Selem bahsi By: sumeyye Date: 20 Haziran 2011, 14:55:13
SELEM BAHSÝ
620- îbni Abbas'dan (Radýyallahu anhüma) rivayet edilmiþtir:
«Peþin para ile veresiye mal alan kimse, belli bir ölçü veya belli bir, tartý ile belirli bir süre (vade) üzerinde anlaþsýn.» Bir rivayette de: «Belli bir ölçü ve belirli bir vade hususunda anlaþsýn.» buyurul-muþtur.
Mütercim :
Selem satýþý, veresiyeyi peþine satmaktýr. Daha doðrusu peþin para ile veresiye mal almaktýr ki, buna-alevra satýþ denir. Diðer alýþveriþler gibi, selem de icab-kabul ile gerçekleþir. Meselâ, bir buðday satýcýsýna gelen bir müþteri: Sana yüz kilo buðday için üç yüz lira verdim, üç ay sonra teslim alacaðým, der de, satýcý, kabul ettim, cevabýný verirse selem suretiyle alýþ-veriþ gerçekleþmiþ olur. Ancak.selem suretiyle alýþ-veriþiri sahih olabilmesi için bazý þartlar vardýr. Satýn alýnacak malýn cinsini ye vasýflarýný açýklamak, alýnacak malýn cinsine göre miktarýný belli etmek, malýn fiyatýný tesbit etmek, malýn teslim zamaným tayin etmek gibi. Ceviz ve yumurta benzeri mallarýn büyüklükleri birbirine yakýn olduðu için bunlarýn miktarlarý sayý ile belirlenebilir, ölçek ve tartý ile de tesbit edilebilir.
Muayyen bir kalýpla imal edilen tuðla, kerpiç ye benzeri maddelerin miktarlarý sayý ile gösterilir.
Kumaþ ve bez gibi mallarýn cinsleri gösterildikten sonra bunlarýn eni, boyu ile incelik ve kalýnlýklarýný ve uzunluklarýný da tayin etmek gerekir. Bununla beraber malýn teslim edilme yeri de gösterilmek þarttýr.
Þartlarýna uyularak yapýlan sözleþmede peþin olarak paranýn teslimi gerekir. Eðer para teslim edilmeden satýcý ile alýcý birbirlerinden ayrýlýrlarsa, bu ahþ-veriþ geçersiz olur.
Hanefi mezhebinde, selem suretiyle satýn alýnacak malýn en az bir ay sonra teslim alýnmasý lazýmdýr. Ýmam Malik'e göre en az on beþ gün sonra teslim alýnmalýdýr. Þafiî mezhebinde malýnýn tesliminin yapýlmasý þart deðildir. Mal ve para karþýlýklý olarak peþin alýnýp verilmiþ olsalar selem yine sahih olur; fakat malýn teslimi ertelendiði zaman, teslim vaktinin belirlenmesi þarttýr. Hadîs-i þerifte geçen «þey» kelimesi, hayvanlara da þamil olduðu için, hayvanlarda da selem yolu ile alýþ veriþin caiz olduðunu Ýmam Þafii kabul etmektedir. Halbuki Hanefî mezhebinde, hayvanlarda selem alýþ veriþi caiz deðildir.
Mütercim :
Selem satýþý, veresiyeyi peþine satmaktýr. Daha doðrusu peþin para ile veresiye mal almaktýr ki, bunaalevra satýþ denir. Diðer alýþveriþler gibi, selem de icab-kahul ile gerçekleþir. Meselâ, bir buðday satýcýsýna gelen bir müþteri: Sana yüz kilo buðday için üç yüz lira verdim, üç ay sonra teslim alacaðým, der de, satýcý, kabul ettim, cevabýný verirse selem suretiyle alýþ-veriþ gerçekleþmiþ olur. Ancak selem suretiyle alýþ-veriþin sahih olabilmesi için bazý þartlar vardýr. Satýn alýnacak malýn cinsini ve vasýflarýný açýklamak, alýnacak malýn cinsine göre miktarýný belli etmek, malýn fiyatýný tesbit etmek, malýn teslim zamanýný tayin etmek gibi. Ceviz ve yumurta benzeri mallarýn büyüklükleri birbirine yakýn olduðu için bunlarýn miktarlarý sayý ile belirlenebilir, ölçek ve tartý ile de tesbit edilebilir.
Muayyen bir kalýpla imal edilen tuðla, kerpiç ye benzeri maddelerin miktarlarý sayý ile gösterilir.
Kumaþ ve bez gibi mallarýn cinsleri gösterildikten sonra bunlarýn eni, boyu ile incelik ve kalýnlýklarýný ve uzunluklarýný da tayin etmek gerekir. Bununla beraber malýn teslim edilme yeri de gösterilmek þarttýr.
Þartlarýna uyularak yapýlan sözleþmede peþin olarak paranýn teslimi gerekir. Eðer para teslim edilmeden satýcý ile alýcý birbirlerinden ayrýhrlarsâ, bu alýþ-veriþ geçersiz olur.
Hanefi mezhebinde, selem suretiyle satýn alýnacak malýn en az bir ay sonra teslim alýnmasý lazýmdýr. Ýmam Malik'e göre en az on beþ gün sonra teslim alýnmalýdýr. Þafii mezhebinde malýnýn tesliminin yapýlmasý þart deðildir. Mal ve para karþýlýklý olarak peþin alýnýp verilmiþ olsalar selem yine sahih olur; fakat malýn teslimi ertelendiði zaman, teslim vaktinin belirlenmesi þarttýr. Hadîs-i þerifte geçen «þey» kelimesi, hayvanlara da þamil olduðu için, hayvanlarda da selem yolu ile alýþ veriþin caiz olduðunu îmam Þafiî kabul etmektedir. Halbuki Hanefî mezhebinde, hayvanlarda selem alýþ veriþi caiz deðildir.[36][36] Ömer Ziyaeddin Daðistâni, Zübdetü’l-Buhari, Hisar Yayýnevi:359-360