Halifenin tensibi By: sumeyye Date: 11 Mart 2011, 15:18:54
D- HALÎFENÝN TENSÝBÝ
Hilâfet ve Ýmamet görevi: Ya seçmenlerin seçmesi suretiyle veya önceki halîfenin tayiniyle olmak üzere iki þekilden biriyle olur.
a) Seçmenlerin seçmesi suretiyle teþekkül eden halifeliðin tam teþekkülü sýrasýnda gerekli geçmen sayýsýnda bazý görüþler mevcuttur. Þöyle ki:
aa) Bütün bir devlet sýnýrlan içinde bulunan seçmenler heyetinin (ashab-ý akd ve hallin) çoðunluðunun baðlýlýðý olmadýkça hilâfet teþekkül etmiþ olmaz. Çünkü ancak bu yolla genel kabul ve icma saðlanmýþ olur. Hz. Ebû Bekir'in halîfe seçiminde tatbik edilen muamele ve bîat bu þekilde olmamýþtýr. Zîra hazýr olanlar bîat etmiþ, gaip olanlarýn bîat etmesi beklenememiþtir.
bb) Hilâfetin teessüsü için arýnalan en az seçmen miktarý 5 kiþidir. Bunlarýn bir araya gelmesi ve içlerinden birini rýzalarý ile halîfe seçmeleri ile seçim tamam olur.
Bu görüþün delilleri ikidir. Birincisi, Ebû Bekir'in bîat iþlemi 5 kiþi ile olmuþtur. Sonradan halk, yapýlan bu iþleme uymuþlardýr. Bu 5 kiþi de: Ömer b. el- Hattâb, Ebû Ubeyde b. Cerrah, Useyd b. Hudeyr, Beþir b. Sa'd, Ebû Huzeyfe'nin âzadlý kölesi Salim'dir. Ýkinci delîî ise; Hz. Ömer 6 kiþiden meydana gelen bir danýþma meclisi kurdu. Ýçlerinden 5 kiþinin diðer birini halîfe seçmelerini, ona rýzalarý ile bîat etmelerini istedi. Ýþbu ikinci görüþ Ýslâm Hukukçularýnýn çoðunun ve Basra'lý Kelâmcýlarmdýr.
cc) Kûfe'li âlimlerden diðer bazýlarý da 3 þahýsla hilâfet iþlemi tamamlanýr derler. Nikâh akdinde bir velî ve iki þahitle akdin tamam olduðu gibi. Hilâfette de 3 kiþiden ikisinin rýzasý ve birinin halîfe olmasý, 2 kiþinin ona bîat etmesi ile akit tamam olur fikrini savunurlar.
dd) Bir fikre göre de 1 þahýsla hilâfet teessüs edebilir. Zira Hz. Abbas, Hz. Ali'ye "Elini uzat, sana bîat edeyim" demiþtir. Bu vaziyette insanlar "Hz. Peygamberin (s.a.v) amcasý, Peygamberin (s.a.v) amcasý oðluna bîat etti. Onlarýn iki oluþunda bir þüphen olmasýn. Ve Abbâs hakemdi, bir tek hakemin verdiði hüküm geçerlidir" demiþlerdir.[16][16] El-Ahkâmu’s-Sultaniyye, Ebu’l-Hasan Habib, Bedir Yayýnevi, 1/ 32-34.