Tarihül-Ýslam
Pages: 1
Muaviye nin hareketi By: sumeyye Date: 11 Nisan 2011, 14:25:43
Muaviye'nin Hareketi


 

Ýþte Muaviye insanlarý topladý. Sað kanada Halid b. Velid'in oðlu Abdurrahman'ý, sol kanada Amr b. el-Âs'ý, öncü kuvvetlere Ebu'l-A'ver es-Sülemî'yi, artçý güçlere Büsr b. Ebi Erfa'yý tayin ederek Þam ordusunun baþýna geçip hareket etti. Önünde Mervan vardý. Üzerine Hz, Osman'ýn kýlýcýný kuþanmýþtý. Dýmþýk'ýn önündeki düzlükte ordugahý kurup geleceklerin katýlmasýný bekledi. Sonra süvari ve piyadi birlikleriyle hareket edip 83 bin kiþilik bir ordu ile Sýffeyn'e geldi, Muharrem ayý girmiþti, geniþ bir düzlükte Fýrat nehri kýyýsýna gelip ordugahý kurdu. Kendisi için bir bina yaptýrdý. Çadýrlar ve otaðlar, at» larýn yemleme yerleri kuruldu. Orada Þam civarýndan gelecek asker» lerde geldi ve ordu 120 bin kiþiyi buldu.[722]

                                                                         

Hz. Ali'nin Hazýrlýðý

 

Hz. Ali haberi alýnca insanlarý mescide toplayýp "Muaviye'nin Rum kralýyla saldýrmazlýk anlaþmasý yaparak kendileriyle harbetmek için yola çýktýðýný, siz onlarý yenerseniz size karþý Rumlardan yardým iste­yecekler. Yenilirseniz ne Hicaz ne Irak kalýr." diyerek onlarýn fikirlerini sordu.

Sýrayla Ammar b. Yasir, Kays b. Sa'd, Sehl b. Huneyf, konuþup fi­kirlerinin Ali ile olduðunu söylediler.

Hanzala b. Rabî "Bu iþte acele etmeyelim þimdilik bekleyelim." dedi.

Abdullah b. Mu'temir: Kullar da ülkeler de Allah'ýn. Dilediðine verir, dilediðinden alýr, dilediðini þerefli, dilediðini alçak yapar. Fakat kazansalar da kaybetseler de felaket sonunda zalim, asi mücrimlerin olur." dedi. Bunu duyan Abbas b. Þerik fýrlayýp "Bu Abdullah, Muaviye ile yazýþma yapýyormuþ. Bunu burada harpten dönene kadar hapset, yahut bize býrak öldürelim." dedi. Malik el-Eþter de kalkýp "Hanzala b. er-Rabî' de öyle onu da öyle yap, ya da bize býrak." dedi.

Hz. Ali onlara "Siz hürsünüz, dilediðiniz yere gidin!" dedi. Abdullah b. Mu'temir, Muaviye tarafýna kaçtý. Hanzala ise iki tarafa da katýlmadý.

Adiy b. Hatem de "Kalkýp harpte acele etmeyip yazýþalým" tezini savundu. Zeyd b. Suhan Adiyye karþý bize karþý gelenlerin durumundan þüphe edersek onlarla çarpýþmamýz doðru olmaz. Þu katý kalpli Ýslamdan az nasipli zulüm yardakçýlarýna nasýl aðýrdan alýrýz. Cevabýný verdi. Tay kabilesinden biri ona "Sen seyyidimiz olan Adiyy'e karþý böyle konuþma, ona itiraz etme!" deyince Zeyd de: "Biz onun hakkýný senden iyi biliriz ama nasihati býrakamam." dedi. Bunun üzerine Adiy (r.a.): "Ya Zeyd insanlar hakta eþittir. Nasihat eden görevini yapmýþtýr." dedi.

