Muhalefet By: sidretül münteha Date: 26 Haziran 2011, 16:47:15
Muhalefet:
Türkçedeki manasiyle muhalefet ve aykýrýlýk manasýna gelen muhalefet Hadis Usulünde ravinin, zayýf ise sika ravilere, sika ise kendisinden daha sika olana aykýrý rivayette bulunmasýna denir.
Muhalefet cerh sebeplerindedir. Ravinin ta'n edilmesine sebep teþkil eden on ta'n noktasýndan (meta'in-i aþere) zabtla ilgili olanlardan biridir. Bu manada muhalefetu's-sikât terimi ile de bilinir.
Bir ravinin ister zayýf, isterse sika olsun kendisinden daha güvenilir ravilere muhalefeti çeþitli þekillerde olur. Söz geliþi ravi bazen, isnadýn siyakýný deðiþtirerek baþka ravilere muhalefet eder. Bu takdirde muhalif olarak rivayet ettiði hadis mudrecu'l-isnâd adýný alýr. Bazen metnine hadisten olmayan sözler ilavesiyle muhalefet eder ki bu takdirde ise baþka ravilere muhalif olarak rivayet ettiði hadise mudrecu'1-metn denir.
Muhalefet bazen ravinin isnaddaki isimleri veya metindeki ibarelerin yerini deðiþtirmesiyle meydana gelir. Bu takdirde de hadisine maklûb adý verilir.
Muhalefet bazen de ravinin muttasýl olan bir isnadýn ortasýna ravi ismi eklemesiyle meydana gelir. Ýdracdan farklý bu eklemeyi ihtiva eden isnadla rivayet edilen hadise el-Mezîd fi muttasili'l-esânîd denir.
Muhalefet þekillerinden biri de metin içinde geçen bir kelimenin yazýlýþýndaki muhalefettir. Bu muhalefet harfin noktasý sebebiyle meydana gelebileceði gibi harflerin yer deðiþtirmesi veya yerlerine baþka harflerle yazýlmasý þeklinde meydana gelebilir. Bu takdirde muhalif hadislere musahhaf ve muharref isimleri verilir.
Hadislerin gerek isnadlannda gerekse metinlerinde deðiþiklik yapýlarak meydana gelen muhalefet ravinin vehminden veya hata etmesinden doðar. Fazlalaþmasý halinde zabtýna dokunur. Haliyle ravinin rivayetlerinde ister kendisi gibi zayýf, ister sika olsun, isterse kendisinden daha güvenilir biri olsun baþka raviye muhalefeti daima hadislerine þüpleri gözle bakmayý gerektirir. Hüküm bakýmýndan ise muhalefet yüzünden ta'n edilmemiþ ravinin hadisi tercih edilir.