Ayakta bevletme By: hafiza aise Date: 05 Nisan 2011, 19:00:09
10. Ayakta Bevletme
21. Huzeyfe ibnu'l-Yemân (r.a)'tan rivayet edilmiþtir:
"Peygamber (s.a.v) ile birlikte idim. Bir kavmin çöplüðüne gelmiþti. Ayakta (dikelerek) iþedi.[263]
Sonra da: Yaklaþ'dedi.
Bunun üzerine ben de, topuklarýnýn yanýna kadar yaklaþtým. (Ona su verdim. Bu suyla) abdest aldý. (Ayaklarýna gelince,) mestlerinin üzerine mesh etti.[264]
Ebu Vâil yolundan gelen bir rivayet ise þu þekildedir:
Ebu Musa, idrar hususunda çok dikkatli davranýrdý. Bir þi þeye iþeyip (sonra da):
Ýsrail oðullarýndan birinin cildine [265] idrar bulaþýrsa, deðen yeri makaslarla keserlermiþ [266] dedi. Bunun üzerine Huzeyfe:
Arkadaþýnýz (Ebu Musa)m (idrar konusunda) bu derece dikkat göstermemesini isterdim. Çünkü ben, Resulullah (s.a.v) ile beraber yürüdüðümüzü hatýrlýyorum... Duvarýn arkasýndaki bir çöplüðe gidip sizden birinin yaptýðý gibi ayakta iþedi. Ben, ondan biraz ileriye gittim. (Bir müddet sonra yanýna gitmem için) bana iþaret etti. Ben de (onun yanýna) gidip tuvalet ihtiyacýnýn bitirinceye kadar arkasýnda durdum.[267]
Ebu Davud'un rivayeti ise þu þekildedir:
Peygamber (s.a.v)'i bir kavmin çöplüðüne gelip ayakta (dikilerek) iþedi. Daha sonra su istedi. (O suyla abdest aldý. Ayaklarýna gelince,) mestlerinin üzerine mesh etti.[268]
Ebu Davud (devamla) der ki:
Müsedded, Huzeyfe'den naklen þöyle dedi: "Peygamber (s.a.v), abdest bozarken yalnýz kalmak isteyeceðini düþünerek oradan uzaklaþmak istediðimde, beni yanma çaðýrdý. Ben de (ona sütre olmak için) hemen arkasýnda durdum.[269]
Nesâî'de, Ebu Dâvud gibi, ayakta" kelimesini rivayet etmiþtir.
[263] Hz. Peygamber (s.a.v)'in ayakta iþemesi ile ilgili çeþitli görüþler ileri sürülmüþtür.
Ýmam Þafiî (ö. 204/819), Hz. Peygamber (s.a.v)'in bel aðrýsýndan dolayý ayakta iþediðini belirtmiþtir.
Bazýlarýna göre ise; çöplük, necaset yeri olduðu için oturmaya müsait deðildi. Dolayýsýyla Hz. Peygamber (s.a.v), devamlý oturarak küçük abdest bozmasý adeti olduðu halde böyle bir yerde ayakta iþedi.
Bazýlarýna göre ise, idrarýn sýçramayacaðý yerlerde ayakta iþemenin caiz olduðunu göstermek için böyle hareket etmiþ olma ihtimali daha kuvvetlidir.
Bazýlarýna göre Ýse, Hz. Aiþe hadisi, Hz. Peygamber (s.a.v)'Ýn evdeki yada kapalý yerdeki durumunu anlatmasý sebebiyle evlerde veya kapalý yerlerde oturarak iþenilmesi gerektiði, Huzeyfe'den gelen hadisin ise, açýka alanda yada evin dýþýnda caiz olduðunu belirtmiþlerdir.
Ayrýca Hz. Aiþe, Hz. Peygamber (s.a.v)'in ayakta Ýþediðini söyleyen kimsenin sözüne inanýlmamasý gerektiðini belirtmiþ olsa da, Hz. Aiþe, Hz. Peygamber (s.a.v)'in ancak evdeki halini bilebilir. Halbuki sahabenin büyüklerinden olan Huzeyfe'nin þahadetine göre, Hz. Peygamber (s.a.v), Medine'de bir çöplükte ayakta dikilerek küçük abdest bozmuþtur. Yine Hz. Ali, Hz. Ömer ve Zeyd b. Sâbit'in de ayakta iþedikleri sabittir. Bütün bu durumlar, ayakta iþemenin mekruh olduðunu, fakat idrar sýçramasýndan emin olunduðu zaman ke-rahetsiz olarak caiz olduðunu gösterir. Hanefi ve Þafiî fýkýhçilannin görüþü bu þekildedir. Yine ayakta iþemek, Hanbeli mezhebine göre mubah, Mâliki mezhebine göre ise sýçrama ihtimali yoksa caiz, aksi takdirde mekruhtur. B.k.z: Ahmed Davudoðlu, Ýbn Abidin Ter-cemesi, 1/592-593; N. Yeniel - H. Kayapýnar, Sünen-i Ebu Dâvud Terceme ve Þerhi, 1/50-51; Komisyon, Sünen-i Nesâî, 1/46-48 (ç)
[264] Buhârî, Vudû' 60, 62; Müslim, Taharet 73 (273); Ebu Dâvud, Taharet 12 (23); Tirmizî, Taharet 9 (13); Nesâî, Taharet 24; Ýbn Mâce, Taharet 13 (305, 306); Ahmed b. Hanbel, 5/382, 394. 402
[265] Burada geçen "cild" kelimesi; bazýlarýna göre, Ýsrail oðullarýnýn sýrtlarýna giydikleri kürktür ve bazýlarýna göre ise zahiri anlamda tendir, (ç)
[266] Hadis, bu ümmete gösterilen kolaylýklara delildir. Ýsrail oðullarý ise bunun zýddýna zor þeylerle emrolunmuþlardý. Ýdrar sýçrayan yeri makasla kesmek, bunlardan sadece birisidir. Alimler, iðne ucu kadar ufak idrar damlalarýnýn hükmü hususunda ihtilaf etmiþlerdir. imam Mâlik (ö. 179/795)'e göre bu tür idrar damlalarýný yýkamak müstehabür, Þâfiîlere göre farzdýr, imam A'zam Ebu Hanîfe (ö. 150/767} ise her necasetin az miktarýnda olduðu gibi burada da kolaylýk gösterip yýkamanýn lazým olmadýðýný belirtmiþtir, (ç)
[267] Müslim, Taharet 273
[268] Ebu Dâvud, Taharet 12 (23)
[269] Ebu Dâvud, Taharet 12 (23)
Ynt: Ayakta bevletme By: Sevgi. Date: 08 Aðustos 2022, 04:45:23
Esselamü Aleyküm. Paylaþým için Allah sizlerden razý olsun kardeþim
Ynt: Ayakta bevletme By: Bilal2009 Date: 10 Aðustos 2022, 05:19:31
Ve aleykümüsselam Rabbim paylaþým için razý olsun
radyobeyan