Gelecek vaat eden meslek liseleri By: ehlidunya Date: 17 Temmuz 2011, 09:18:23
Gelecek vaat eden meslek liseleri
Meslek liseleri hem meslek sahibi yapýyor hem de mezun ettiði öðrenciye kolay iþ bulma imkâný tanýyor. Son yýllarda meslek liselerinin bazý bölümleri öne çýktý. Uçak bakýmý, adalet, denizcilik, hasta ve yaþlý bakým hizmetleri, raylý sistem teknolojileri, biyomedikal cihaz teknolojileri, matbaa ve biliþim teknolojileri, mezunlarýna sektörde iþ bulma imkaný sunuyor.
Her öðrencinin gönlünden fen lisesi, sosyal bilimler lisesi veya Anadolu lisesi geçse de puaný yeterli olmayabiliyor. Ýyi bir üniversiteye ulaþma yolunda bu tür liseler avantajlý ise de meslek liselerindeki bazý alanlar var ki gelecek vaat ediyor. Hasta ve yaþlý hizmetleri, hemþirelik, radyoloji teknisyenliði, adalet, raylý sistemler teknolojisi gibi bölümleri okuyanlar okul biter bitmez iþ bulma imkâný buluyor.
Fen lisesi, sosyal bilimler lisesi veya Anadolu liselerine puaný yeterli olmayan öðrencilerin tercihlerinde ilk sýrada saðlýk meslek liseleri olmalý. 'Hemþirelik alaný' ve 'anestezi teknisyenliði dalý', 'ortopedik protez ve ortez', 'radyoloji teknisyenliði' 'týbbi laboratuvar teknisyenliði' alanlarýnýn önü çok açýk ve iþ bulma þansý da yüksek.
Veliler, çocuklarýný çocuk geliþimi ve eðitimi alaný, denizcilik alaný ve bu alanýn içinde yer alan gemi elektroniði ve haberleþme alaný, biliþim teknolojileri alaný, motorlu araçlar teknolojisi alaný, raylý sistemler teknolojisi alaný, uçak bakým alaný, adalet alaný, muhasebe ve finansman alaný, kuyumculuk teknolojisi alaný, endüstriyel otomasyon alaný, sanat ve grafik tasarým alaný olan ve bu alanlarda da eðitim veren okullara yönlendirebilir.
Meslek liseleri, not ortalamasý ile öðrenci alýrken Anadolu meslek ve teknik liseleri SBS puanýný dikkate alýyor. Tercih edilen alana göre deðiþiklik gösterse de taban puan 320, tavan ise 438. Yoðun bir ders programýna sahip bu liselerde haftada 35 saat eðitim ve öðretim görülüyor. Tabii ki Anadolu meslek liselerinde bu saat 45'e kadar çýkýyor. Ayrýca 10., 11. ve 12. sýnýfta staj görülüyor. Öðrenciler, genellikle 12. sýnýfta görülen 'iþletmelerde beceri eðitimi' dersinde eðitime gittikleri kurumlarda iþe yerleþtiriliyor.
Ýþ garantili bir bölüm: Uçak bakýmý
Uzmanlara göre 'uçak bakýmý', iþ bulma garantisi olan alanlarýn baþýnda geliyor. Ýstanbul Milli Eðitim Müdürlüðü verilerine göre bu bölümden mezun olan öðrencilerin yüzde 99'u hemen meslek sahibi oldu. Sabiha Gökçen Havalimaný'nýn 2008 yýlýnda Uluslararasý Havacýlýk Bakým Onarým Merkezi (HABOM) olmasý ve sivil havacýlýktaki geliþmeler; alanda istihdam imkânýný artýrdý. Türkiye genelinde bu alana sahip okul sayýsý az. Ýstanbul'da sadece Baðcýlar ve Sabiha Gökçen teknik ve endüstri meslek liseleri bu alanda mezun veriyor. Tavan puanlarý 377 ve 405'ten baþlayan bu okullar, 412 ve 445 puanla yerleþtirmeyi kapatýyor. Kontenjan sayýlarý ise 48 ve 96. Bu bölümü bitiren bir öðrenci, uçak gövde–motor teknisyeni veya uçak elektroniði teknisyeni olabiliyor. Öðrenciler sayýsal puan türüne göre otomotiv öðretmenliði, havacýlýk elektrik elektroniði sivil havacýlýk yüksekokulu, elektronik ve bilgisayar öðretmenliðine devam edebildikleri gibi birçok meslek yüksekokulu programlarýna sýnavsýz geçiþ de yapabiliyor. Raylý sistemler, elektrik-elektronik teknolojisi, elektronik haberleþme, biyomedikal cihaz teknolojisi, mekatronik, radyo televizyon tekniði, otomotiv, endüstriyel elektronik bunlardan sadece birkaçý. Uçak bakým alanýnda çalýþacak meslek elemanlarý; sivil uçak bakým merkezleri, askeri hava ikmal bakým merkezleri, uçak fabrikalarý gibi iþ piyasasýnýn ihtiyacýna göre istihdam ediliyor.