Ebu Zeyneb b. Avf ise: "Biz gerçi onlara harp ilan ettik, ama bizim hak ehli olduðumuz, onlarýn da tam sapýk olduklarý açýkça belli deðil" tarzýnda konþunca Ammar ona "Yerinde kal insanlara þüphe tohumu saçma!" dedi.

Sonra Yezid b. Kays: "Harpte bu günün iþini yarýna býrakamayýz, hemen Nuhayle'deki ordugahta toplanalým Allah'a dayanýp düþmanlara saldýralým." dedi.

Ardýndan Abdullah b. Büdeyl "Þamlýlar Allah için deðil dünyalýk için çarpýþmaya geliyor." deyip sonra da: "Ey insanlar! Muaviye Ali'ye nasýl biat edebilir, Ali onun kardeþini, dayýsýný, dedesini, anasýnýn amcasýný Bedir harbinde öldürdü." Sanmam ki, o biat etsin boyunlarý kýlýçlanmadan olmaz." dedi.

Tam bu sýrada Hucr b. Adiy ile Amr b. Hamýk çýkýp Þamlýlardan kendilerini teberri ederek onlarý lanetlediler. Hz. Ali onlara sesinizi kesin!" diye haber saldý. Onlar "Yâ Ali biz haklý deðil miyiz?" dediler, Ali (r.a.) "Tabi" dedi. Onlar "Öyleyse onlara sövüp lanetlememizi niyd yasaklýyorsunuz?" deyince Hz. Ali:

-Sizlerin lanetçiler, sövücüler olmasý iyi deðil. Onlarý yaptýklarý þeylerle kýnarsanýz mesela "Allah'ým onlarýn kanlarýný koru, aramýzý barýþtýr, onlara hidayet et." derseniz daha iyi olur, daha etkili olur, dedi.

Hz. Ali civarýndaki vali ve komutanlarýna yazarak hepsine gelmele­rini emretti, Ýbni Abbas, Basra'dan, Mihnef ile Said b. Vehb Hemedan'dan geldiler. Diðerleri de peþ peþe geldi. En son gelen Rabî' b, Haysem oldu.

Sonra Hz. Ali bir hitabede bulunup Þam'a doðru hareket enirini verdi. Bir kýsým gruplar acele ederken kimi gitmeyi istemedi. Hz. Ali de "Nuhayle'deki ordugahýnýza!" diye ilan etti. Ýnsanlar Nuheyle'ye toplandý. Tam doksan bin kiþi idiler. Bunlardan sekiz yüzü, bizzat Peygamberimize biat eden sahabelerdi. Said b. Cübeyr'in dediðine göre o gün sekiz yüz tane Ensar'dan sahabe Hz. Ali ile beraber idi. Orada Tabiîn'in en ulularýndan biri olan Üveys el-Karenî de Hz. Ali ile birlikte idi. Savaþ esnasýnda Hz. Ali'nin önünde çarpýþýrken þehit oldu.[723]

Ebu Hanife ed-Dimevrî el-Ahbar et-Týval adlý eserinde Hz. Ali'nin harbe gidiþini þöyle anlatýr:

-Civarýnda bulunan birliklerin gelmesiyle Hz. Ali Nuhayle'den yolu çýkma hazýrlýðýný yaptý. Ziya b. Nadr ve Þüreyh el-Haniye altýþar bin kiþilik bir kuvvet verdi ve ayrý ayrý yola çýkmalarýný, Sýffeynde harpti birleþirlerse Ziyad'ýn komutan olmasýný, gözcülerin ve ileri birliklerin fikrini alarak hareket etmelerini, konaklama yerlerinin çevre halkýnýn dost ya da düþman olma durumuna göre seçilmesi, gece nöbetinin iyi (utulmasýný okçularýn, iyi yerleþtirilmesini, gaflete düþmemelerini, kendi ile haberleþmeyi kesmemelerini, kendi emri olmadan harbe baþlamamalarýný tenbih etti.

Üçüncü günü ordusuna bir hutbe irad edip: "Onlarý geri kalmaktan sakýndýrdý ve, ben Malik b. Habib'i geride kalanlarý bize katmak için býraktým." dedi.

