Dondurma mevsiminde bu bakteriye dikkat! By: sumeyye Date: 08 Haziran 2011, 14:17:10
Dondurma mevsiminde bu bakteriye dikkat!
Erken tedavi edilmediðinde kalp romatizmasý ve nefrit gibi kalýcý hastalýklara neden olabilen beta bakterisi pusuda bekliyor.
Hava sýcaklýðýnýn deðiþken olduðu bahar aylarýnda artan beta, "dondurma mevsimi" de dediðimiz yaz aylarýnda ise zirve yapýyor.
Ýç Hastalýklarý Uzmaný Dr. Engin Türkmen, özellikle çocuklarda görülen ve boðaz aðrýsýyla belirti veren beta bakterisiyle ilgili þu bilgileri veriyor...
Virüs deðil bakteri: Halk arasýnda Beta mikrobu olan bilinen A gurubu Beta Hemolitik Streptokok, genellikle 5 ila 15 yaþ arasý nüfusta görülen bakteriyel bir enfeksiyondur. Yaygýn kanýnýn aksine beta bir virüs deðil bakteridir. Boðazda iltihaplanma yapan bir çeþit bakteri olan beta mikrobu; boðaz aðrýsý þeklinde baþlar ve dikkate alýnmazsa kalp romatizmasý, artrit (eklem romatizmasý) ve nefrit (böbrek iltihabý) gibi kalýcý birçok hastalýða neden olabilir.
Çocuklarý seviyor: Beta mikrobu, toplumun azýmsanmayacak kadar büyük bir kesiminde herhangi bir þikayete sebep olmadan bulunur ve bu kiþilere taþýyýcý denir. Taþýyýcýlýk belli sürelerle herkeste olabilir. Beta mikrobu her yaþta görülmesine karþýn; genellikle 5 ila 15 yaþ arasý kiþilerde görülür. Bu dönemdeki kiþiler ayný ortamlarda sýklýkla bulunduklarýnda mikrop kolaylýkla yayýlýr.
Hava yoluyla bulaþýyor: Beta mikrobu kiþiden kiþiye hava teneffüsü ve damlacýk yoluyla bulaþýr. Enfeksiyon kapmýþ kiþilerin saðlýklý bireylere bir metreden daha fazla yaklaþmasý durumunda; bu mikrop öksürük ya da salya yoluyla bulaþabilir. Bulaþma, genellikle okul çaðýndaki çocuklar arasýnda oyunlar sýrasýnda temas, öpüþme ya da ayný sýrayý paylaþma yoluyla da olur.
Beyaz bademcik beta habercisi: Halsizlik, üþüme, ateþ, boðaz aðrýsý gibi belirtiler veren Beta enfeksiyonunda, hastalarda bademcikler üzerinde beyaz bir zar oluþur. Hekimler hastalarý muayene ederken, bademciklerin üzerindeki bu beyaz zarý görünce Beta mikrobundan þüphelenir. Bu nedenle de hastadan boðaz kültürü alýnýr. Ayrýca kandaki iltihabý tespit etmek için bir kan sayýmý, CRP ve ASO gibi birtakým kan testleri yapýlýr. Bu kan testleri sonucuyla berber alýnan boðaz kültürüyle (sonucu yaklaþýk üç gün sonra verilebilir) hastalarda Beta mikrobu tespit edilebilir.
Yaz aylarýnda zirve yapýyor: Beta mikrobunun sýk görüldüðü mevsimler, sonbahar ve ilkbahar mevsimleridir. Bu mevsimlerde sýcaklýktaki deðiþkenler mikrobun yayýlmasýna neden olur. Ancak dondurma mevsimi dediðimiz yaz aylarýnda bu hastalýk pik yapar. Bunun nedeni ise; yediðimiz soðuk besinlerin immun (baðýþýklýk) sistemimizdeki çatlaklarda faydalanarak hemen enfekte olamasý ve boðaza yerleþebilmesidir.
Mutlaka tedavi edilmeli: Beta mikrobunda muhakkak tedavi edilmelidir. Beta mikrobu penisiline karþý çok hassastýr ve tedavide penisilin ve penisilin türevi antibiyotikler kullanýlýr. Penisilin tedavisinin en az 1 hafta ila 10 gün arasý bir sürede verilmesi gerekiyor.
