Siyaset ile ilgili Kavramlar By: meryem Date: 03 Nisan 2011, 15:36:31
SÝYASET, ÝKTÝDAR VE EGEMENLÝKLE ÝLGÝLÝ KAVRAMLAR
EGEMENLÝK
Kur'an'a göre, Allah'ýn kendisine ortak kabul etmediði alanlardan birisi de, "varlýðýn yönetimi"dir. Bütün varlýk alemini yöneten; mutlak ilim, kudret ve hikmet sahibi Allah'týr. Allah'ýn kainat üzerindeki egemenliði, Kur'an'da baþta mülk ve hüküm olmak üzere çeþitli kavramlarla anlatýlýr. En çok dikkati çeken nokta, Allah'ýn varlýklar üstündeki egemenliðinin bir 'kral' (melik) benzetmesiyle anlatýlýþýdýr. Kur'an, Allah ile insanýn konumlarýný ifade için, Melik ve Abd tabirlerini seçmiþtir. Allah'a atfedilen isim ve sýfatlardan hiçbiri, Rab ile insan arasýndaki iliþkiyi, ona Melik (=hükümdar), insana abd (=kul) demekten daha iyi izah edemez. O hükümrandýr (=melik, bkz. 59/23; 62/1), tahtý vardýr (=arþ, kürsî, bkz. 9/129), hükümranlýk (=mülk ve hüküm, bkz. 3/189) ona aittir, bu konuda ortaðý yoktur, kendisine mutlak itaat gösteren, emrine âmâde görevlileri vardýr (=melâike), evreni bu görevlileri aracýlýðýyla ve buyruklarýyla (=emr) yönetmektedir, ordularý (=cunûdu's-semâvât ve'l-ard, bkz. 48/4) ve hazîneleri (=hazâin, bkz. 63/7) vardýr, mele-i a'lâ'sý (yüce meclisi, bkz. 37/8, 38/69) ve hükümdarlýk ülkesi (bkz. 2/107) bulunmaktadýr.
Kur'an, canlý-cansýz bütün varlýk üzerinde Allah'ýn mutlak egemenliði (kevnî hâkimiyet) düþüncesini çok yoðun biçimde iþler.[7]
Kur'an'daki bir kýsým egemenlikle ilgili kavramlar ise doðrudan insanlarla ilgilidir.
Bu bölümde, gerek Allah'ýn varlýk üstündeki mutlak egemenliðiyle, gerekse insanlarýn egemenliðiyle ilgili Kur’an kavramlarýný incelemeye çalýþacaðýz. [8]
[7] Bkz. Ömer Özsoy-Ýlhami Güler, Konularýna Göre Kur’an, 5.
[8] Vecdi Akyüz, Kur’an’da Siyasi Kavramlar, Kitabevi Yayýnlarý: 15-17.