Kesim aleti By: sidretül münteha Date: 11 Þubat 2011, 17:49:31
64. Kesim Âleti
Ulema demir, taþ ve aðaç gibi kenarlarý sivri olup damarlarý kesip hayvanýn kanýný boþaltabilen her þeyle hayvan kesmenin caiz olduðunda müttefiktirler. Ancak diþ, týrnak ve kemik ile kesmenin caiz olup olmadýðýnda ihtilâf etmiþlerdir. 27
Kimisi kemikle kesmeyi caiz görmüþ, fakat «Diþ ve týrnakla caiz deðildir» demiþtir. Bunlar da iki gruba ayrýlmýþ olup kimisi «Diþ ve týrnakla mutlaka caiz deðildir» kimisi «Eðer munfasýl olurlarsa, yani yerlerinden ayrý olurlarsa caizdir» demiþtir. Kimisi de «Diþ ve týrnakla kesmek haram deðil, mekruhtur» demiþtir.
Mâliki mezhebinde, damarlarý kesip kanýn dökülmesini saðlayabilen kemiklerle kesmenin caiz olduðunda ihtilâf yoktur. Fakat diþ ve týrnak ile kesmenin caiz olup olmadýðýnda ihtilâf edilmiþtir. -Yukarýda geçtiði üzere-kimisi «Mutlaka caiz deðildir», kimisi «Mutlaka melaaýhtur» demiþ, kimisi de «ittisal (yapýþýklýk) ve infýsal (ayrýlýk) halleri arasýnda hüküm ayýrýmý yapmýþ, yani kesilen ve yerinden çýkarýlan týrnak ve diþlerle caizdir, yerlerinde duran diþ ve týrnaklarla caiz deðildir demiþtir.
Bu ihtilâfýn sebebi, Rafý b. Hadic, "Ya Rasûlallah, biz yarýn düþmanla karþýlaþacaðýz ve hayvan kesmek için bizde biçtik yoktur. Kamýþla kesebilir miyiz?' diye sormuþ,'Peygamber (s.a.s) Efendimiz'in buyurduðu,
«Diþ ve týrnaktan baþka, kanýn dökülmesini saðlayan herhangi bir aletle ve Allah'ýn adý anýlarak kesilen hayvanýn etini ye. Diþ ve týrnakla kesilen hayvanýn haram olduðunun sebebini size söyleyeyim. Çünkü diþ kemiktir. Týrnak da Habeslilerin býçaðýdýr» 28 mealindeki hadisin mefhumunda ihtilâf etmeleridir.
Kimisi «Týrnak ve diþlerle kesilen hayvanýn kaný, ekseriyetle dökülme-diði için bunlarla kesmek yasak edilmiþtir» demiþ kimisi de bu yasaðýn taabbüd olduðunu söylemiþtir. Taabbüddür diyenler de üç gruba ayrýlýp, kimisi bunlarla kesmenin haram, kimisi fasit, kimisi mekruh olduðu mânâsýný çýkarmýþtýr. «Yasaðýn sebebi, bunlarla kesilen hayvandan ekseriyetle kanýn dökülmeyiþidir» diyenler, «Hayvan bunlarla kesildiði zaman eðer kaný dö-külürse helâldir» demiþlerdir. Bunun içindir ki bazýlarý, «Eðer diþ ve týrnaklar munfasýl olursa caizdir, muttasýl olurlarsa caiz deðildir» demiþlerdir. Çünkü munfasýl olan diþ ve týrnaðýn bu iþi görmesi biraz daha mümkündür. Bu da imam Ebû Hanife'nin görüþüdür. Yasaðýn taabbüd olduðunu söyleyenler içinde yasak edilen þeyin fasid olduðunu söyleyenler, «Bunlarla kesilen hayvan -kaný dökülse de- haramdýr» demiþlerdir. Yasak edilen þeyin fasit olmayýp sadece haram olduðunu söyleyenler de, «Bunlarla hayvan kesmek günahtýr. Fakat kesilen hayvanýn kaný, eðer boþalýrsa eti helâlcÜD> demiþlerdir.
Yasaðý kerahete hamledenler ise, «Bunlarla hayvan kesmek mekruhtur, fakat kesilen hayvanýn eti helâldir» demiþlerdir. Diþ ile diðer kemikler arasýnda hüküm ayýnmý yapanlann görüþü ise manasýzdýr. Çünkü Peygamber (s.a.s) Efendimiz diþ ile hayvan kesmenin caiz olmadýðýna, diþin kemik olduðunu sebep göstermiþtir. Bununla beraber Mâliki mezhebinde demir bulunduðu zaman, baþka þeylerle hayvan kesmenin mekruh olduðunda ihtilâf yoktur. Çünkü Peygamber (s.a.s) Efendimiz,
«Þüphe yoktur ki Allahu Teâiâ her þeyi güzel ve uygun bir þekilde yapmayý farz kýlmýþtýr. Þu halde birisini öldürdüðünüz zaman bile onu uygun bir þekilde Öldürünüz ve bir hayvaný kestiðiniz zaman da uygun bir þekilde kesiniz. Herhangi biriniz bir hayvaný kesmek isteyince önce býçaðýný bilesin ve hayvaný çabuk keserek ona eza vermesin» 29 buyurmuþtur. Bu hadisi Müslim almýþtýr. 27 Ýbn Rüþd Kadý Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüþd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayýnlarý: 2/353-354.
28 Buhârî, Zebâih, 12116, no: 5543.
29 Müslim, Sayd, 34/H, no: 1955.