Musannef By: sidretül münteha Date: 26 Haziran 2011, 16:29:15
Musannef:
Sýnýflandýrmak, tasnif etmek, konularýna göre tertiplemek manasýna tasnifden ism-i rrýeful olup cami ile ayný manada kullanýlýr ve çeþitli konulardaki hadisleri bir araya toplayan hadis kitaplarýna denir. (Bk. Câmî).
Hz. Peygamber (s.a.s) hadislerini rivayet eden ilk nesil olan sahabe zamanýnda Kur'ân-ý Kerim'e itina gösterildiðinden hadislere o kadar önem verilmemiþtir. Bununla birlikte bazý sahâbiler hadisleri öðreniyor, müzakere suretiyle diðer sahâbîlere de naklediyordu. Hatta içlerinde az da olsa hadisleri yazanlar da vardý.
Birinci hicrî asýr sona ererken hadisleri bilen sahabilerin birer birer dünyadan çekilmeleri üzerine hadislerin kaybolmasýný önlemek üzere tedbir almak lüzumu hasýl oldu. Emevî Halifesi Ömer b. Abdilaziz bilinen hadislerin toplanmasý için bir emir çýkardý. Bunun üzerine hadisler derlendi ve yazýlý metinler haline getirildi. Daha sonra da toplanýp yazýlý metinlere aktarýlan hadisler tasnif yoluna gidildi yani konularýna bakýlarak ayrýlmaya baþlandý. Her hadis konusuna göre tertibe konuldu. Birkaç ana konu etrafýnda ilk hadis kitaplarý meydana geldi. Ýþte bu hadis kitaplarý musannef veya cami denilen eserlerdir ve îman, ahkâm, âdâb, rikak, Tefsir, Târih, Þemail, Menakib gibi sekiz ana konudaki hadisleri bir araya getirir. Ma’mer b. Râþidin Camii ile Abdurrezzak b. Hemmâm'ýn Musannefi ve Ýmam Mâlik'in el-Muvatta'ý ilk musannef eserler sayýlýr.
Ebu Tâlib el-Mekkî'ye göre musannef eserler hicri 120 veya 130 senesinden sonra ortaya çýkmaya baþlamýþtýr. Tasnif edilen kitaplar arasýnda Ýbn Cureyc'in Tefsire dair hadisleri ihtiva eden kitabý, Ma’mer b. Râþid ve Sufyân es-Sevrî'nin Musannefleri bu devrede telif edilen eserlerdir.
Ýbn Hayr el-Ýþbili'nin Endülüs'e giren kitaplar arasýnda okuyup bize sahih rivayetlerini verdikleri arasýnda Veki Ýbnu'l-Cerrah’ýn Musannefi, Sufyân es-Sevri'nin Camii, Hammâd b. Seleme ve Sufyân b. Uyeyne'nin Abdurrezzak b. Hemmâm'ýn, Ebubekr Abdullah b. Ebî Seybe'nin ve Sa'id b. Mansur'un musannefleri vardýr. 871
Bu eserlerden sonra musannef eserlerden el-Kutubu's-Sitte denilen eserler yazýlmýþtýr. Cami Sahih diðerleri Sünen tarzýndan olan bu altý kitap da konularýna göre tertip edilmiþ hadisleri ihtiva ettikleri cihetle birer musannef sayýlýrlar.