Diplomatik rezalet By: sidretül münteha Date: 12 Nisan 2011, 16:07:37
Diplomatik Rezalet
Fransa; kendince malum sebeblerden; Osmanlý nezdindeki büyükelçisini geri çekmiþ, yerine Feryol adlý bir diplomatýný yollamýþtý. Feryol Ýstanbul'a duhulünden az sonra sadrazam paþa ile görüþmeye muvaffak olmuþtu. Aradan bir kaç gün geçmiþtiki, Fransa kralýnýn hediyelerini Sultan 2. Mustafa'ya takdim etmek üzere padiþahýn huzuruna davet edildi. Saraya gelen elçiyi mutad merasimle karþýladýlar. Bu arada kendisine huzura çýkýþ hakkýnda bilgiler veriliyor, bir taraftan da kendisine hediye olunan sýrmalý kaftan giydiriliyordu. Huzura doðru yürümeðe baþlýyan Elçi Feryol'un belinde, bir kýlýç sallandýðýný son anda farkeden Çavuþbaþý, elçiyi durdurdu. Vaziyeti mabeyncilere bildirdi. Mabeynciler, aksaklýðý baþt ercüman Mavro Kordatoya bildirdiler. Baþtercüman son derece nâzik ve netlikte hiç ama hiç kimsenin padiþahýn huzuruna kýlýçla giremeyeceðini bu bakýmdan kýlýcýn çýkarýlmasý icab ettiðini beyan etti. Elçi Feryol bu sözlerin doðru olmadýðýný daha önceki elçinin huzura kýlýçla girmiþ olduðunu bu bakýmdan kendisinin böyle girmediði takdirde kariyerinin sarsýlacaðýný ileri sürdü. Tabii önceki elçinin böyle kýlýçla huzura muzura girdiði yoktu. Bu Feryol'un politik skandala duyduðu ihtiyaçtan dolayý çare olarak uydurduðu, bir yalandan ibaretti. Sadrazam Amcazade Feryol ile görüþtü. Kimsenin silahlý olarak huzura çýkmadýðýný, bundan böyle de çýkamayacaðýný anlattý. Feryoi ise, baðýra çaðýra itirazlar etmekteydi. Bu sýrada mabeynciler koltuklamýþ olduklarý Fransýz elçinin kýlýcýna el attýklarýnda Feryol silkindi ve mabeyncilerin elinden sýyrýldý: "bunu kralýmdan baþka kimse belimden alamaz" diye feryad etti ve kaftaný çýkarýrken, yanýndaki refakatçilerine kaftanlarýný çýkarmalarýný sesledi. Bir yandan da "Ya böyle girerim, ya da hiç girmem" diyerek yürüdü ve elçiliðe gitmek üzere saraydan çýktý. Ertesi gün, Fransa büyükelçiliðine Feryol'un getirmiþ olduðu hediyeler iade olundu.
Bahse konu sefir Feryol altý ay sonra günün birinde Boða-ziçinde, Padiþah kayýðýna ait renge boyanmýþ, ve tefriþi yine padiþaha tahsis olunmuþ þekilde, yapýlmýþ bir kayýkla seyr-i sefâine (sandal gezisi) çýkmýþ olduðu görüldü. Denizin dibini boylamak istemiyorsa derhal karaya çýkmasý, gezme dileðindeyse diðer elçiler gibi yapmasý tenbih olundu. Ýþin hazin tarafý da müslüman olan kürekçiler ikiyüz deðnek yemeye duçar edildiler.
Fransa B. elçisi Feryol, bu olaydan sonra on sene daha Osmanlý nezdinde Fransa elçisi olarak durdu. Fakat bir kere dahi huzuru padiþahiye çýkmaya nail olamadý. Ayrýca devleti âliye elçiyi Fransa devletine þikâyete tenezzül dahi etmedi. Halbuki Ýngiltere büyükelçisi Lord Pajet olsun, gereksede Sir Ston olsun icab eden kaideye riayetle her zaman iyi kabule muhatap oldular. Hâttâ Padiþah efendimiz bir keresin de Sir Ston'a hftab ederek iltifatta bulundular.