Eðer bir anne babaysanýz, bilgi çaðýnýn avantaj ve dezavantajlarýnýn muhasebesini yaparken kafanýzýn karýþmamasý mümkün deðil.
Hele de, çocuðunuzun uçsuz bucaksýz internet diyarýyla ne kadar yakýn bir iliþki içinde olmasý gerektiði konusunda. Çünkü internet, anne babalar için giderek daha derin ve tedirgin edici bir bilinmez halini alýyor.
Sokak Çocuklarý Rehabilitasyon Derneði Baþkaný Prof. Oðuz Polat'm 2OO8'de hazýrladýðý "Çocuklarýn Cinsel Sömürüsü" adlý rapora göre dünyadaki pornografik site sayýsý 4.2 milyona ulaþýrken, arama motorlarýnda pornografik site arama sayýsý günlük yaklaþýk 70 milyon. Ayný raporda pornografik sitelere giriþ yaþýnýn ll'e düþtüðü, pornografik sitelere en sýk giren yaþ aralýðýnýn 12-17 olduðu da belirtiliyor. Endiþe verici bu tablo karþýsýnda anne babalar, internetteyken çocuklarýný gözetim altýna almaya çalýþýyor, hatta kimileri iþi çocuklarýna bilgisayar ve interneti tamamen yasaklamaya kadar vardýrýyor. Pedagog Sevil Gümüþ'e göre bir þeyi ya-saklamak, yasaklanana ilgiyi arttýrdýðý gibi çocuðun anne babaya olumsuz tavýrlar takýnma-sýna neden oluyor. Sebebiyse, çocuðun, kendisine saygý duyulmadýðý ve deðer verilmediði düþüncesiyle kýzgýnlýk duymaya baþlamasý. "Yapýlmasý gereken, çocukla iyi Ýletiþim; kurup, ona mantýklý ve tatmin, edici açýklama yaparak birlikte bir karara varmak."
Amerika Birleþik Devletleri (ABD) menþeli uluslararasý güvenlik þirketi Hackersafe'in Türkiye temsilcisi Ýnan Taptýk ise, interneti yasaklamanýn bilgi çaðýnda çocuðun geliþimini olumsuz etkileyeceðinden, geçerli bir çözüm olmadýðýný vurguluyor. Önerisi, yasaklamak yerine filtreleme programlarý kullanarak çocuklarý tüm internetten deðil, internetteki zararlý sitelerden korumak. Ancak bazen filtrelemenin yetmeyeceði durumlar Ýçin, çocuklarýn bilgisayar baþýndayken sýkça kontrol edilmesi ve yaþ grubuna göre bazý kurallar oluþturmak gerektiði uyarýsýnda da bulunuyor. "Yurtdýþýnda satýlýrken üzerinde +7 yaþ, +15 yaþ uyarýlan yer alan oyunlar internette serbestçe dolaþýyor, hiçbir filtreleme programý bunlara eriþimi engelleyemiyor. Kan ve þiddet gibi unsurlar içeren bu oyunlar belli yaþ grubu altýndaki çocuklarý psikolojik olarak derinden yaralayabiliyor."
Ancak bu kontrolün içeriði ve sýnýrlarý çok iyi belirlenmeli. Ýþte www.temiz-internet.com sitesinde yer alan, Radyo Televizyon Üst Kurulu'nun (RTÜK) yaþ gruplarýna göre internet kullanma önerilerinden derlediðimiz birkaç tüyo:
* 10 yaþýn altýndaki çocuklar interneti kullanýrken tamamen sizin gözetim ve kontrolünüzde olmalý. Çevrimiçi olduklarýnda yanlarýnda oturun. Yalnýzca sizin seçtiðiniz siteleri ziyaret ettiklerinden emin olun. Ayrýca kendine bir e-posta hesabý edinmesine izin vermek yerine, ona internet servis saðlayýcýnýzdan, paylaþýlan bir aile e-posta hesabý alýn.
* Ýnternete girdiði bilgisayarýn çocuðun odasýnda deðil, evinizin ortak kullaným alaný içinde olmasýna dikkat edin.
* Bilinçli ve güvenli internet kullanýmýyla ilgili belli kurallar belirleyin ve pozitif bir tutum Ýçinde ona anlatýn.
* Öðretmenleriyle birlikte çocuðunuzun yaþýna uygun, güvenli internet sitelerinin adreslerini belirleyin. Bunlarý bilgisayarýnýzýn "sýk kullanýlanlar" bölümüne kaydedin. Böylece istediðiniz zaman bu adreslere kolaylýkla eriþebilmeniz mümkün olur.
* Sizin izniniz olmaksýzýn adres, okulunun adý ve telefon numarasý gibi kiþisel bilgileri internet ortamýnda kimseye vermemesi gerektiðini öðretin.
* Sitelerdeki oyunlara, aktivitelere ve yarýþmalara katýlmadan önce bunlarýn yaþýna uygun olup olmadýðý konusunda mutlaka size ve öðretmenine danýþmasý gerektiðini öðütleyin.
* Ýnternet sohbetlerinde onlarý rahatsýz eden bir davranýþta bulunmalarýný isteyenler olduðu takdirde, sohbeti býrakarak hemen size haber vermesini ve olayý anlatmasýný isteyin. Ona kýzmayýn ve size güvenmesini saðlayýn.
* Nasýl ki gerçek dünyadaki arkadaþlarý ve yeni tanýþtýklarý insanlarla ilgili onlarla konuþuyorsanýz, çevrimiçi arkadaþlarý ve etkinlikleri hakkýnda da konuþun.
* Bilgisayara küçük bir program yükleyerek çocuklarýnýzýn internette hangi sitelere girdiðini takip edebilirsiniz. Sentinel Professional, Casus Bilgisayar Programý gibi sistemler çocuklarýn bilgisayardaki her türlü hareketini kaydediyor.
* Çocuklarýnýzýn sakýncalý sitelere ulaþma olasýlýðýný en aza indirmek için kullanabileceðiniz filtre programlarýndan bazýlarýysa þunlar: RTÜK tarafýndan hazýrlanan Gözcü, TTNET Aile Koruma Þifresi, Screen Shirld Anti Porno Programý, Volsoft Web Filtre, CBRWebjin, ErtemsoftAntiporn, Inter Filtre.
(Newsweek)