Hz. Seddat ibni Evs By: sidretül münteha Date: 04 Mayýs 2011, 16:32:40
Hz. Seddat Ýbn-i Evs (R.Anh)
Seddad Ýbni Evs Allah korkusundan kalbi ürperen, devamlý vücudu titreyen ve derin tefekküre dalan bir yiðit... Gece yattýðý zaman ilâhi rahmetin enginliðini düþünen ve ilâhi azabýn þiddetini de unutmayan bir zâhid...
O, Medineli müslümanlardandýr. Hazrec kabilesinin Neccar koluna mensuptur. Rasûlullah (sav) efendimizin þairi Hassan'ýn yakýn akrabasý. Babasý Evs Ýbni Sabit, Akabe'de Ýslâm'la þereflendi. Bedir harbine iþtirak etti. Uhud'da þehid oldu. Annesi Harime de müslümandý. Seddat böyle güzel bir muhitte, müslüman bir aile ocaðýnda yetiþti. Geniþ bir ilme sahipti.
Ubâde Ýbni Sâmit (R.a) onun, ilmî konularda herkesin kendisine baþvurduðu zahir ve batýn ilimlerine vakýf bir ilim eri olduðunu söyler. Seddat (R.a)'ýn ilmi ve hilmini "Mecmeu'l-bahreyn" olarak tavsif eder.
O, yumuþak huylu, açýk sözlüydü. Aðzýndan lüzumsuz bir söz çýkmazdý. Bir defasýnda aðzýndan bir söz kaçmýþtý. Zaman kaymetmeden þu açýklamayý yaptý; "Ýslâm'a girdiðim günden beri sözlerimi dikkat ederek söylemeðe çalýþtým. Fakat bu söz nasýl oldu aðzýmdan kaçtý. Onu aklýnýzda tutmayýn." dedi. Riyadan, gösteriþten de çok sakmýrdý. Namazlarýndan sonra duâ ve istiðfarý çok yapardý. Sýk sýk tefekküre dalardý. Allah korkusuyla kalbi ürperir ve: "Ya Rabbi! Cehennem ateþini düþündükçe uykum kaçýyor." derdi. Saman üzerindeki tane gibi sabahlardý.
O, son derece halim selimdi. Kalbi rakik; yufka yürekli ve gözü yaþlýydý. Birgün aðlarken görüldü. Kendisine: "Niçin aðlýyorsun?" diye soruldu. O da:
"Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem'in bir hadisini hatýrladým da onun için aðlýyorum," dedi. Rasûlüllah (sav) bu hadisinde:
"Ümmetim için þirk ve gizli þehvetten korkuyorum." buyurdu. O zaman ben:
"Ya Rasûlallah! Ümmetin senden sonra þirke düþecek mi?" diye sordum. Resûl-i Ekrem (sav):
“Evet,” dediler. Gerçi onlar güneþe, aya ve puta tapmayacaklar, fakat iþlerinde riyakârlýk yapacaklar. (Allah için deðil de ondan baþkalarýnýn rýzasý için hareket edecekler) Gizli þehvet ise þudur: Onlardan biri, oruç tutar, oruçlu olur. Sonra þehvete sebeb bir þeyi görür ve orucunu bozar" buyurdu.
Seddat b. Evs (R.a) Ýslâm'ýn emir ve nehiylerine uymakta çok titizdi. Hayatýnda tatbik eder, taviz vermezdi. Çevresine de Allahû Teâlâ'nýn emir ve yasaklarýný güleryüzle, tatlý diîle anlatýrdý. Her fýrsatta teblið vazifesini unutmazdý. 50 kadar hadis-i þerif rivayet etti. Râvilen arasýnda Þam'ýn en güzide ricali vardý. Oðullan, Ya'lâ ve Muhammed ile Mahmud bin Lebid, Mahmud bin Rebi Abdurrahman bin Ganem, Beþir bin Ka'b bunlardan bazýlarýdýr. Onun rivayet ettiði hadislerden bir kaç tanesi þöyledir:
Ebü Es'as es-Saðani rivayet ediyor: "Þam Cami-i þerifine gitmiþtim. Orada Seddat Ýbni Evs ile karþýlaþtým. Bir yere gidecekti. Nereye gideceðini sordum. O da; Hasta bir arkadaþýný ziyaret edeceðini söyledi. Ben de kendileriyle gelebileceðimi söyledim. Beraber gittik. Oraya varýnca hastaya durumunun nasýl olduðunu sordu. Hasta: "Nimet içerisinde olduðunu" söyledi. Bunun üzerine Seddad: "Günahlarýnýn affedildiðini sana müjdelerim. Çünkü Resûl-i Ekrem sallallahu aleyhi ve sellem'in þöyle buyurduðunu iþittim." dedi ve Efendimizden duyduðu hadis-i kudsîyi nakletti:
"Allahû Teâlâ buyurur ki: Mü'min olan kullarýmdan birini imtihan ettiðim zaman, o bu imtihaný hamd ile karþýlarsa, anasýndan doðduðu günki gibi günahlarýndan temizlenmiþ olur." buyurdu.
