Kural tarihi By: sumeyye Date: 26 Þubat 2011, 15:34:42
2) Kural (Mevzu/Pozitif Hukuk) Tarihi
Mevzu hukuk tarihi incelenirken, gerek kamu, gerekse özel hukuk alanlarýndaki özellikle ilgili dönemde tartýþma konusu olmuþ ana ve özgül meseleler ele alýnmalýdýr. Hemen her dönemde tartýþýlmýþ konularýn baþýnda toprak, vakýf ve boþanma gelmektedir. Ele alýnan dönemde bu konularýn tartýþma gündemine gelmesi temel sebepleri, bu konularla ilgili lehte ve aleyhteki ana görüþleri ve çeþitli devletlerde ve bölgelerde bu görüþlerden hangilerinin uygulamaya yansýdýðýný belirlemek gerekir. Bu ana konularýn yanýnda, her dönemin özgül konularý da bulunmaktadýr. Özgül konular arasýnda ibadet, ehli zimmet, maliye ve ceza hukuklarý ile ilgili bazý meseleler hatýrlanabilir.
Mevzu hukuk incelenirken, ayrýca hukuk kurallarýnýn formel yönleri de ele alýnmalýdýr. Kanunlaþtýrma önerileri ve çabalarý incelenmeli, kanun gücü kazanmýþ füru kitaplarý ve özellikleri belirtilmelidir. Özellikle kamu hukukunun baþlýca alanlarýný düzenleyen Osmanlý Kanunnameleri, tarihi geliþimi, meþruiyeti, düzenleme konularý, hazýrlanýþý ve uygulanýþý açýlarýndan yeterli ölçüde ele alýnmalý, mümkünse belli baþlý birkaç kanun metni öðrencilerle birlikte incelenmeli ve uygulamalý biçimde tartýþyýlmalýdýr. Osmanlý Kanunnameleri hukukî önemlerinin yaný sýra, Türk siyasi dilinin ve kültürünün oluþumunda çok etkili olmuþ, siyasî metinler olarak da düþünülebilir. Bu gün bile halkýn ve siyasetçilerin dilindeki pek çok kavramýn ve anlayýþýn kökeni bu kanunnamelerde bulunmaktadýr.
Kanunnamelerin yanýsýra ferman, hattý hümayun gibi kanun deðerindeki baþka formel metinler de kýsaca ele alýnmalýdýr.
Mecelle'den sonra gerek Osmanlýlarda, gerekse Osmanlý devletinin yýkýlýþýndan sonra diðer Ýslâm ülkelerinde ortaya çýkan kanunlaþtýrma hareketleri ve özellikleri bilhassa incelenmelidir.