En fazla ÝstÝhdam edÝlen bölümler
Alanda istihdam Mezun
edilen mezun sayýsý sayýsýna oraný
Ortopedi 79 100,00 %
Uçak bakým 120 99,17 %
Saðlýk 100 69,44 %
Hemþirelik 85 52,80 %
Motorlu araçlar teknolojisi 753 46,68 %
Milli Eðitim Müdürlüðü verilerine göre Ýstanbul'da okullarýn istihdam durumu.
Meslek liselerinin hangi bölümlerine ilgi var?
Alan: Adalet
Yapýlabilecek meslekler: Zabýt kâtipliði, infaz koruma
Ýþ bulma imkâný: Adalet Bakanlýðý (merkez ve taþra) teþkilatý, cumhuriyet baþsavcýlýklarý, ceza infaz kurumlarý, kamu ve özel güvenlik þirketleri, hukuk ve avukatlýk bürolarý, bankalar
Alan: Denizcilik
Yapýlabilecek meslekler: Gemi yöneticiliði, gemi elektroniði ve haberleþme zabitliði, makine zabitliði, yat kaptanlýðý, balýkçý kaptanlýðý, balýkçý gemisi kaptanlýðý
Ýþ bulma imkâný: Yük, yolcu ve hizmet gemileri
Alan: Hasta ve yaþlý hizmetleri
Yapýlabilecek meslekler: Yaþlý bakým elemanlýðý, hasta bakým elemanlýðý, engelli bakým elemanlýðý
Ýþ bulma imkâný: Huzurevleri, bakýmevleri, evde bakým, hastane, poliklinik
Alan: Raylý sistemler teknolojisi
Yapýlabilecek meslekler: Raylý sistem inþaatçýlýðý, raylý sistem makineciliði, raylý sistem elektrik elektronikçiliði, raylý sistem iþletmeciliði, raylý sistem mekatroniði
Ýþ bulma imkâný: Özel ve kamu iþletmeleri
Alan: Biyomedikal cihaz teknolojileri
Yapýlabilecek meslekler: Saðlýk alet ve makinelerinin bakýmý ve onarýmýndan sorumlu eleman
Ýþ bulma imkâný: Kamu veya özel hastane
Alan: Biliþim teknolojileri
Yapýlabilecek meslekler: Að iþletmenliði, web programcýlýðý, veri tabaný programcýlýðý, bilgisayar teknik servisi
Ýþ bulma imkâný: Bilgisayar satýþ ve teknik destek firmalarý, bankalar, sigorta þirketleri, ticarî kuruluþlar, internet servis saðlayýcýlarý, internet yayýncýlýk þirketleri, radyo televizyon þirketleri, araþtýrma þirketleri, borsalar, ulaþtýrma, lojistik firmalarý ve hizmet sektöründe yer alan kamu kurum ve kuruluþlarý
Alan: Matbaa
Yapýlabilecek meslekler: Baský öncesi operatörlüðü, ofset baský operatörlüðü, flekso baský operatörlüðü, tifdruk baský operatörlüðü, serigrafi ve tampon baský operatörlüðü, baský sonrasý operatörlüðü
Ýþ bulma imkâný: Orta ve büyük ölçekli matbaalar.
Alan: Laboratuvar hizmetleri
Yapýlabilecek meslekler: Tarým laboratuvar teknisyenliði, hayvan saðlýðý laboratuvar teknisyenliði
Ýþ bulma imkaný: Özel ve kamu laboratuvarlarý
Meslek lisesi iþ bulma adýna güzel bir fýrsat
-2010 yýlýnda ÖSYS'ye 1 milyon 588 bin 654 öðrenci baþvurdu. Bu öðrencilerin 806 bini yani yüzde 50'den fazlasý normal lise mezunu. Sýnava giren tüm öðrenciler için yaklaþýk 330 bininin 4 yýllýk bir lisans programýna yerleþtiði göz önüne alýndýðýnda sýnavý kazanamamýþ, herhangi bir mesleki yeterliliðe sahip olmayan, gelecek adýna ne yapacaðýna karar veremeyen bir genç kitlesinin açýkta kaldýðý net bir þekilde görülüyor.
