Yemini fevr By: sumeyye Date: 22 Mart 2011, 12:40:56
Yemin-i Fevr:
Bir kimse diðerini; 'otur, yanýmda yemek ye diye davet eder de o; 'eðer yemek yersem kölem hür olsun* der ve dönüp onun evinde yemek yerse, yeminini bozmuþ olmaz. Kadýn dýþarý çýkmak ister de kocasý ona; 'eðer çýkarsan, boþsun' derse, o da oturup sonra çýkarsa; boþ olmaz: Keza, bir kimse kendi kölesini dövmek ister de, bir baþkasý ona; 'eðer köleni döversen, benim kölem hür olsun1 der, o da kölesini o anda býrakýp sonra döverse; kendisine o sözü söylemiþ olanýn kölesi hür olmaz. Buna yemin-i fevr denilir.
Bunu ilk ortaya koyan Ebû Hanîfe'dir ve þöyle olur: Bu yeminden maksat, davet edilen yemeði yememek, yani dâvat edenin o anda yanýnda yemeðini yememektir. Bu cevap, suale mutabýktýr. Ayný þekilde (yukarýda geçen) koca dýþarý çýkmak isteyen karýsýný dýþarý çýkmaktan alýkoymak istemektedir. Kölesini dövmek isteyen adama o sözü söyleyen
kimse ise, onu, kölesini dövmekten alýkoymak istemektedir. Örf ve âdet de buna þâhidlik eder.
Ýmam Muhammed'den rivayet edilen bir görüþe göre; bir adam bir baþkasýna; 'sen beni dövsen de, ben seni dövmem' veya; seninle karþýlaþýrsam, sana selâm vermem' veya; 'benimle konuþursan, sana cevap vermem' veya; 'bineðini ödünç istersem, bana verme' veya; 'eve girersem, ben oturmam' veya; 'senin bineðine binsem, ben kendi bineðimi sana vermem' derse; örfe göre bunlar o an için geçerli olan bir yemin-i fevr olur. Bunlara benzer sözlerde de hüküm buna göredir.
Koca karýsýyla cinsî münasebette bulunmak istediðinde, karýsý onun bu isteðine uymaz da, kocasý ona; 'benimle beraber eve girmezsen, boþsun' der ve karýsý kocanýn þehvetinin dinmesinden sonra içeri girerse, boþ olur. Çünkü kocanýn maksadý þehvetini tatmin etmek için karýsýnýn içeri girmesini temin etmek idi. Ne var ki, bu maksat gerçekleþmemiþtir. Yeminin bozulmasýnýn, yani kadýnýn boþ olmasýnýn þartý; erkeðin þehvetini tatmin etmek için, kadýnýn kasten içeri girmemesidir ve bu þart tahakkuk etmiþtir.
"Falan adamýn hayvanýna binmeyeceðim' diye yemin eden onun ticarete izinli kölesinin hayvanýna binse; köle ister bir baþkasýna borçlu olsun, ister olmasýn; yeminini bozmuþ olmaz: Bu Ebû Hamfe'nin görüþüdür. Bu köle kendisinin kýymetinin tamamýný kapsayacak miktarda borçlu ise, yemin bozulmaz. Çünkü bu durumda efendinin o köle üzerinde mülkiyeti yoktur. Bu husus köle bahsinde anlatýlmýþtý. Ama kölenin borcu kendisinin kýymetinin tamamýný kapsayacak miktarda deðilse veya hiç borçlu deðilse; bineðin mülkiyeti her ne kadar efendiye aitse de, köleye izafe edilir. Dolayýsýyla yemin bozulmaz. Ancak buna niyyet etmiþse, kölenin efendiye izafe edilmesine
halel geldiðinden dolayý, yemin bozulur.
Ebû Yûsuf dedi ki; 'niyyet etmiþse, bütün bu durumlarda yemini bozulur.' Ýmam Muhammed'e göre niyyet etmiþ olmasa da yemini bozulur. Çünkü ona ve Ebû Hanîfe'ye göre köie borçlu da olsa, mülkiyeti efendisine âit olur. Ancak Ebû Yûsuf dedi ki; 'mülkiyetinin efendiye izafe edilmesine halel gelmiþ olduðundan, niyyete ihtiyaç vardýr.'
Falan kimsenin kazancýndan yememeðe yemin etme mes'elesine gelince; kazanç o kiþinin satma, satýn alma, icare, hibe, sadaka, vb. akidlerde kabul etme gibi, kendi fiiliyle mal edindiði ve mubah olarak aldýðý þeylerdir. Miras olarak kendisine intikal eden mallara gelince; bunlar onun fiili olmaksýzýn kendisinin mülküne dâhil olurlar, ama onun kazancý sayýlmazlar. Kazancý yenmemeðe yemin edilen þahýs ölür ve onun kazancý mirasçýsýna intikal eder de, yemin sahibi mirasçýya intikal eden o maldan yerse, yemini bozulur. Çünkü bu mal ölenin kazancýdýr. O mal mirasçýnýn yanýnda iken üzerine baþka bir kazanç da gelmemiþtir. Bu mal mirasdan baþka bir yolla baþkasýna intikal eder de, yemin sahibi ondan sonra bu maldan yerse; yemini bozulmaz. Çünkü bu mal o adamýn ikinci bir kazancý olur.
Keza, bir kimse bir baþkasýna; ben senin mülk edineceðin...'veya; 'mülk edindiðin...' veya; 'mülkünden olan þeyleri yemeyeceðim1 diye yemin ederse ve bu mallar o þahsýn mülkiyetinden çýkýp baþkasýnýn mülkiyetine geçerse, yemin sahibi de bundan sonra o maldan yerse; yemini bozulmaz. Çünkü bir nesnenin üzerindeki mülkiyet yenilendiðinde ilk sahibine olan aidiyeti iptal olup, yeni sahibinin mülkü olur.
Ayný þekilde bir kimse; 'Mehmed'in mirasýndan yemeyeceðim' diye yemin ederse ve bu mallar o þahsýn mülkiyetinden çýkýp baþkasýnýn mülkiyetine geçerse, yemin sahibi de bundan sonra o mallardan yerse; yemini bozulmaz. Çünkü bir nesnenin üzerindeki mülkiyet yenilendiðinde ilk sahibine olan aidiyeti iptal olup, yeni sahibinin mülkü olur.
Ayný þekilde bir kimse; 'Mehmed'in mirasýndan yemeyeceðim diye yemin eder de, Mehmed ölüp malý Ahmed'e miras kalýrsa, yemin sahibi bu mirasdan yerse; yemini bozulur. Ancak Ahmed de ölüp bu malý Ömer'e miras kalýrsa, yemin sahibi Ömer'in yanýndaki bu mirastan yerse, yemini bozulmaz. Çünkü son miras ilk mirasý iptal eder. Evvelkine âit izafet sona ermiþ olur. [36][36] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsýlî, El-Ýhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayýnlarý: 3/370-373.
Ynt: Yemini fevr By: Bilal2009 Date: 21 Temmuz 2020, 15:49:51
Esselamu aleyküm Rabbim bizleri ilim öðrenen kullarýndan eylesin Rabbim paylaþým için razý olsun
Ynt: Yemini fevr By: Sevgi. Date: 24 Temmuz 2020, 07:36:55
Aleyküm Selâm. Bilgiler için Allah razý olsun kardeþim