Onuncu Mesele By: Hadice Date: 24 Þubat 2011, 15:04:23
Onuncu Mesele
Kelâmýn selaseti ise: Bir derece hissiyattan tafralýk ve iþtibak etmemek; ve tabiatý taklit; ve harice temessül; ve mesîl-i garazda sedad; ve maksat ve müstekarrýn temeyyüzüdür. Þöyle ki:
Kelâmda hissiyat da tamam olmadan çifte atmak, baþkasýyla mezc etmek, selâsetini taðyir eder. Ve nizamsýz iþtibaktan tevakki ve maâni-i müteselsilede tederrüç lâzýmdýr.
Hem de san'at-ý hayaliyesiyle tabiata þakirtlik etmek gerektir. Tâ tabiatýn kavânini onun san'atýnda in'ikâs edebilsin.
Hem de tasavvuratýný öyle hariciyata muhâkî ve müþakil etmek lâzýmdýr. Farazâ tasavvuratý dimaðdan kaçýp hariçte tecessüm etseler, hariç onlarý istilhak; ve neseplerini inkâr etmesin ve desin: "Onlar ben'im" veyahut "Keennehu" veyahut "Benim veledimdir."
Hem de garazýn mesîlinde ve kastýn mecrasýnda teferruk etmemek için sedad etmek, çeleçepe temayül etmemektir. Tâ canipler garazýn kuvvetini teþerrüb etmekle ehemmiyetsiz etmesin. Belki köþeler, tazammun ettikleri taravet ve letafetiyle zenav gibi garaza imdat ve kuvvet vermek gerektir.
Hem de kastýn müstekarrý temeyyüz ve aðrazýn mültekasý taayyün etmek selâsetin selâmetine lâzýmdýr.