Öldürülen düşmanın üzerindeki eşya seleb By: sidretül münteha Date: 17 Şubat 2011, 16:38:05
D. Öldürülen Düşmanın Üzerindeki Eşya Seleb
Kişiye, öldürdüğü şahsın -Seleb denilen- üzerindeki eşyasının -îmam vermezse- düşüp düşmediğinde ihtilâf etmişlerdir.
İmam Mâlik, «Savaş bittikten sonra maktulün selebini eğer imam onu öldürene vermezse ona düşmez» demiştir. îmam Ebû Hanife ile Süfyan Sevrî bu görüştedirler.
İmam Şafii, İmam Ahmed, Ebû Sevr, İshak ve seleften bir cemaat, «İmam, kendisine verse de vermese de öldürdüğü kimsenin selebi ona aittir» demişlerdir. Ancak bunlardan kimisi, selebin kendisine düşmesi için, maktul savaşırken onu öldürmesini şart koşmuş ve «Eğer maktulü, kaçarken öldürürse selebi ona düşmez» demiştir. İmam Şafii de bu görüştedir. Kimisi de, selebini kendisine düşmesi için maktulü savaş başlarken ya da biterken öldürmesini şart koşmuş ve «Savaşın hengâmesi sırasında öldürülen kimsenin selebi öldürene düşmez» demiştir. Bunu da Evzaî söylemiştir. Kimisi de «Seleb öldürene aittir. Fakat eğer İmam, selebi çok görürse taksim edebilir» demiştir.Bu ihtilâfın sebebi,Peygamber(s.a.s)Efendimiz'inHuneyn Savaşı hengâmesinin soğuduğu sırada buyurduğu,
«Kim bir kimseyi öldürürse onun selebi onundur» [75] hadisinin iki mânâ ihtimalini taşımasıdır. Zira Peygamber (s.a.s) Efendimiz bunu bir fetva olarak söylemiş olabildiği gibi bir hüküm olarak da söylemiş olabilir. îmam Mâlik'e göre bu hadisin bir hüküm olma ihtimali daha kuvvetlidir. Çünkü ona göre, Peygamber (s.a.s) Efendimiz'in bunu başka savaşlarda ne söylediği, ne de bununla hükmettiği sabit olmamıştır. Sonra, eğer fetva olursa ganimet [76] âyet-i kerimesi ile çelişir. Çünkü,
"Eğer ölenin çocuğu olmayıp da ana ve babası ona varis olurlarsa terekesinden anasına üçte bir düşer" [77] âyet-i kerimesinden nasıl tereknin geri kalan üçte ikisinin ölünün babasına düştüğü anlaşılıyorsa, bu âyetten de ganimetin geri kalan beşte dördünün ganimeti ele geçiren askerlere düştüğü anlaşılmaktadır. Ebû Ömer, «Bu söz Peygamber (s.a.s) Efendimiz'den, Huneyn savaşından başka, Bedir savaşında da işitilmiştir» [78] demiştir.
Hz. Ömer'den de «Peygamber (s.a.s) Efendimiz zamanında selebi taksim etmezdik» diye söylediği rivayet olunmuştur [79]. Ebû Dâvûd da Avf b. Mâlik el-Eşcâi ile Halid b. Velid'ten, «Peygamber (s.a.s) Efendimiz maktu--lün selebini öldürene verirdi» diye rivayet etmektedir [80]. îbn Ebî Şeybe de Enes b. Mâlik'ten «Bera' b. Azib, Dare savaşında Merzuban'ı atı üzerinde mızrakla öldürdü ve Merzuban'ın selebi otuzbin dirhemi buldu. Bunu öğrenen Hz. Ömer, Ebû Talha'ya «Biz selebleri taksim etmezdik. Fakat Merzuban'ın selebi büyük bir meblağ tuttuğundan taksim edilmesinin gerektiği kanaatindeyim dedi» [81] diye rivayet etmiştir.
îbn Ebî Şeybe İbn Şîrîn'den, «Ene s b. Mâlik bana, 'Bu İslâmiyet'te ilk taksime tabi tutulan selebtir dedi' diye rivayet etmiştir. Miktarı çok ve az olan selebler arasında ayırım yapanlar, buna dayanmışlardır.
Ulema, selebin ne olduğu hakkında da ihtilâf etmişlerdir. Kimisi «Maktulün üzerinde bulunan bütün şahsî eşyası selebtir» demiştir. Kimisi «Eğer bu eşya arasında altın ve gümüş bulunursa bunlar selebe girmezler» demiştir. [82] [75] Buhari,Fardu'l-Hums, 57/18, no: 3142.
[76] Enfâl,8/41.
[77] Nisa, 4/11.
[78] Ebû Dâvûd, Cihad, 9/l47,^ıo: 2718.
[79] İbn Ebî Şeybe, 12/371, no: 14035.
[80] Ebû Dâvûd, Cihad, 9/148, no: 2719.
[81] İbn Ebî Şeybe, 12/371, no: 14035. ,
[82] İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 2/268-269.
Ynt: Öldürülen düşmanın üzerindeki eşya seleb By: Sevgi. Date: 14 Şubat 2020, 16:26:24
Esselâmü Aleyküm. Bilgiler için Allah razı olsun kardeşim
Ynt: Öldürülen düşmanın üzerindeki eşya seleb By: Bilal2009 Date: 15 Şubat 2020, 10:59:52
Ve aleykümüsselam Rabbim paylaşım için razı olsun
Ynt: Öldürülen düşmanın üzerindeki eşya seleb By: gulsahkilicaslan Date: 15 Şubat 2020, 11:23:44
Allah razi olsun hocam selâm ve dua ile