Camilerdeki bidatlar By: sidretül münteha Date: 18 Mart 2011, 18:53:29
9- Camilerdeki Bid'atlar
Soru: Mahallemizdeki camide namaz bittikten sonra cemaat teket teker ellerini baðýrlarýna koyuyor ve imamý âdeta selâmlayýp öyle ayrýlýyorlar. Ýmam da buna aynýyla mukabele ediyor. Bu hareket doðru mudur? Deðilse, daha böyle doðru olmayan cami içi hareketler nelerdir?
Cevap: Yerleþen her bid'at karþýlýðýnda bir sünnet gider. Bu gerçeði hiç unutmamak gerekir. "Her bid'at da dalalettir." "Resûlullah'ýn getirdiði dinde bulunmadýðý halde, dindenmiþ gibi yapýlan her davranýþ merduttur", yapanýn yüzüne çarpýlýr. Maalesef, camilerimizde, mescidlerimizde çeþitli bid'atlar iþlenmektedir ve muhtemelen çoðu iyi niyetle yapýlan bu bid'atlar, sünnetlerin oralardan çýkarýlmasýndan baþka da birþeye yaramazlar. Bunlardan bazýlarýný saymaya çalýþalým.
1- Dediðiniz gibi, namazdan sonra, imam henüz mihrapta iken, eli göðüse getirmek suretiyle selâmlama faslý. Bu, bid'atliðinin yanýnda baþka dinlerde ibadet olan bazý hareketleri de akla getiriyor. Ayrýca yapmayanlar, Ýmam efendiye dargýnlýðý var, zannedilecek diye sýkýntýya düþüyorlar. Bu davranýþ namaz sonrasý serbestliði ortadan kaldýrarak, ibadete bir merasim havasý veriyor.
2- "Kametten" önce "Ýhlâs sûresi" ya da daha baþka þeyler okumak. Camide Kur'ân okumak ve dinlemek elbette güzel bir davranýþtýr ve bu sadece camiye has deðildir. Ama sünnetle farz arasýnda, sanki namazýn ya da müezzinliðin gereklerindenmiþ gibi okunmasý bid'attýr. Bu tür okuyuþlar zaten kliþeleþmiþ hâle geldikleri için kimse onlarý, þuuruna vararak Kur'ân gibi dinlememektedir. Bazý yerlerde buna baþka âyetler veya baþka sûreler de eklenir. Bunlarýn bid'at olduðunun en açýk delili; bunlara alýþýlan camilerde bir defe terkedilecek olsalar, hemen tepki görmeleriyle müezzinliðin eksik olduðu sanýlmasýdýr.
3- Farzdan sonra müezzinlerin -Ýstanbul'un bazý büyük camilerinde olduðu gibi- koro halinde teþbihleri okumalarý, "âmin, âmin, âmin" diye baðýrmalarý, mesnun ve me'sür olmayan birtakým nakaratlar söylemeleri, hatta "Ayete'I-Kürsî" ve herkesin kendi baþýna yapmasý gereken tesbihatý yüksek sesle ve baðýrarak okumalarý, böylece cemaatý bunlarý okumaktan mahrum etmeleri ve onlarý kendi gürültülü seslerini dinlemek zorunda býrakmalarý.
4- Namazlardan sonra, namazýn bir tetimmesi olarak, herkesin herkesle musafaha etmesi. Musafaha aslýnda sevgi doðurucu bir sünnet olmakla beraber, namazlardan sonra, namazýn bir parçasý ve bütünleyicisi gibi icra edilmesi, ibadete bir katma anlamý taþýdýðýndan bid'at olmuþ olur.
5- Cumanýn iç ezanýndan önce çeþitli safatü selâmlar ve temannalar okumak.
6- Erzurum ve havalisinde olduðu gibi, ezanlardan sonra "sala" okumak. [255]
Bunlar camilerimizde iþlenen bid'atlarýn ilk aklýmýza gelenleridir. Baþka münasebetle, baþkalarýndan da söz edeceðiz. Ancak þunu da bilmek gerekir ki, Kâtip Çelebi'nin de ýsrarla anlatmaya çalýþtýðý gibi, avam bunlara farzdan daha çok deðer verirler ve kaldýrýlmalarýna asla müsaade etmezler. Bu yüzden adeta "dinde devrim" gibi gelecek tarzda bunlarýn üzerine sertçe gitmeli, þuurlu imam ve müezzinlerin bunlarý yavaþ yavaþ, tedricen kaldýrmalarý gerekir. Bir büyüðümüzün dediði gibi, "Bunlar folklor müslümanlýðý çýkýncaya kadar olmayan, ondan sonra ortaya çýkan adetlerdir." Ve ibadetlerin adeta dönüþmüþlüðünü gösterirler. Bu konularla ilgili olarak þu kaideyi akýlda tutmak yararlý olur:
"Eþyada aslolan ibahadýr, ibadetlerde aslolan ise men'dir. Çünkü ibadet koyma yetkisi sadece þari'e has bir keyfiyettir. [256] [255] Bunun bid'at haline geldiðinin güzel bir delili, bir hatýramdýr 70'li yýllarda Erzurum'da talebe iken, bir gün müezzin bulunmadýðý için, muhterem Hocam Mehmet Tavlaþ'ýn imamlýk yaptýðý Gez Camiinde bir 'ezan okumuþ ve beceremem endiþesiyle "salâ"yý terketrniþtim. Namazýn hemen peþinden ve caminin içinden, cemaatten biri tarafýndan "Sen bu dini bozmak mý istiyorsun!" diye ciddi bir hücuma uðradým. Milletin araya girmesiyle, tartaklanmaktan kurtuldum.
[256] Doç. Dr. Faruk Beþer, Fetvalarla Çaðdaþ Hayat, Nün Yayýncýlýk, Ýstanbul 1997: 108-110.
Ynt: Camilerdeki bidatlar By: Fatma6969 Date: 21 Ekim 2018, 10:45:50
Toplum bid’ate olan merakýný farz olan bilgilere yoðunlaþtýrsaydý çok daha farklý hallerde olurduk. Hakikati görüp yaþayabilenlerden olmak duasýyla. Allah razý olsun
Ynt: Camilerdeki bidatlar By: ceren Date: 21 Ekim 2018, 11:22:08
Esselamu aleyküm. Rabbým bizleri mescidler de camilerde hakkýyla ibadet eden kullardan eylesin insallah...
Ynt: Camilerdeki bidatlar By: Yehma Date: 21 Ekim 2018, 11:30:12
Bidatleri dinimize öyle bir sokmuþuzki. Eðer o bidati yapmazsak cemaat tepki gösteriyor. Sen dinimi bozmaya çalýyorsun diye. Rabbim korusun neleri yaþýyoruz daha neleri görücez. Ahir zaman alametleri resmen...
Ynt: Camilerdeki bidatlar By: Bilal2009 Date: 21 Ekim 2018, 14:12:59
Ve aleykümüsselam Rabbim bizleri dinimizi dosdoðru yaþayan kullarýndan eylesin Rabbim paylaþým için razý olsun