Sened By: sidretül münteha Date: 22 Haziran 2011, 16:45:23
Sened:
Sözlükte daðýn eteðinden yukarý olan kýsmý, bir kimsenin güvendiði biri, sýðmak ve dayanak manalarýna gelir. Bir iddiayý ispatlamak üzere ileri sürülen delil ve burhana sened denilmesi son manasýndadýr. 1073Türkçede kullanýlan sened de bu manaya uygun olarak bir borcun veya verilen sözün geçerliliðini gösteren delil anlamýnadýr.
Bir hadis terimi olarak sened, hadisin ilk kaynaðýna kadar ulaþan yolu teþkil eden raviler zincirine denir. Bir diðer deyiþle hadisi son olarak rivayet eden muhaddisle Hz.Peygamber arasýnda bulunan râvîlerin isimleridir. Söz gelimi Buharý, þeyhi A dan bir hadis rivayet etmiþ olsun.
Bu hadisi A, B den almýþ; B, C, isimli raviden, C ise D adýndaki sahabîden nakletmiþse A, B, C, D, isimli raviler hadisin senedini teþkil ederler. Bunu bir misal üzerinde þöyle gösterebiliriz.
“Bize Ebubekr b. Ebî Þeybe tahdis etti. (Dedi ki) bize Affân b. Müslim rivayet etti. O, bize Hammad tahdis etti dedi. (Hammâd), bize Enes'ten naklederek Sabit haber verdi (dedi): er-Rubeyyi'nin kýz kardeþi Ummu Harise birini yaraladý. Hz. Peygamber (s.a.s)'e þikayete geldiler. Hz. Peygamber
“Kýsasý eda ediniz, kýsasý yerine getiriniz” buyurdu. Bunun üzerine Ummu'r-Rubeyyi'
“Yâ Resulallâh! fulanca kadýndan kýsas istenir mi? Vallahi ondan kýsas alýnmaz!” deyince Allah Resulü “Subhânallah yâ Umme'r-Rubeyyi! Kýsas Allah'ýn farz kýldýðý bir hükmüdür” dedi.”1074
Bu hadiste müslim'in þeyhi Ebubekr b. Ebî Þeybe'den baþlamak üzere sýra ile Affân b. Müslim, Hammâd, Sabit ve Enes senedi teþkil ederler.
Senede tarîk ve vecih de denir. Hadisciler bir hadisi çeþitli senedlerle naklederler. Bu senedler sýhhat bakýmýndan ayný düzeyde olmayabilir. Bunu belirtmek üzere muhaddislerin sýk sýk “bu hadis bu senedle sahihtir” “bu tariktan illetlidir, þu vecihten þöyledir” gibi ifadeler kullandýklarý görülür.
Bir hadisin sýhhati ilk olarak senedinden anlaþýlýr. Eðer senedi teþkil eden raviler güvenilir, hýfz ve itkan bakýmýndan saðlam kimselerse hadis, - baþka kusuru yoksa- sahih kabul edilir. Bu bakýmdan hadisin senedi çok önemlidir. Kýsacasý sýhhat ölçüsünün baþta gelenidir.