ÝKÝNCÝSÝ
(1)
ifade ediyor ki: Sulh-u Hudeybiye, çendan zâhirî Ýslâm aleyhinde görülmüþ ve Kureyþîler bir derece galip görünmüþ olduðu halde, mânen, Sulh-u Hudeybiye mânevî büyük bir fetih hükmünde olacak ve sair fütuhatýn da anahtarý olacak diye ihbar ediyor.
Filhakika, Sulh-u Hudeybiye ile, çendan maddî kýlýç kýlýfýna muvakkaten konuldu. Fakat Kur'ân-ý Hakîmin bârika-âsâ elmas kýlýcý çýktý; kalbleri, akýllarý fethetti. Musalâha münasebetiyle birbiriyle ihtilât ettiler. Mehâsin-i Ýslâmiyet, envâr-ý Kur'âniye, inat ve taassubât-ý kavmiye perdelerini yýrtarak hükmünü icra ettiler. Meselâ, bir dâhiye-i harp olan Hâlid bin Velid ve bir dâhiye-i siyaset olan Amr ibnü'l-Âs gibi, maðlûbiyeti kabul etmeyen zatlar, Sulh-u Hudeybiye ile cilvesini gösteren seyf-i Kur'ânî onlarý maðlûp edip, Medine-i Münevvereye kemâl-i inkýyad ile Ýslâmiyete gerdendâde-i teslim olduktan sonra, Hazret-i Hâlid, bir seyfullah þekline girdi ve fütuhat-ý Ýslâmiyenin bir kýlýcý oldu.
MÜHÝM BÝR SUAL: Fahrü'l-Âlemîn ve Habib-i Rabbü'l-Âlemîn Hazret-i Resul-i Ekrem Aleyhissalâtü Vesselâmýn Sahabelerinin, müþrikîne karþý Uhud'un nihayetinde ve Huneyn'in bidâyetinde maðlûbiyetinin hikmeti nedir?
Elcevap: Müþrikler içinde, o zamanda saff-ý Sahabede bulunan ekâbir-i Sahabeye istikbalde mukabil gelecek Hazret-i Hâlid gibi çok zatlar bulunduðundan, þanlý ve þerefli olan istikballeri nokta-i nazarýnda bütün bütün izzetlerini kýrmamak için, hikmet-i Ýlâhiye, hasenât-ý istikbaliyelerinin bir mükâfât-ý muaccelesi olarak mazide onlara vermiþ, bütün bütün izzetlerini kýrmamýþ. Demek mazideki Sahabeler, müstakbeldeki Sahabelere karþý maðlûp olmuþlar-tâ, o müstakbel Sahabeler, berk-i süyuf korkusuyla deðil, belki bârika-i hakikat þevkiyle Ýslâmiyete girsin ve o þehâmet-i fýtriyeleri çok zillet çekmesin.
1 Bundan önce size yakýn bir fetih daha ihsan etti.