23. Lema Mukaddime By: hafiza aise Date: 04 Þubat 2011, 14:48:29
Mukaddime
Ey insan! Bil ki, insanlarýn aðzýndan çýkan ve dinsizliði iþmam eden dehþetli kelimeler var; ehl-i iman bilmeyerek istimal ediyorlar. Mühimlerinden üç tanesini beyan edeceðiz.
Birincisi: Evcedethu'l-esbab, yani, "Esbab bu þeyi icad ediyor."
Ýkincisi: Teþekkele binefsihî, yani, "Kendi kendine teþekkül ediyor, oluyor, bitiyor."
Üçüncüsü: Ýktezathu't-tabiat, yani, "Tabiîdir, tabiat iktiza edip icad ediyor."
Evet, madem mevcudat var ve inkâr edilmez. Hem, her mevcut san'atlý ve hikmetli vücuda geliyor. Hem madem kadîm deðil, yeniden oluyor. Herhalde, ey mülhid, bu mevcudu, meselâ bu hayvaný, ya diyeceksin ki, esbab-ý âlem onu icad ediyor, yani esbabýn içtimaýnda o mevcut vücut buluyor; veyahut o kendi kendine teþekkül ediyor; veyahut, tabiat muktezasý olarak, tabiatýn tesiriyle vücuda geliyor; veyahut bir Kadîr-i Zülcelâlin kudretiyle icad edilir.
Madem aklen bu dört yoldan baþka yol yoktur. Evvelki üç yol muhal, battal, mümteni, gayr-ý kabil olduklarý kat'î ispat edilse, bizzarure ve bilbedâhe, dördüncü yol olan tarik-i vahdâniyet þeksiz, þüphesiz sabit olur.
AMMA BÝRÝNCÝ YOL ki, esbab-ý âlemin içtimaýyla teþkil-i eþya ve vücud-u mahlûkattýr. Pek çok muhâlâtýndan yalnýz üç tanesini zikrediyoruz.
BÝRÝNCÝSÝ
Bir eczahanede, gayet muhtelif maddelerle dolu, yüzer kavanoz þiþeler bulunuyor. O edviyelerden, zîhayat bir macun istenildi. Hem hayattar, harika bir tiryak, onlardan yapýlmak icap etti. Geldik, o eczahanede, o zîhayat macunun ve hayattar tiryakýn çoklukla efradýný gördük. O macunlardan herbirisini tetkik ettik.