Kesimin sonu By: sidretül münteha Date: 01 Þubat 2011, 18:11:45
B- Kesimin Sonu:
Kurban kesme zamanýnýn sonu hakkýndaki ihtilâfa gelince: Ýmam Mâlik «Kurban bayramýnýn üçüncü günü akþamýna kadar kesilebilir» demiþtir. Þu halde ona göre kurban, ancak «malum günlerde» kesilebilir ki malum günler -ona göre- bayramýn birinci günü ile ondan sonraki iki gündür. Ýmam Ebû Hanife, Ýmam Ahmed ve bir cemaat de buna katýlýr.
Ýmam Þâfýi ile Evzâî, «Kurban, bayramýn dördüncü günü akþamýna kadar kesilebilir» demiþlerdir. Çünkü onlara göre bayramýn dördüncü günü de malum günlerdendir.
Bir cemaatin de «Bayramýn birinci gününden baþka, kurban kesilemez» dediði rivayet olunmuþtur. Kimisi de «Zülhicce ayýnýn sonuna kadar kurban kesilebilir» demiþtir. Fakat bu görüþ, þâzz ve delilsizdir. Bu görüþlerin hepsi de seleften naklolunmuþum
Bu ihtilâfýn sebebi iki þeydir. Biri,
"Tâ ki birçok menfaatler görsünler ve Allah'ýn onlara rýzýk olarak verdiði hayvanlarý belli günlerde kurban ederken onun adýný ansýnlar"
[34] âyet-i kerimesinde geçen «Belli günler» hangi günlerdir diye ihtilâf etmeleridir. Kimisi «Bayramýn birinci günü ile ondan sonraki iki günüdür» demiþtir ki meþhur olan görüþ budur. Kimisi de «Zülhicce ayýnýn ilk on günüdür» demiþtir.
Ýkinci sebeb de, bu âyet-i kerimenin Delilü'l-Hitab'ý ile, Cübeyr b. Müt'ým'ýn hadisi arasýnda bulunan çeliþmedir. Zira bu hadiste Peygamber (s.a.s) Efendimiz'den,
«Mekke'nin bütün vadileri kurban kesme yeridir ve teþrik günlerinin hepsi kurban kesme zamanýdýr» [35] buyurduðu rivayet olunmuþtur. «Malum günler» bayramýn ilk günü ile onu takibeden iki gündür deyip âyetin delilü'l-hitab' hadise tercih edenler, «Bu üç günden baþka kurban kesilemez» demiþlerdir.
Âyet-i kerime ile hadis arasýnda çeliþme yoktur, âyette bulunmayan bir hüküm hadiste bulunmaktadýr. Kaldý ki âyetten maksat, kurban kesme günlerini bildirmek deðildir. Fakat hadisten maksat bu günleri bildirmektir diyenler ise, «Bayramýn dördüncü günü de kurban kesmek caizdir. Çünkü bayramýn dördüncü günü –ittifakla teþrik günlerindendir» demiþlerdir.
Ulema, «Sayýlý günler»in teþrik günleri olduðunda ve teþrik günlerinin bayramýn birinci gününden sonraki üç gün olduðunda müttefiktirler. Bayramýn birinci gününün teþrik günlerinden olduðu, yalnýz Said b. Cübeyr'den rivayet olunmuþtur. Ulema, ancak -yukarýda geçtiði üzere- «Malum günler» hangileridir. Bayram'ýn ilk üç günü müdür, yoksa zülhicce ayýnýn ilk on günü müdür diye ihtilâf etmiþlerdir.
Bayramýn birinci gününden baþka kurban kesilemez diyenler ise, «Malum günler Zülhicce ayýnýn ilk on günüdür. Fakat bu günler içinde onuncu günden baþka kurban kesmenin caiz olmadýðýnda icma' bulunmaktadýr. Þu halde kurban kesmek için ancak ayýn onuncu günü kalýr, ki o da bayramýn birinci günüdür» demiþlerdir. [36] [34] Hacc, 22/28.
[35] Müslim, Hacc, 15/19, no: 1218.
[36] Ýbn Rüþd Kadý Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüþd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayýnlarý: 2/333-334.