Marifetname By: saniyenur Date: 12 Mayýs 2011, 14:34:45
MARÝFETNAME
BÝSMÝLLAHÝRRAHMANÝRRAHÝM
Sýnýrsýz hamd, sayýsýz þükür, ebedî, senâ tek ve benzersiz olan ALLAH'a olsun. O, âlemlerin her iþini, ezelî ilmiyle takdir edip, belirlemiþtir. Cihanýn görüntülerini, bitmez feyziyle tertip edip, tespit eylemiþtir. Cihanýn gül bahçesini, insan gülünün kokusuyla süslemiþtir. Bütün cihaný insan için, insaný da kendisinin bilinmesi için var edip; eþyanýn hakikatiyle mânâlarýn inceliklerini hep insanda toplayýp, ortaya çýkarmýþtýr. Ýnsan ruhunu, "Câmi" ismine sûret yapmýþ, onu emânetlerin yüklenicisi ve sýrlarýn mahalli kýlmýþtýr. Alemin bütününde olan nice bin hikmetine, âlimleri vâkýf eylemiþtir. Cihan kitabýnýn her bir harfinden, marifetinin belirtilerini mütalaa edenleri ârif eyleyip, gönül âlemine dalan kullarýný, kendi huzurundaki Kâbe'de ibadet edici eylemiþtir. Salavatlarýn en faziletlisi, tahiyyatlarýn en mükemmeli, teslimatlarýn en güzeli, kâinatý efendisi, yaratýklarýn en þereflisi, varlýklarýn hülasasý Peygamberimiz aleyhissalatüvesselam hazretlerinin en büyük ismine ve akl-i evvel olan en mükemmel ruhuna olsun ki; O, "Sen olmasaydýn, sen olmasaydýn felekleri yaratmazdým," hitabýyle yüceltilmiþtir. O, halký cehalet karanlýklarýndan, hidayet nurlarýna çýkarmýþtýr. Kendi nefsini bilen ümmeti, Hak bilgisini bulmuþtur. Selam ve hürmet onun ashabýna olsu ki, onlar, sözlerinde, iþlerinde, imanlarýnda ve ahlakýn her hususunda ona uyup, iman nuru ve irfan huzuruyla gönülleri dolmuþtur. ALLAH'ýn rýzasý, hepsinin üzerine olsun.
Bu hakir ve hakiki fakir Ýbrahim Hakký, bu kitabý, aziz ve þerif mahdumu Seyyit Ahmet Naîmî için kaleme alýp, ona hitap eder ki: ALLAH, seni her iki cihanda aziz etsin. Öncelikle malum olsun ki, Hak Teala iki cihaný insanoðullarý için ve insanoðullarýný da ancak kendisini tanýmalarý için yarattýðýný cümleye duyurmuþtur. Nitekim lûtuf ve keremiyle: "Ben gizli bir hazineydim, bilinmeyi sevdim ve beni tanýmalarý için varlýklarý yarattým," buyurmuþtur. Þu halde âlemin ve insanýn yaratýlmasýndan nihaî maksat ve yüce istek, Mevla'nýn bilinmesidir. Bu ebedî devlet ve tükenmez saadet, her þeyden öncedir. Ancak bu, nefsini bilmeye baðlý olup, nefsini bilmek de bedeni bilmeye dayanýr. Bedenin bilinmesi, âlemin bilinmesiyle olur. Alemin bilinmesi ise hakiki ilimlerledir. Bu sebepden dolayý bir miktar astronomi ve felsefeden alýp toplayarak, bir miktar anatomi ilminden devþirip seçerek, bir miktar da kalb ilmi ve irfandan iktibas edip ele alarak, bu güzel kitabý, Türk diline tercüme edip, bir mukaddime, üç kitap ve bir sonuç üzere telif ve tasnif ettim. Mukaddimesi, genil Ýslam bilgisi, dünya ve ahiret âlemlerinin özetidir. Ýlk kitap, âlemin durumu, eþyanýn ve görüntülerin tafsilidir. Ýkinci kitap, þekiller bilgisi, bedenlerin terkibi ve insan nefsinin mahiyetidir. Üçüncü kitap, irfana ulaþma keyfiyeti, ALLAH'a varmanýn hakikatýdýr. Sonuç, âdap ve erkân bilgisi, dostlarýn sohbeti, akrabalýklar ve komþuluklardýr. Tertip ve tanzimi böyle yaptým ki, evvela mukaddimeden, açýk âyetler ile sabit olan kâinatýn acaip durumlarýný özet olarak öðrenip, iki cihanýn hallerinin garabetlerini yakinen bildikte; bütün bir itimatla tam itikat edip, cümlenin yaratýcýsýný ve düzenleyicisini bilesin. Büyüklük ve kudretini fikredip düþünesin. Bundan sonra birinci kitaptan Yaratýcýnýn güzel sanatlarýný âlemin ufuklarý içinde ayrýntýlarýyle seyredip, cihanýn sýrlarýna vâkýf oldukta; âlem insanýn kabuðu, insan âlemin dili olduðunu bilip, cümleden âsûde olasýn, kendi kendine gelesin. Bundan sonra ikinci kitaptan Yaratýcýnýn kudretinin þaþýrtýcýlýðýný, kendi cisim ve canýnda toplu olarak görüp, büyük âlemde her ne varsa, hepsinin benzerini kendi vücudunda buldukta; vücudun bir küçük âlem olduðunu bilip, kendi nefsine gelesin. Nefisler âleminde, Mevla'yý temaþa kýlasýn ve kendi ruhunu, vücudunun ikliminin sultaný bilip, kadr ve kýymetine vâkýf olup, nefsi tanýma mertebesini bulasýn; kendi âleminde sultan olasýn. Bundan sonra üçüncü kitaptan kalblerin evirip çeviricisi ALLAH'ýn acaip ilhamlarýný, garip tasarruflarýný, zat ve sýfatýnýn kalblere yakýnlýðý, en büyük âlem olan gönülde kesin bilgiyle bilip, masivadan (ALLAH'dan baþkalarýndan) âzat olup, her þeyi unutup, her þeyi çekip çevirici bir onu buldukta; vahdet, âlemine erip, o tek ve yegâne ALLAH'ýn birliðini basiretinle katiyetle görüp, ALLAH'ý tanýma devletine eresin. ALLAH'a yakýnlýðýn saadetini kesinlikle bilip, hududunu koruyup kollayarak, Hüda'nýn yaratýklarýna sevgi ve þefkatle, kalblerin sevgilisi oldukta; selametle toplumu gönlünce bulasýn. Rahatla âlemin azizi olasýn. Çünkü bu kitab-ý þerifte nizam, bu güzel üslup üzere tamam olup, alýcý gözüyle mütalaa edenleri, Mevla'nýn âyetlerinin hakikatini bildirmiþtir. Bu kitabýn adý "MARÝFETNAME" olup, bitiþ tarihi: Binyüzyetmiþe, yetmiþtir. (1170 H./1756 M.)
Erzurumlu Ýbrahim Hakký'nýn ansiklopedisi...(Sabýr)