, hipnotik öðrenme mantýðýyla bu öðrenme yeteneðini pozitif yönde çalýþtýrmak amaçlanýr. Bilinçaltý yapý zaten çoðu zaman pozitif yönde çalýþarak hayatýmýzý kolaylaþtýrýr.
Hipnoz bilinçaltý yöntemidir. Dolayýsýyla fobilere karþý kiþideki deðiþim, hipnozla bilinçaltý düzeyde kendisini inþa eder ki bu açýdan kalýcý sonuçlar elde etmek mümkündür. Burada kiþinin sorunundan kurtulmak üzere göstereceði irade ve kararlýlýk önemlidir.
zaman
radyobeyan