Ertesi sabah Babil þehri harabelerinden geçerken yanýndakilere: "Ýþte þu þehir defalarca zelzelede yere battý. Atlarýnýzý çabuk sürün bir an önce bu harabeyi geçelim, belki ikindiyi bu þehrin dýþýnda kýlarýz." dedi. Harabe þehri geçince ikindi namazýný kýlýp yola devamla Dîr-i Ka'b þehrini geçti ve Medayin önlerinde konakladýlar.

Sabahleyin hareket edip El-Enbâr þehrine geldi. Medayin'i çýkarken Ma'kýl b. Kays'ýn emrine üç bin asker verip "Musul ve Nusaybin yolu ile Rýkka'da kendisine katýlmasýný" emretti.

Sonra Hz. Ali Fýrat'ýn kollarýndan el-Belîh yanýnda üç gün konakladý. Orada bir askerî köprü kurdurup nehrin öte yakasýna geçtiler. Öncü kuvvet olan Ziyad ve Þüreyh'in birlikleri "Sûr-u Rum" denen yere vardýklarýnda Muaviye'nin öncü ordusunu Ebu'l-A'ver es-Sülemî komutasýnda orada buldular. Durumu Hz. Ali'ye bildirdiler. Hz. Ali de oraya el-Eþter'i destek kýtasýyla yolladý. Oraya varýnca Ester komutayý ele alýp çok çetin bir savaþa baþladýlar. Ýki taraf da gece bastýrana kadar sabýrla çarpýþtý. Gece yarýsý olunca Ebu'l-A'ver ordusunu alýp Muaviye'nin yanýna geldi.

Muaviye süvari birlikleriyle Sýffeyn'e doðru harekete geçti. Öncü kuvvetlere Süfyan b. Amr, artçýlara Büsr b. Ebi Erta komuta ediyordu. Ordular Sýffeyn'de buluþtu. Sýffeyn Rumlardan kalma harap bir köy olup Fýrat nehrine bir ok atýmlýk mesafede idi. Fýrat kenarý insan ge­çemeyecek derecede sýk aðaçlýk ve fundalýktý. Sadece içinden Fýrat'a kadar uzanan taþ döþeli bir yol vardý. Muaviye de bütün kuvvetleriyle oraya gelip harabe köyün yanýnda kamp kurup sonra Ebu'l-A'ver'e "Þam ordusundan on bin kiþiyi alýp su yolunun baþýnda durmasý." emrini verdi. Böylece Hz. Ali ordusunun su almasýný engelleyecek idi.

Hz. Ali de biraz sonra gelip Sýffeyn harabesine yakýn bir yerde kampýný kurdurdu. Sucular ve hizmetçiler su almaya gidince Ebu'l-A'ver onlara engel oldu.

Durum kendisine iletilen Hz. Ali, Sa'saa b. Sûhân'a:

-Muaviye'ye git ve: "Biz harp baþlamadan önce size adil davranmak için geldik. Kabul ederseniz bu bizim için daha iyi bir afiyet olur. Görüyorum ki sen su ile aramýza engel olmaktasýn. Eðer asýl fcliþ maksadýmýzý býrakýp insanlarý bu suyu ele geçirmek için savaþmaya lerk ederek galip gelen su içme hakkýný elde etsin, þeklinde bir karar senin daha çok hoþuna giderse öyle yapalým."

(Sen ise adamlarýný üzerimize salarak harbi bizzat baþlatýyorsun. Biz ise seni hak yola çaðýrýp senin aleyhine delilleri ortaya koymadan sana kýlýç kaldýrmama kararýndaydýk. Adamlarýna söyle de su yolundan çekilsinler. Biz de bizi buraya getiren konuyu aramýzda görüþelim.) de!" dedi.

Muaviye bu haberi alýnca "Ne diyorsunuz?" diye danýþtý.[724]

Velid b. Ukbe: "Onlar Hz. Osman'a nasýl su vermedilerse biz de onlara vermeyelim. Onlarý susuzlukla öldür!" dedi.

