Keyfiyeti ile ilgili hikmetleri By: sidretül münteha Date: 17 Mart 2011, 17:58:16
2- Keyfiyeti Ýle Ýlgili Hikmetleri
Oruç sýkýntýlý Mekke döneminde deðil, imkânlarýn oldukça bollaþtýðý Medine döneminde farz kýlýnmýþtýr, tâ ki oruç [340] iktisadî þartlarýn zorlamasý ile konulan bir farzdýr, denmesin. Bundan, imkânlarý bollaþýp, karný doyan insanýn, gayesini unutabileceði anlamý da çýkarýlabilir. Farz olan oruç ise panzehirdir. Ýlacýn fazlasý zararlý, azý faydasýzdýr. [341]
Orucun bir ay oluþunda Ýslâmýn her þeyde orta yolu tuttuðunun iþareti de vardýr. Çünkü daha önceki dinlerde de oruç vardý, ancak bazýsýnda çok uzun, bazýsýnda da çok kýsa idi.
Oruç günün belli bir zamanýi sýnýrlandýrýlabilecði gibi, yemeyi içmeyi azaltmakla da olabilirdi. Ýslâm birinciyi seçti. Çünkü ikinciyi tayin ve uygulama zor olduðu gibit insanlarýn vücud yapýlarý ve ihtiyaçlarý deðiþik olduðundan, bunda adaletsizlik de söz-konusu olurdu. [342]
Oruç herkesin kendisi için seçeceði bir ayda, ya da güneþ yýlýna göre bir ayda deðil de, senenin her mevsimini dolaþan Ramazan ayýnda farz kýlýndý. Böylece hem cemaat þuuru saðlandý. Çünkü bazý zor iþler, topluca yapýldýðýnda, zorluðu hissedilmeden kolaylýkla yapýlýr. Hem de dünyanýn deðiþik bölgelerindeki insanlarýn bir kýsmýnýn devamlý uzun ve sýcak günlerde, diðer kýsmýnýn da devamlý kýsa ve serin günlerde oruç tutmalarý gibi bir adaletsizlik önlendi.
Ayrýca; insana misyonunu öðreten, doðruyu yanlýþtan ayýran Kur'ân-ý Kerîm, Ramazanda inmiþ ve onu þereflendirmiþtir. Oruç için bir ay seçilecekse, elbette ondan daha uygunu bulunamayacaktýr. [343] [340] en-Nedvî, Dört Rükün.
[341] ed-Dihlevi Huccetüllâhi'l-Bâliða.
[342] agk.
[343] Doç. Dr. Faruk Beþer, Fetvalarla Çaðdaþ Hayat, Nün Yayýncýlýk, Ýstanbul 1997: 142-143.