Tahran, Lale Parký'ndaki Biruni heykeli.
Biruni (4 Eylül 973 - 13 Aralýk 1048[kaynak belirtilmeli], 1061?[1], Fars[2][3][4] kökenli Ýslam bilgini. Türk kökenli olduðunu iddia edenler de olmuþtur.[5][6] Tam adý Ebu Reyhan Muhammed bin Ahmed el-Birûnî (Arapça: ابو الريحان محمد بن احمد البيروني) dir. Batý dillerinde adý Alberuni veya Aliboron olarak geçer. Gökbilim, matematik, doða bilimleri, coðrafya ve tarih alanýndaki çalýþmalarýyla tanýnýr. Yaþamý üstüne ayrýntýlý bilgi yoktur. Diðer adýyla El-Harezmi olarak da bilinir.
Yaþamý
4 Eylül 973'te Harezm'de doðdu. Birûnî, Harezm sarayýnda astronomi ve matematik öðrendi. Harezm’deki karýþýklýklar yüzünden bir süre Ýran'da kaldý. Ardýndan Ziyariler hükümdarý Kabus bin Vaþmgir’in sarayýna girdi. Bir tür tarih yapýtý olan El-Asaru’l-Bakiye ani’l-Kuruni’l-Haliye'yi (Geride Kalan Yüzyýllar) orada yazarak sultana sundu. Harezm'e döndükten sonra, Sultan Memun bin el-Memun'un sarayýnda Ýbni Sina, Ýbn Miskeveyh, Ebu Nasr gibi bilginlerle birlikte çalýþtý. Gazneli Mahmud'un Harezm ülkesini fethetmesinden sonra Gazne kentine yerleþti. Gazneli sarayýnda büyük saygý gördü. Son yýllarýný Gazne’de geçirdi ve burada öldü (1051)
El Biruni, 4 Eylül 973 yýlýnda Harezm'in baþkenti Kath yakýnlarýnda doðdu ve orada öldü. Ýlk öðrenimini Yunan'lý bir bilginden aldý. Tanýnmýþ ve seçkin bir aileden gelen Harezm'li matematikçi ve gökbilimci birisi tarafýndan evlat edinen El Biruni, ilk çalýþmalarýný bu alimin yanýnda yaptý. Ýlk eseri, Asar-ül-Bakiye' dir.
El Biruni, o zamanýn bilginleriyle Buhara'da tanýþmýþ, evrenin yapýsý, serbest düþme ve diðer fizik yasalarýný ve bölünmez parçacýklar üzerinde mektupla yaptýðý bazý tartýþmalar vardýr. 1010 yýlýnda El-Memun Akademisi'ne kabul edildi. Gazneli Mahmut Harezm'i fethedince, El Biruni ile birlikte binlerce kiþiyi tutsak aldý. Bunu izleyen on yýl içinde astronomi ve matematik çalýþmalarýnýn doruðuna eriþti. Bu tutsaklýðý sýrasýnda, anayurtlarýndan sürülmüþ ve tutsak olan Hint'li bilginlerle tanýþtý. Birçok dilde ilmi çeviriler yaptý.
Eserleri
El-Kanun
El-Maksudi
Dünyanýn yarýçapýn 6.425,7 km. olarak hesaplamýþtýr(Gerçeði : 6.376 km.).
Dünyanýn çevresini 42.516 km olarak hesaplamýþtýr(Gerçeði : 40.076km).
Yaþamý
4 Eylül 973'te Harezm'de doðdu. Birûnî, Harezm sarayýnda astronomi ve matematik öðrendi. Harezm’deki karýþýklýklar yüzünden bir süre Ýran'da kaldý. Ardýndan Ziyariler hükümdarý Kabus bin Vaþmgir’in sarayýna girdi. Bir tür tarih yapýtý olan El-Asaru’l-Bakiye ani’l-Kuruni’l-Haliye'yi (Geride Kalan Yüzyýllar) orada yazarak sultana sundu. Harezm'e döndükten sonra, Sultan Memun bin el-Memun'un sarayýnda Ýbni Sina, Ýbn Miskeveyh, Ebu Nasr gibi bilginlerle birlikte çalýþtý. Gazneli Mahmud'un Harezm ülkesini fethetmesinden sonra Gazne kentine yerleþti. Gazneli sarayýnda büyük saygý gördü. Son yýllarýný Gazne’de geçirdi ve burada öldü (1051)
El Biruni, 4 Eylül 973 yýlýnda Harezm'in baþkenti Kath yakýnlarýnda doðdu ve orada öldü. Ýlk öðrenimini Yunan'lý bir bilginden aldý. Tanýnmýþ ve seçkin bir aileden gelen Harezm'li matematikçi ve gökbilimci birisi tarafýndan evlat edinen El Biruni, ilk çalýþmalarýný bu alimin yanýnda yaptý. Ýlk eseri, Asar-ül-Bakiye' dir.
El Biruni, o zamanýn bilginleriyle Buhara'da tanýþmýþ, evrenin yapýsý, serbest düþme ve diðer fizik yasalarýný ve bölünmez parçacýklar üzerinde mektupla yaptýðý bazý tartýþmalar vardýr. 1010 yýlýnda El-Memun Akademisi'ne kabul edildi. Gazneli Mahmut Harezm'i fethedince, El Biruni ile birlikte binlerce kiþiyi tutsak aldý. Bunu izleyen on yýl içinde astronomi ve matematik çalýþmalarýnýn doruðuna eriþti. Bu tutsaklýðý sýrasýnda, anayurtlarýndan sürülmüþ ve tutsak olan Hint'li bilginlerle tanýþtý. Birçok dilde ilmi çeviriler yaptý.
Eserleri
El-Kanun
El-Maksudi
Dünyanýn yarýçapýn 6.425,7 km. olarak hesaplamýþtýr(Gerçeði : 6.376 km.).
Dünyanýn çevresini 42.516 km olarak hesaplamýþtýr(Gerçeði : 40.076km).
: El-Biruni By: selsebil Date: 11 Haziran 2009, 18:23:30
El-biruni ders kitaplarýnda çokca karþýlaþtýðým isim ve de sýnavlarda :)
Ýlme öncülük eden tüm bilim adamlarýna teþekkürlerimizi sunuyoruz
Paylaþým için teþekkür ederim armaðan kardeþim