Hz. Seleme bin Evka By: sidretül münteha Date: 04 Mayýs 2011, 16:27:52
Hz. Seleme Bin Evka (R.Anh)
Seleme Ýbni Ekva (R.a.) sayýlý arap okçularýndan... Sahabe arasýnda þecaat ve cesareti ile þöhret kazanmýþ bir yiðit. Ok ve mýzrak atýþýyle, ata biniþiyle usta bir süvari... Yaya olarak düþmaný takip eden piyadelerin kahramaný. O, hicretin 6. senesinden önce Ýslâm'la þereflendi. Çoluk çocuðunu Mekke'de býrakýp Medine'ye hicret etti. Rasûlullah (sav)'den aldýðý nurla gönlünü yýkadý ve orada hiçbir þirk kalýntýsý býrakmadý. Ýslam'a ihlasla sarýldý. Kahramanlýkda, cömertlikte, hayýr iþlerde yarýþan bir cihad eri oldu. Seleme (R.a.) Medine'ye geldikten sonra bütün gazvelere katýldý. Ýlk önce Hudeybiye gazvesine iþtirak etti. Bu gazvede cesaret ve secaatiyle kendini gösterdi. Ýslam tarihinde mühim bir yeri olan Rýdvan bey'ati de bu gazvede gerçekleþti. Seleme (R.a.), burada Efendimize iki defa bey'at etti. Bu tarihi hadise þöyle oldu:
Sevgili Peygamberimiz ve ashabý hicretin altýncý yýlýnda Kabe'yi ziyaret maksadýyla yola çýkmýþtý. Kureyþ buna engel oldu. Rasul-i Ekrem (sav) efendimiz onlara, savaþmaya deðil ziyarete geldiðini Umre yapmak istediklerini haber vermek üzere Osman Ýbni Affan (R.a.)'i gönderdi. Kureyþliler Osman (R.a.)'a: "Ýstersen sen beyti tavaf et fakat hepinizin girmesine yol yok" dediler. Hz. Osman (r.a.) da: "Rasûlullah (sav) tavaf etmedikçe ben tavaf edemem." dedi. Bunun üzerine Osman (R.a.)'ý tutuklayýp göz hapsine aldýlar. Dönüþü gecikince ashab telaþa düþtü. Bu arada onun öldürüldüðü haberi yayýldý. Bunun üzerine iki cihan Güneþi efendimiz: "O kavimle çarpýþmadan gitmeyiz." buyurdu. Sahabeden ölünceye kadar savaþmak ve kaçmamak üzere bey'at aldý. Ashâb teker teker gelip bey'at ettiler. Seleme (R.a.) kendi bey'atýný þöyle anlatýyor:
Ben Rasûlüllah'a aðacýn altýnda bey'at ettim. Ölünceye kadar savaþmak ve kaçmamak üzere. Sonra bir kenara çekildim seyrediyordum, Bey'at edenler azalýnca Rasûl-i Ekrem (sav) bana:
"Seleme! Sana ne oluyor da bey'at etmiyorsun?" dedi. Ben de:
"Ya Rasûlallâh bey'at ettim, dedim.
"Yine bey'at et!" buyurdu.
"Tekrar koþtum bey'at ettim."
Bey'at tekrarý da sahabenin yaptýðý icraatlardan bindir. Bey'atý tekrar etmeyi isteyen bizzat Rasülüllah (sav)'dýr.
Muhtelif vesilelerle üç kere bey'at eden Seleme (R.a.) Rasûlüllah (sav) ile birlikte yedi gazveye katýldý. O, piyadelerin kahramaný idi. Nerde biri gözetlenecekse onu gözler, nerede biri takib edilecekse onu takib eder yakalardý. Rasul-i Ekrem (sav) efendimiz Hudeybiye dönüþünde konaklarken Seleme'ye gözcülük vazifesi vermiþti.
