Vasiyyet etme salahiyeti olanlar By: sumeyye Date: 13 Mart 2011, 14:46:47
Vasiyyet Etme Salahiyeti Olanlar:
Vasiyyet, baðýþlamasý sahih olan kimse tarafýndan yapýlýrsa, sahih olur: Çocuðun, delinin, mükâtep kölenin ve ticarete izinli kölenin vasiyyette bulunmasý sahih olmaz. Çünkü vasiyyet sýrf bir baðýþlamadýr. Bunun karþýlýðýnda malî bir amel veya dünyevî bir fayda elde edilmez. Bu týpký hibede bulunmak ve köleyi azad etmek gibidir.
Çocuk vasiyyette bulunduktan sonra bülûða erer ve ölürse, deli vasiyyette bulunduktan sonra ayýlýp akýllanýr ve ölürse; bu ikisi vasiyyette bulunurken baðýþlama ehliyetine sahip olmadýklarýndan, vasiyyetleri geçerli olmaz. Bir çocuk; 'ben bülûða erersem, malýmýn üçte biri falana vasiyyettir' derse; bu sözü söylerken tasarruf ehliyetine sahip olmadýðý için, vasiyyeti sahih olmaz. Lehdar da ne o anda, ne de bülûða ermesinden sonra o çocuðun malýnýn üçte birine sahip olamaz. Bu, ayný ifade kalýplarý ile yapýlan boþama ve azad etmenin geçersizliði gibidir.
Ticarete izinli köle ile mükâtep köleye gelince; bunlar vasiyyetlerini azadlýklan sonrasýna izafe ederlerse, vasiyyetlerinin sahih olmayýþý bunlan ehliyet sahibi olmalarýndan deðil de, o esnada efendilerinin kendileri üzerinde bulunan hakkýndan dolayýdýr. Efendinin hakký üzerlerinden kalktýktan sonra bulunacaklarý vasiyyet sahih olur. [11]
Maldan Vasiyyet Etmede Ölçü:
Vasiyyetin, malýn üçte birinden az olmasý müstehabdýr: Zira Rasûlullah (sas) vasiyyetten bahsederken;
“Üçte bir çoktur.” [12] buyurmuþtur. Hz. Ali (ra) nin de þöyle dediði rivayet edilmiþtir; 'malýmýn beþte birini vasiyyet etmem, dörtte birini vasiyyet etmemden daha sevimlidir. Malýmýn dörtte birini vasiyyet etmem, üçte birini vasiyyet etmemden daha sevimlidir.' Çünkü mal sahibinin az bir malýný vasiyyet etmesi veya hiç etmemesi, kendi hakkýný mirasçýlara býrakmakla onlara iyilik etmiþ olur. Malýnýn tam olarak üçte birini vasiyyet eden, mirasçýlarýna iyilik etmiþ olmaz. Çünkü hakkýný tam olarak kullanmýþtýr.
Mirasçýlar fakir olup kendilerine düþecek hisse ile zenginleþmeyeceklerse, vasiyyette bulunmamak daha iyi olur: Çünkü böyle yapmakla mirasçýlarýna iyilik etmiþ ve onlara sadaka vermiþ olur. Peygamber Efendimiz (sas) þöyle buyurmuþtur;
“Sadakanýn en iyisi; (sana karþý) içinde düþmanlýk gizleyen akrabaya verilen sadakadýr.”
“Akraba muhtaç iken baþkasýna sadaka verilmez.”
Vasiyyette bulunmamak Rasûlullah (sas) ýn da buyurduðu gibi akrabalar için;
“Sadaka ve iyiliktir.” Çünkü onlar fakirdirler, bu onlar için bir sadaka olur. Onlar akrabadýrlar, bu onlar için bir iyilik olur. Mirasçýlar zengin iseler, ya da mirasý almakla zenginleþeceklerse; bir görüþe göre denildi ki; bu durumda mal sahibinin vasiyyette bulunmasý daha iyi olur. Baþka bir görüþe göre de denildi ki; mal sahibi bu durumda muhayyerdir. Çünkü vasiyyette bulunmak baþkalarýna sadaka veya ihsandýr.
Bulunmamak da akrabalara karþý bir iyiliktir ki; bunlarýn hepsi de hayýrlý iþlerdir. [13][11] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsýlî, El-Ýhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayýnlarý: 4/330-331.
[12] Bu hadîsi Buharî, Müslim, Tirmizî, Ebû Dâvud, Neseî, Ýbn. Mâce ve Ahmed rivayet etmiþtir.
[13] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsýlî, El-Ýhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayýnlarý: 4/331-332.
Ynt: Vasiyyet etme salahiyeti olanlar By: Sevgi. Date: 09 Eylül 2020, 14:06:56
Esselâmü Aleyküm. Bu faydalý bilgiler için Allah sizlerden razý olsun kardeþim.
Ynt: Vasiyyet etme salahiyeti olanlar By: Bilal2009 Date: 09 Eylül 2020, 23:37:49
Ve aleykümüsselam Rabbim bizleri ilim öðrenen kullarýndan eylesin Rabbim paylaþým için razý olsun