Ülkemizde herkes iþsizlik oranlarýnýn yüksek olduðundan ve genç nüfusun iþ bulmakta problemler yaþadýðýndan þikâyet ediyor. Genç nüfusun iþ bulamamasýnýn ve iþsizlik oranlarýnýn azalmamasýnýn en büyük nedenlerinden biri de iþ arayan gençlerin çaðýn gerektirdiði ve kuruluþlarýn aradýðý yeterli mesleki ve teknik bilgi-becerilere sahip olmamasýdýr. Özellikle SBS'de istediði puaný alamamýþ öðrenciler için bu okullarýn çok önemli birer fýrsat olduðu unutulmamalý. Karþýmýzda çok önemli bir alternatif var. Bir kere daha düþünelim ve tercihimizi ona göre yapalým. Çocuklarýmýzý gelecekte liseyi bitirmiþ ama üniversite kapýsýnda bekleyen, lise mezunu olmaktan baþka bir vasfý olmayan biri olarak mý görmek isteriz? Yoksa çaðýn gerektirdiði mesleki ve teknik eðitimi almýþ, aranan, katsayý engeline takýlmadan istenen üniversiteye de girme hakkýna sahip, nitelikli bir iþgücü olarak mý?
Katsayý hâlâ problem mi?
Ülkemizde mesleki ve teknik eðitim veren kuruluþlara karþý özellikle 'katsayý adaletsizliðinden' kaynaklanan bir önyargý var. Deðiþen 'katsayý' uygulamasý ve ortaöðretim baþarý puanýnýn da artýk alan içi tercih yapýldýðý takdirde 0,15, alan dýþý tercih yapýldýðýnda ise 0,12 ile çarpýlmasý, yani makasýn iyice daralmýþ olmasý çok önemlidir. Sýnavdaki soru sayýlarýnýn artmýþ olmasý bu makasýn çok az bir netle kapatýlabilmesine imkân saðlamýþtýr. Meslek liseliler için ise kendi alanlarýndaki lisans programlarýný içeren meslek yüksekokullarýný tercih etmeleri halinde ortaöðretim baþarý puanlarýnýn 0,15'e ilave olarak 0,06 ile de çarpýlacak olmasýnýn avantajlarý iyi deðerlendirilmelidir.
Özel okullara kayýt nasýl olacak?
Özel fen liseleri, özel sosyal bilimler liseleri, anadolu lisesi programý uygulayan özel liseler, özel anadolu öðretmen liseleri, özel anadolu teknik liseleri, özel anadolu meslek liseleri, özel anadolu saðlýk meslek liseleri OYP' ye göre öðrenci almaktadýr. Bu okullarý tercih etmek isteyen adaylar http://oges.meb.gov.tr adresinde yayýmlanan Tablo 9'dan bu okullarýn tercih kodlarýna bakarak tercihlerini yapabilirler. Önemli bir nokta bu okullarýn yedek yerleþtirmeye dâhil edilmeyecek olmasýdýr. Dolayýsýyla adaylar bu okullara asil olarak yerleþemezler ise yedek listede de yer alamayacaklardýr. Türkiye Özel Okullar Birliði'ne baðlý Türk ve yabancý özel okullar ise ilköðretim 8'inci sýnýf SBS sonucuna (okul puaný eklenmeden, ham puana göre) göre öðrenci alacak. Bu okullara baþvurmak isteyen öðrenciler 1 Aðustos 2011 tarihinden itibaren okullar tarafýndan ilan edilecek olan taban puanlara göre kayýt olmak istediði okullara ön kayýt yaptýrabilecek.
Adayýn, belirtilen özel okullardan birine yerleþtirilme iþlemlerine dahil edilebilmesi için, 8. Sýnýf Seviye Belirleme Sýnavý (SBS)'na katýlmýþ ve sýnavýnýn bakanlýkça geçerli sayýlmýþ olmasý gerekli. Türk ve yabancý özel okullar ile ilgili tüm bilgiler, kontenjanlar, okul listesi, eðitim süresi ve daha geniþ bilgilendirme www.turkozokbir.org.tr adresinden takip edilebilir.
zaman