Tekbirler By: sidretül münteha Date: 18 Þubat 2011, 15:59:51
A.1. Tekbirler:
Cenaze namazýnda alýnmasý gereken tekbirlerin sayýsý hakkýnda ta as-hab-ý kiram devrinde üç ile yedi tekbir arasýnda ihtilâf edilmiþse desonraki Ýslâm müctehidleri bu tekbirlerin sayýsýnýn dört olduðu üzerinde ittifak edip, bunlardan yalnýz Ýbn Ebî Leylâ ile Câbir b. Zeyd beþ tekbir olduðunu söylemiþlerdir.
Bu ihtilâfýn sebebi, bu mevzudaki hadis medlullerinin çeþitli olmasýdýr. Zira Ebû Hüreyre'den rivayet olunduðuna göre Habeþ Kralý Necâþî öldüðü gün, Peygamber (s.a.s) Efendimiz onun ölüm haberini vererek ashabý ile birlikte musallaya çýkmýþ ve ashaba saf baðlamalarýný buyurarak dört kere tekbir almýþtý). Bu hadisin sýhhatinde ittifak edildiði için ulemanýn cumhuru «cenaze namazýnýn tekbirleri dörttür» demiþtir.
«Peygamber (s.a.s) bir yoksul kadýnýn mezarý üzerinde namaz kýlýp dört kere tekbir aldý» [45] mealinde rivayet olunan hadis de ayný medlulü taþýmaktadýr.
Müslim ise, Abdurrahman b. Ebî Leylâ'dan «Zeyd b. Erkaný cenazelere namaz kýlarken dört kere tekbir alýrdý Bu defa da beþ kere tekbir aldý, Ona sorduk. Rasûlullah (s.a.s) beþ kere tekbir alýrdý dedi» [46] diye rivayet etmektedir.
Ebû Hayseme de babasýndan «Peygamber (s.a.s) Necaþî ölünceye kadar ölülere dört, beþ, altý, yedi ve sekizer kere tekbir alýrdý. Necaþî ölünce, arkasýnda ashabýn saf baðlamalarýný emrederek dört kere tekbir aldý ve vefat edinceye kadar artýk bunun üzerinde durdu» [47] diye rivayet etmektedir. Bu hadis de cumhurun görüþü için açýk bir hüccettir.
Ulema, birinci tekbirde el kaldýrmanýn sünnet olduðunda ittifak etmiþlerse de diðer tekbirlerde ihtilâf edip kimisi «Kaldýrýlýr», kimisi «Kaldýrýlmaz» demiþtir.
Tirmizî, Ebû Hüreyre'den «Peygamber (s.a.s) bir cenaze namazýnda tekbir aldý ve birinci tekbirde ellerini kaldýrýp sað elini sol eli üzerine koydu» [48] diye rivayet etmektedir. Bu hadisin zahirine bakan ve esasen yalnýz birinci tekbirde el kaldýrmanýn sünnet olduðu görüþünde olanlar, «Yalnýz birinci tekbirde el kaldýrýlýr» demiþlerdir.
Bütün tekbirlerde el kaldýrýlýr diyenler ise, «Tekbirlerin hepsi de ayakta ve dimdik durulurken alýndýðý için ayný vasýftadýrlar» diyerek diðer tekbirleri de birinci tekbire kýyas etmiþlerdir. [49][45] Mâlik, Cenâiz, 16/5, no: 15.
[46] Müslim, Cenâiz, 11/23, no: 957.
[47] îbn Abdilberr, Istizkâr, ?.
[48] Tirmizî, Cenâiz, 176, no: 1083.
[49] Ýbn Rüþd Kadý Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüþd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayýnlarý: 1/449-450.