YEDÝNCÝSÝ
(1)
fýkrasý, iki cihetle ihbar-ý gaybîdir.
BÝRÝNCÝSÝ: Nebiyy-i Ümmîye nisbeten gayb hükmünde olan Ýncil'in Sahabeler hakkýndaki ihbarýný ihbardýr.
Evet, Ýncil'de, âhirzamanda gelecek Peygamberin (a.s.m.) vasfýnda (2)
gibi âyetler var. Yani, Hazret-i Ýsâ (a.s.) gibi kýlýçsýz deðil, belki sahibüsseyf bir Peygamber gelecek, cihada memur olacak ve onun Sahabeleri dahi kýlýçlý ve cihada memur olacaklardýr. O kadîb-i hadid sahibi, Reis-i Âlem olacak. Çünkü, Ýncil'in bir yerinde der: "Ben gidiyorum, tâ Âlemin Reisi (a.s.m.) gelsin." Yani, Âlemin Reisi geliyor.Demek oluyor ki: Ýncil'in bu iki fýkrasýndan anlaþýlýyor ki, Sahabeler çendan mebde'de az ve zayýf görünecekler; fakat çekirdekler gibi neþvünemâ bularak yükselip, kalýnlaþýp kuvvetleþerek, küffârýn gayzlarýný onlara yutkundurup boðduracak vakitte, kýlýçlarýyla nev-i beþeri kendilerine musahhar edip, reisleri olan Peygamberin (a.s.m.) ise âleme reis olduðunu ispat edecekler. Aynen þu Sûre-i Feth'in âyetinin meâlini ifade ediyor.
ÝKÝNCÝ VECÝH: Þu fýkra ihbar ediyor ki, Sahabeler çendan azlýðýndan ve zaafýndan Sulh-u Hudeybiyeyi kabul etmiþler; elbette, herhalde az bir zamandan sonra sür'aten öyle bir inkiþaf ve ihtiþam ve kuvvet kesb edecekler ki, rû-yi zemin tarlasýnda dest-i kudretle ekilen, nev-i beþerin o zamanda gafletleri cihetiyle kýsa, kuvvetsiz, nâkýs, bereketsiz sümbüllerine nisbeten gayet yüksek ve kuvvetli ve meyvedar ve bereketli bir surette çoðalacaklar ve kuvvet bulacaklar ve haþmetli hükûmetleri gýptadan, hasetten ve kýskançlýktan gelen bir gayz içinde býrakacaklar. Evet, istikbal bu ihbar-ý gaybîyi çok parlak bir surette göstermiþtir.Þu ihbarda hafî bir ima daha var ki: Sahabeyi tavsifât-ý mühimme ile senâ ederken, en büyük bir mükâfâtýn vaadi makamca lâzým geldiði halde,
kelimesiyle iþaret ediyor ki, istikbalde Sahabeler içinde fitneler vasýtasýyla mühim kusurlar olacak. Çünkü maðfiret kusurun vukuuna delâlet eder. Ve o zamanda Sahabeler nazarýnda en mühim matlup ve en yüksek ihsan, maðfiret olacak. Ve en büyük mükâfat ise, af ile, mücâzât etmemektir. kelimesi nasýl bu lâtif imayý gösteriyor; öyle de, sûrenin baþýndaki(3)
cümlesiyle münasebettardýr. Sûrenin baþý-hakikî günahlardan maðfiret deðil; çünkü ismet var, günah yok-belki makam-ý nübüvvete lâyýk bir mânâ ile Peygambere müjde-i maðfiret ve âhirinde Sahabelere maðfiret ile müjde etmekle, o imaya bir letâfet daha katar.
Ýþte, âhir-i Feth'in mezkûr üç âyeti, o vücuh-u i'câzýndan yalnýz ihbar-ý gaybî veçhinin çok vücuhundan yalnýz yedi veçhini bahsettik. Cüz-ü ihtiyarî ve kadere dair Yirmi Altýncý Sözün âhirinde, þu âhirki âyetin hurufatýnýn vaziyetindeki mühim bir lem'a-i i'câza iþaret edilmiþtir. Bu âhirki âyet, cümleleriyle Sahabeye baktýðý gibi, kayýtlarýyla dahi yine Sahabenin ahvâline bakýyor. Ve elfâzýyla Sahabenin evsâfýný ifade ettikleri gibi, hurufâtýyla ve o âyetteki hurufâtýn tekerrür-ü adediyle yine Ashab-ý Bedir, Uhud, Huneyn, Suffe, Rýdvan gibi tabakat-ý meþhure-i Sahabede bulunan zatlara iþaret ettikleri gibi, ilm-i cifrin bir nev'i ve bir anahtarý olan tevafuk cihetiyle ve ebced hesabýyla daha çok esrarý ifade ediyor.
(4)
Sûre-i Feth'in âhirindeki âyetin mânâ-yý iþarîsiyle verdiði ihbar-ý gaybî münasebetiyle, gelecek âyette ayný haber, ayný mânâ-yý iþarî ile verdiði münasebetle, bir nebze ondan bahsedilecek.
1 Ýncil'deki vasýflarý ise þöyledir: Onlar filizini çýkarmýþ, sonra git gide kuvvet bulmuþ, kalýnlaþmýþ ve gövdesi üzerinde yükselmiþ bir ekine benzer ki, ekincilerin pek hoþuna gider. Allah'ýn onlarý böylece çoðaltýp kuvvetlendirmesi, kâfirleri öfkeye boðmak içindir.
2 "Onun demirden bir asâsý, yani kýlýcý olacak ve onunla savaþacak. Ümmeti de onun gibi olacak." Nebhânî, Hüccetüllah ale'l-Âlemîn, 99, 114
3 "Tâ ki, Allah senin geçmiþ ve gelecek günahlarýný baðýþlasýn." Fetih Sûresi, 48:2.
4 "Seni her türlü noksandan tenzih ederiz. Senin bize öðrettiðinden baþka bilgimiz yoktur. Muhakkak ki Sen, ilmi ve hikmeti herþeyi kuþatan Alîm-i Hakîmsin." Bakara Sûresi, 2:32.