Benun ve Benin By: meryem Date: 28 Mart 2011, 22:30:24
BENÛN/BENÎN
Benûn (benîn) kelimesi Kur'an'da onaltý yerde geçer. Ýbn kelimesinin çoðul biçimidir.
Benûn kelimesi, Kur'an'da gerçek ve mecazî anlamlarýyla iki þekilde kullanýlýr: oðullar, yandaþlar.[710]
1. Evlat/Oðullar:
Benûn kelimesi, esas olarak evlat/oðullar anlamýna gelir. Bu anlamda pekçok âyette kullanýlýr:
"Allah size kendinizden eþler var eder. Eþlerinizden de oðullar ve torunlar var eder. (..)"[711]
Evlat sevgisinin insanlara güzel gösterildiði[712], mal ve evladýn dünya hayatýnýn süsü olduðu belirtilir.[713]
2. Yandaþlar/Destekçiler:
Benûn kelimesi, özellikle mal/benûn ve en'am/benûn ikilileri biçiminde kullanýldýðý yerlerde, yandaþ ve destekçi anlamlarýndadýr.[714]
a. Mal/Benûn Ýkilisi:
Âyetlerin bir bölümünde, benûn kelimesi, dünyevi servet, zenginlik, ekonomik iktidar anlamýndaki mal kelimesiyle birlikte kullanýlýr.
Ýnsanlarýn din konusunda görüþ ayrýlýðýna düþmeleri, her bölüðün (=hizb) kendi yolundan memnunluðu, ancak bu tutumun yanlýþlýðý belirtildikten sonra, þu ifadeler yer alýr:
"Kendilerine mal ve benûn (oðullar, yandaþlar) vermekle, iyiliklerde onlar için acele ettiðimizi mi zannederler? Hayýr; farkýnda deðiller."[715]
Bundan sonraki âyetlerde mü'minlerin inanç ve davranýþ özellikleri belirtilir.
"Diliyle iðneleyen, kovuculuk eden, iyiliði daima engelleyen, aþýrý giden, suç iþleyen, çok yemin eden alçak zorbaya, ayrýca soysuzlukla damgalanmýþ kimseye, mal ve benûn'u (=oðullarý, yandaþlarý) var diye aldýrýþ etmeyesin."[716]
"Mal ve benûn (=evlat, destekçi) vermek suretiyle size yardým edecek (etsin) size bahçeler (cennetler) ihsan edecek ve ýrmaklar baðýþlaycaktýr."[717]
"Tek olarak yaratýp, kendisine bol bol mal, çevresinde bulunan benûn (=oðullar, yandaþlar) verdiðim ve nimetleri yaydýkça yaydýðým o kimseyi bana býrak."[718]
"Bunun ardýndan sizi onlara galip getireceðiz; mallar ve benûn'la (=oðullarla) size yardým edecek ve sizin sayýnýzý arttýracaðýz."[719]
Bu âyetin son bölümü, yandaþ anlamýný daha da güçlendirici niteliktedir.
Hz. Ýbrahim'in dualarýndan biri olarak aktarýlan bölümde, âhirette mal ve benûn (=evladýn, yandaþlarýn) yarar saðlamayacaðý belirtilir.[720]
b. En’am/Benûn Ýkilisi
Mal daha özelleþtirilerek, en çok sahip olduklarý hayvan türleri, hatýrlatýlýr:
"Bildiðiniz þeyleri size verenden sakýnýn. En'amý (=davarlarý), benûn'u (-oðullarý), bahçeleri ve akarsularý size o vermiþtir.!"[721]
[710] Vecdi Akyüz, Kur’an’da Siyasi Kavramlar, Kitabevi Yayýnlarý: 162-163.
[711] Nahl, 16/72.
[712] Âli Ýmran, 3/14.
[713] Kehf, 18/46. Vecdi Akyüz, Kur’an’da Siyasi Kavramlar, Kitabevi Yayýnlarý: 163.
[714] Vecdi Akyüz, Kur’an’da Siyasi Kavramlar, Kitabevi Yayýnlarý: 163.
[715] Müminun, 23/55-56.
[716] Kalem, 68/10-14.
[717] Nuh, 71/12.
[718] Müddessir, 74/11-13.
[719] Ýsra, 17/6.
[720] Þuara, 26/88. Vecdi Akyüz, Kur’an’da Siyasi Kavramlar, Kitabevi Yayýnlarý: 163-164.
[721] Þuara, 26/132-134. Vecdi Akyüz, Kur’an’da Siyasi Kavramlar, Kitabevi Yayýnlarý: 164.