Amr b. el-Âs ise: "Ben, suya engel olma diyorum. Zira sen suya kanmýþsýn da onlar susamýþ deðil. Mekat baþka!" dedi.

Abdullah b. Ebi's-Serh de: "Onlara geceye kadar su içirtmeyelim. Belki susuzluktan kýyýdaki ormanýn içine çekilirler ve bu çekiliþ onlarýn bozulmasý olur." dedi.

Netice bekleyen Sa'saa, Muaviye'ye: "Sen ne diyorsun?" deyince u "Þimdi sen geri dön, benim görüþüm size bildirilecek." dedi. O da Hz, Ali'nin yanýna döndü.

O gün ve gecesi Irak ordusu susuz kaldý. Hz. Ali çok üzüldü. Eþ'as b, Kays gelip: "Ya Mü'minlerin emiri! Onlar sen aramýzdayken, kýlýç­larýmýz elimizdeyken mi suya yasak koyacaklar. Ben onlara ölümüne saldýracaðým. Sen Eþter'e bana katýlmasýný emret yeter!" deyince Hl, Ali: "Dilediðini yap!" dedi.

Sabahleyin saldýrýp Ebu'l-A'ver ve ordusunu oradan kovdular. Su kendilerine geçti. Amr b. el-Âs, Muaviye'ye "Ne dersin, dün sizin onlara engel olduðunuz gibi bu günde onlar size su vermezse!" deyince "Geçeni býrak da Ali ne yapar sen onu söyle!" dedi. Amr da: "Sanýyo­rum o senin ona karþý yaptýðýný sana yapmaz. Zira o buraya su kavga­sýna gelmedi." dedi. Hz. Ali ordusuna "Þamlýlarýn su almasýna engel olmayýn!" emrini verdi. Ýki taraf da anlaþýp birbirine silah çekmekten vaz geçtiler. Hep beraber suya geliyor birbirlerinin kamplarýna giri­yorlar, birbirlerine asla kötü söylemiyorlardý. Hepsi de sulh ümidi içindeydiler.

Bu arada Hz. Ömer'in oðlu Ubeydullah gelip, Hz. Ali'nin yanýna girdi. Hz. Ali ona: "Amcam Abbas'ýn elinde müslüman olduðu, baban Ömer'in de kendisine hazineden iki bin dinar maaþ baðladýðý halde, demek Hürmüzan'ý zulmen öldürecek ve benden kurtulacaðýný saný­yorsun öyle mi?" dedi.

Ubeydullah da: "Seni, benden Hürmüzan'ýn kanýný isteyen, beni de senden Hz. Osman'ýn kanýný isteyen biri yapan Allah'a hamd olsun." dedi.

Hz. Ali ona: "Bil ki harp bizi bir araya getirecek." dedi.[725]



[722] Ýmam Zehebi, Tarihu’l-Ýslam, Cantaþ Yayýnlarý: 6/ 265

 [723] Kitabu'l-Futuh 2/437, 450; Ahbaru't-Týval s. 164-165 (Metin Futuh'undur.)

[724] Parantez arasý Taberi rivayetindekidir.

[725] Ahbaru’t-Týval 167-168; Taberi 3/75-76; El-Futuh 3/1-5

Ýmam Zehebi, Tarihu’l-Ýslam, Cantaþ Yayýnlarý: 6/ 266-270

Ynt: Muaviye nin hareketi By: Bilal2009 Date: 26 Haziran 2021, 15:31:04
Esselamü aleyküm Rabbim bizleri sahabe efendilerimizin tümünü seven ve Müslüman olarak bir olanlardan eylesin Rabbim paylaþým için razý olsun
Ynt: Muaviye nin hareketi By: Sevgi. Date: 28 Haziran 2021, 02:15:36
Aleyküm selâm. Rabb'im bizleri sevdiklerinin yolundan ayýrmasýn inþaAllah

radyobeyan