Zaruret ve mazeret vakitleri By: sidretül münteha Date: 30 Ocak 2011, 16:41:18
2. Zaruret ve Mazeret Vakitleri
' Cumhur, zaruret haline mahsus bazý vakitlerin bulunduðunu söylemiþ-se de Zahirîler buna katýlmamýþlardýr. Bu ihtilâfýn s ebebini yukarýda söyledik.
Cumhur,
1- Bu vakitler hangi namazlara mahsustur?
2- Bu vakitlerin miktarý ne kadardýr?
3- Bu vakitlerin kendilerine ruhsat sayýldýðý kimseler kimlerdir? Bu kimselere yine namaz vacib midir, yoksa vücub sakýt mý olur?" diye üç hususta ihtilâf etmiþtir[44]
a- Zaruret ve Mazeret Vakti Olan Namazlar:
îmam Mâlik ile Ýmam Þâfîi, zaruret haline mahsus vakitlerin öðle, ikindi, akþam ve yatsý namazlarýna mahsus olup öðle ile ikindi namazlarý bir vakitte, akþam ile yatsý namazlarý da bir vakitte müþterek olduðu görüþünde ittifak etmiþlerse de, bu iþtirakin -geleceði üzere- cihetinde ihtilâf etmiþlerdir.
îmam Ebû Hanife ise «Zaruret vakti, yalnýz ikindi namazýna mahsustur ve bunda iþtirak yoktur» demiþtir.
Bu ihtilâfýn sebebi, yolculukta iki namazý bir arada kýlmanýn cevazý hususunda -sonradan geleceði üzere- ihtilâf etmeleridir.
Metni yukarýda geçen «Kim ikindi namazýnýn bir rek'atýna gün batmadan yetiþirse ikindi namazýna yetiþmiþ olur» hadisinden, bunun bir ruhsat olduðunu anlayan ve -«Namazýn vakti girmeden öteki namazýn vakti çýkmaz» hadisi gibi- iki namazý bir arada kýlmaya cevaz bahsinde anlatacaðýmýz delillere dayanarak iki namazý bir arada kýlmayý caiz görmeyenler: «Zaruret vakti yalnýz ikindi namazýna mahsustur» demiþlerdir.
Yolculukta iki namazý bir arada kýlmayý caiz görenler ise, diðer zaruretleri de yolculuða kýyas etmiþ ve: «Çünkü yolcu da zaruret sahibidir» diyerek «Bu vakit, öðle ile ikindinin ve akþam ile yatsýnýn arasýnda müþterektir» demiþlerdir. [45] [44] Ýbn Rüþd Kadý Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüþd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayýnlarý: 1/232.
[45] Ýbn Rüþd Kadý Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüþd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayýnlarý: 1/232.