Kronikleþmeden önlem alýn: Beta mikrobu, imnun sistemi güçlü olan kiþiler tarafýndan yok edilebilir. Ancak, baðýþýklýk sisteminde zayýflýk olan kiþilerde; mikrop, bademciðin içine veya insanlarýn burnuna yerleþir ve bu da mikrobun sürekli yayýlmasýna neden olur. Hatta bademciðin üzerine spatula ile bastýðýnýz zaman bademciklerde gözenekler oluþur ve týpký magmanýn içinden lavýn çýktýðý gibi irinli bir cerehat çýkar. Hastalarýn bazen aðýzlarýnda beyaz peynirimsi cisimler gelir. Bu durum kronikleþmiþ beta mikrobunun belirtileridir. Bu durumda burun içinde özel antibiyotik kremler veriyoruz ve kültürlerle bunun giderilinceye kadar uyguluyoruz. Kronik iltihaplarýn kesin tedavisi bademciklerin alýnmasýdýr.
BELÝRTÝLERÝ
•Halsizlik, yorgunluk, bitkinlik
• þüme ve titreme (bu durum mikrobun hastalarda kana karýþtýðýný gösterir)
•Boðaz þiþmesi
•Bademciklerin üzerinde beyaz bir zar oluþmasý
•Yüksek ateþ ve fenalýk hissi
Beta salgýnýndan koruyacak öneriler
Doktora gitmekte gecikmeyin: Eðer çocuðunuzda boðaz aðrýsý varsa bu durum ihmal edilmemeli, kendi baþýna tedavi yerine hemen doktora baþvurulmalý.
Okula göndermeyin: Eðer beta mikrobu bir hastada tespit edilirse, bu mikrobun salgýna dönüþmemesi için hastalar iyileþinceye kadar okula gönderilmemeli. Eðer beta mikrobu taþýyan çocuk okula gönderilirse, bu mikrop kolaylýkla arkadaþlarýna bulaþabilir ve bu da salgýna neden olur. Burada aile ve okul yöneticilerine de önemli görevler düþüyor; hasta çocuklar kesinlikle okula gitmeye zorlanmamalý!
Dondurmayý abartmayýn: Dondurma gibi soðuk yiyecek ve içeceklerin özellikler çocuklar tarafýndan yaz aylarýnda çok tüketilmemesi gerekir.
Salgýna karþý hýzlý davranýn: 48 saat içinde antibiyotik tedavisi uygulanýrsa hastanýn hastalýðý yayma riski ortadan kalkar.
Doktora sormadan ilaç kullanmayýn: Kendi baþýna antibiyotik kullanýlmamalý ve boðaz aðrýsý durumunda mutlaka doktora baþvurulmalýdýr.
Boðaz kültürü aldýrýn: Bu hastalýðýn teþhisinde boðaz kültürü çok önemli bir yer tutar. Boðaz kültürünün sonuçlarýnýn alýnmasýna dikkat edilmesi gerekir.
Taþýyýcýlara dikkat: Beta mikrobu etkisini kaybedebilen bir yapýya sahiptir. Bu durumda taþýyýcýya zarar vermez ama hastalýðýn yayýlmasýna neden olur. Bu nedenle taþýyýcýlarýn teþhisi önem taþýr.
Tedavi edilmezse ne olur?
Erken tedavi edilmeyen beta mikrobu, þu kalýcý hastalýklara neden olabilir:
Kalp romatizmasý: Tedavi edilmemesi durumunda Beta mikrobu; hastalarýn kalp ve sinir sisteminde kalýcý hasar yaratarak, halk arasýnda kalp romatizmasý olarak bilinen Akut Romatizmal Ateþ hastalýðýnýn ortaya çýkmasýna neden olur. Bu durumdaki hastalarda ateþ, yorgunluk nefes darlýðý, merdiven çýkamama ve nefes nefese kalma gibi belirtileri vardýr. Bu durum ilerleyen dönemlerde de kalp yetersizliðine neden olur. Beta mikrobu iþte bu nedenle çok tehlikelidir; yani basit bir boðaz enfeksiyonu kalp yetersizliðine ve kalp kapakçýklarýnda üfürüme bile neden olabilir.
Artrit: Beta mikrobu sadece kalp kapakçýklarýnda tutulmaya yani kardite neden olmaz, ayný zamanda artrite de neden olabilir. Artrit; eklemlerde tutulma anlamýna gelir ve hastalarýn hastaneye yatýrýlmasý gibi aðýr tablolarla sonuçlanabilir.
Nefrit: Boðaz enfeksiyonunu takiben oluþan nefrit, vücudun beta mikrobuna karþý verdiði þiddetli cevap nedeniyle oluþan böbrek bozukluðudur. Nefrit; hastalarda el, ayak, yüz ve gözde þiþmelere neden olur. Çocukta üre ve kreatin yükselir, böbrek fonksiyonlarý bozulur. Çocuðun idrar rengi kýpkýrmýzý olur; bunun nedeni idrara kan karýþmasýdýr. Beta mikrobunun neden olduðu böbreðin tutulmasý sonucu oluþan nefrit, öldürücü bir komplikasyondur. Bu durumda muhakkak hastanýn hastaneye yatýrýlmasý gerekir.
Haber7