Seddat b. Evs (R.a) iki Cihan Güneþi efendimizden ayrýlmazdý. Yaþý küçük olduðu için savaþlarda bulunamadý ise de onun muhabbetiyle hep beraberdi. Birgün bir arada iken, Fahr-i Kâinat (sav) efendimiz: "Yanýmýzda yabancý birisi var mý?" diye sordu. Biz de: "Yok Ya Rasûlallah dedik. Kapýnýn kapatýlmasýný iþaret ettikten sonra: "Ellerinizi kaldýrýnýz, Lâ ilahe illallah deyiniz." buyurdu.
Bir müddet bu þekilde kelime-i tevhide devam etti. Sonra mübarek ellerini indirdi ve; "Sana hamd olsun yâ Rabbi! Beni bu kelime ile gönderdin. Bana onu emrettin. Bana, onunla cenneti vaadettin. Sen vaadinde hulf etmezsin. Vaadinde duran yalnýz sensin." buyurdu. Bu sözlerden sonra bize:
"Sizi müjdelerim Allahû Teâlâ sizi maðfiret buyurdu. Hepinizi baðýþladý." dedi.
Birgün o yine Fahr-i Kâinat (sav) efendimizden hadis naklediyordu. Onun þöyle buyurduðunu iþittim.
"Kim riya ile namaz kýlar, oruç tutar, sadaka verirse, o Allah Teâlâ'ya ortak koþmuþ olur." buyurdu demiþti. Avf Ýbni Mâlik ona:
"Böyle bir adamýn amelinden halis olaný ayrýlarak kabul olunmaz mý?" diye sordu. Seddad (R.a) da þu hadis-i kudþiyi nakletti:
"Müþrik olan insanýn çoðundan da, azýndan da Zat-i Kibriya müstaðnidir."
Yine rivayet ettiði hadislerden bir tanesinde: "Ey insanlar Dünya, hazýr bir meta'dýr. Ondan iyiler de kötüler de yer. Âhiret haktýr. Orada Allah Teâlâ hükmeder. Ey insanlar! Sizler âhiret adamý olunuz. Ahireti düþünüp ona hazýrlanýnýz. Dünya adamlarýndan olmayýnýz. Ahiretî unutup dünyaya dalanlardan olmayýnýz. Siz, Allah'dan korkarak amel yapýnýz. Biliniz ki, amellerinize göre arz olunursunuz. Allah Teâlâ'ya mutlaka kavuþacaksýnýz. Kim zerre miktarý hayýr yaparsa, onun karþýlýðýný görür. Kim de zerre kadar kötülük iþlerse onun karþýlýðýný görür. Cezasýný çeker."
Seddad Ýbni Evs (R.a) ömrünün sonlarýna doðru Þam, Filistin, Beytül Makdis ve Humus'ta bulundu. Bu havalide ilimle uðraþanlar hep ona müracaat ederdi. 58. hicri yýlýnda yetmiþ beþ yaþlarýnda iken Kudüs'te vefat etti. Cenab-ý Hak þefaatlerine nail etsin. Amin. [87]
Sahabenin Ýslâm anlayýþýnýn merkezinde tevhid ve ihlas vardýr. Onlar kendilerini insanlara deðil, Allahû Teâlâ'ya beðendirmeye çalýþýyorlardý. Onlar âhireti kazanmakla dünyayý kazandýklarýna da inanýyorlardý. Bunun için bütün mesailerini âhireti kazanmaya sarfediyorlardý. Kazanýlan dünyayý âhireti kazanmaya vesile ve vasýta kýlmak, sahabe fýkhmdandýr.
Sahabe nesli kelime-i tevhid eðitiminden geçmiþ ve Peygamber (sav)'in takdirini kazanmýþ bir nesildir. Dolayýsýyla kelime-i tevhid eðitimine önem vermek, sahabeden hayata izler taþýmaktandýr. Kelime-i tevhid eðitimini ne kadar yaygmlaþtýrýrsak, o kadar sahabeden hayata izler taþýmýþ oluruz. Tevhidi anlamanýn derdinde olan sahabenin izinde olur.[87] Hayatti's Sahâbe/M. Yusuf Kândehlevî; Hilyetü'l Evliya; El- Ýsabe Fi temyizi Sahâbe/Ýbn-i Hacerü'l Askalani; Suverun Min Hayatü's Sahâbe/Abdurrahman Refat el- Baþa, Beyrut/ty