Bidayetül Müctehid
Pages: 1
Malın ahlâkındaki eksiklik By: sidretül münteha Date: 19 Şubat 2011, 21:26:26
cc- Malın Ahlâkındaki Eksiklik


Kölenin, efendisinin evinden kaçması veyahut hırsızlığa alışması gibi,

ahlâkta meydana gelen eksikliklere gelince: Kimisi «İmam Mâlik'in mezhe­binde bunlar da -malın bünyesinde meydana gelen eksiklikler gibi- kusur yü­zünden geri verilebilmesine manidirler», kimisi «mani değildirler» demiş­tir.

Alıcı elinde meydana gelen eksikliğin, meydana geldikten sonra bir da­ha kalktığı zaman -eğer tekrar dönmeyeceğine güveniliyorsa- malın geri ve­rilmesi üzerinde etkili olmadığında ihtilâf yoktur.

Kişinin satın aldıktan sonra kendisi ile cinsi münasebette bulunduğu ca­riyeyi kusurlu bulunca, geri verebilip veremediği hususundaki ihtilâf da bu babtandrr. Kimisi «Cariye -ister kız, ister dul olsun- kendisi ile cinsi münâse­bette bulunulduktan sonra geri verilemez. Ancak, onda görülen kusurun kıy­meti geri alınabilir» demiştir ki, İmam Ebû Hanife bu görüştedir. İmam Şafii ise «Geri verilebilir. Ancak eğer kız idiyse, düşen kıymetinin farkı da birlikte verilir. Dul olan cariye ise, sahibine bir şey ödenmeksizin geri verilir» de­miştir. Kimisi de «İster kız, ister dul olsun, geri verilebilir. Fakat mehr-i misl'ini vermek gerekir» demiştir. İbn Ebî Şibrime ile îbn Ebî Leylâ da buna katılır. Süfyan Sevrî de «Eğer kız idiyse kıymetinin onda birini, dul idiyse, yirmide birini vermek gerekir» demiştir. İmam Mâlik de «Eğer dul ise, hiçbir şey lazım gelmez. Çünkü cinsî münasebet cariyenin menfaatlerindendir. Sa­tın alman malın menfaati de malın uhdeye geçmesi ile hak edilmiş olur. Fa­kat kızda kusur sayıldığı için alıcı onu ya alıkoyar da, satıcı ona satış bedelin­den kusurun kıymeti kadar indirim yapar, ya da düşen kıymetinin farkı ile birlikte onu geri verir» demiştir ki, İmam Şafii'den de, böyle bir şeyi söyledi­ği rivayet olunmuştur. Osman el-Bettî de «Eğer o çevrede, cariyenin değeri cinsî münasebetle düşüyorsa onu, değerinden düşen miktar ile birlikte geri vermek gerekir. Eğer düşmüyorsa bir şey lazım gelmez» demiştir.

Buraya kadar anlattıklarımız, malda meydana gelen eksikliklerin hü­kümleridir. [135]


[135] İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 3/234-235.

 

Ynt: Malın ahlâkındaki eksiklik By: Bilal2009 Date: 08 Şubat 2020, 15:09:49
Esselamu aleyküm Rabbim bizleri doğru işler yapan kullarından eylesin Rabbim paylaşım için razı olsun
Ynt: Malın ahlâkındaki eksiklik By: ceren Date: 08 Şubat 2020, 15:11:39
Esselamu aleyküm.rabbim razı olsun paylaşım dan kardeşim...
Ynt: Malın ahlâkındaki eksiklik By: Sevgi. Date: 09 Şubat 2020, 02:45:52
Aleyküm selâm. Bilgiler için Allah razı olsun kardeşim. Rabbim ilmimizi artırsın inşaAllah
Ynt: Malın ahlâkındaki eksiklik By: gulsahkilicaslan Date: 15 Şubat 2020, 11:26:32
Allah razi olsun hocam selâm ve dua ile

radyobeyan