O, ok ve mýzrak atmakta da ustaydý. Onun savaþ tekniði bu günkü gerilla savaþlanndaki usûle benzerdi. Düþmaný kendisine saldýrdýðýnda onun önünden çekilir, düþman geri çekildiðinde veya dinlenmek üzere durduðunda süratle ona saldýrýrdý. O, bu usulle Zû Kared gazvesinde ve bazý seriyyelerde düþman kuvvetlerini tek baþýna püskürtmeyi baþardý. Onun þecaat ve kahramanlýðý Zû Kared gazvesinde daha bariz bir þekilde görüldü. Þöyle ki:
"Rasûl-i Ekrem (sav) efendimizin saðmal ve doðurmalarý yaklaþmýþ yirmi devesi Gabe-Zû Kared mevkiinde otlatýlýyordu. Burasý Gatafan kabilesinin mýntýkasý idi. Seleme (R.a.) sabahlarý erkenden, develerin sütlerini efendimize getirmek üzere at ile buraya gelirdi. Birgün Gabe daðýnýn eteklerine vardýðýnda Abdurrahman Ýbni Avf (R.a.)'ýn kölesi onu gördü ve koþarak yanma geldi. Çok heyecanlýydý. Kendisi anlatýyor: Ne oldu sana? dedim. O da: Rasülüllah (sav)'ýn çobaný Zerr þehid edildi, develeri de götürüldü! dedi. Kim götürdü diye sordum. Gatafan oðullarý dedi. Bu hadiseden çok müteessir oldum. Hiç vakit kaybetmeden, derhal Medine'ye haber ulaþtýrdým. Yardýmcý kuvvet gönderilmesini istedim. Kendim de tek baþýma Gatafanoðullarýnýn peþini takib ettim. Süratle onlara yetiþtim. Hemen yayýma ok yerleþtirip onlara ok yaðdýrmaya baþladým. Oklarý atarken de: "Ben Ekva'ýn oðluyum! Bugün alçaklarýn .öleceði gündür!" diyor onlarý oyalýyordum. Vallahi onlara, durmadan ok atýyor ve onlan öldürüyordum. Bana yönelip de öldürmediðim hiçbir atlý yoktu. Dað yolu daraldý. Müþrikler boðazýn dar geçidindeyken ok yetiþmez oldu. Daðýn üzerine çýktým onlara tekrar atmaya baþladým. Baskýncý müþrikler güneþ batmadan önce Zû Kared denilen sulu bir vadiye saptýlar. Çok susamýþlardý. Su içmek istediler. Onlarý orada da tedirgin edip uzakîaþtýrdým. Bu arada Rasûlüllah (sav) sahâbeleriyle yetiþti. Onlarla birlikte peþlerini takibe baþladým.Yaya olarak tek baþýma baskýncýlara o kadar yaklaþmýþtým ki; ashab ordusunu arkamda göremiyordum. Sabahdan akþama kadar kaçmaktan yorulan müþrikler beni arkalarýnda görünce çok þaþýrdýlar. Nihayet develeri býrakarak kaçmak zorunda kaldýlar. Ýþte o gün Rasûl-i Ekrem (sav) efendimiz ashabýna: "Süvarilerin en iyisi Ebu Katade, piyadelerin en hayýrlýsý Seleme Ýbni Ekva'dýr" buyurdu.
Müslümanlarýn askeri becerilerini gözetleyip takdir etmek, onlarý bu yönde teþvik etmek, müslümanlarýn baþýndaki emirin görevidir. Seleme (R.a.)'ýn kahramanliklarý her gazvede görülürdü. Sakif ve Hevazin gazvelerinde bir adam Ýslâm ordugâhýna gelmiþ iþbirliði yapmayý tekül" ediyordu. Sonra sývýþýp gittiði anlaþýldý. Seleme onu takip elti ve yakalanacaðý sýrada vuruþarak onu öldürdü. Devesini, silahým eþyasýný alýp getirdi. Hadise Rasûl-i Ekrem efendimize arzedilince alýnan ganimetlerin hepsinin Seleme'ye ait olduðunu söyledi ve onu bu þekilde taltif buyurdu. O, Hz. Ebu Bekir (R.a..)'in baþkanlýðýnda Beni Kilab seriyyesinde de bulundu. Tek baþýna yedi aileyi daðýtan Seleme (R.a.) çoluk-çocuk, kadýn-erkek hepsini toplayýp esir alarak getirdi. Hz. Ebu Bekir (R.a.) kadýn ve çocuklarý niçin getirdin deyince müslüman esirlerin kurtarýlmasý için dedi. Müþriklerle anlaþma yapýldý ve onlar da serbest býrakýldý.
O, cömertlikte de kahramandý. Allah için istendiðinde, olduðundan daha fazla verirdi. Halk onun bu özelliðini bildiði için; "Allah rýzasý için senden istiyorum." derdi. Seleme (R.a.) da "Allah rýzasý için istemeyen ne için ister ki?" diye onlarýn gönüllerini hoþ eylerdi. Tanýmadýklarýna bile ikramda bulunurdu. Kendisinden bir þey isteyen kimseyi reddetmezdi. Herkese de böyle öðüt verirdi.
Seleme Ýbni Ekva (r.a.) 77 hadis rivayet etti. Hz. Osman (R.a.)'m þehadetinden sonra Rebeze'ye yerleþti. Hicretin 74. yýlýnda Medine'ye ziyaret için geldiðinde vefat etti ve sevgilisinin topraðýna defnedildi. 'Rabbimizden þefaatlerini niyaz ederiz. Amin. [92]
Sahabe, Allah için sever, Allah için buðzeder, Allah için kötülüklerden nehyeder, Allah için iyilik iþlemeye insanlarý teþvik eder, Allah için isteyene verir ve Allah için hareket edenin yanýnda yer alýrdý. Sahabe fýkhý, bir manada hayatý bütünüyle Allah için kýlmaktýr. Daha doðrusu hayatý Allah için kýlmanýn bilgisidir. Sahabelerin sevgileri, buðzleri, infaklarý, emretmeleri ve nehyetmeleri bizim için birer örnektir. [92] Sireti Ýbn-i Hiþam; Hayatü's Sahâbe/M. Yusuf Kândehlevî; Hilyetü'l Evliya; El-Ýsabe Fi temyizi Sahâbe Ýbn-i Hacerü'l Askalani; Suverun Min Hayatü's Sahâbe/Abdurrahman Refat el- Baþa, Beyrut/ty