Cemaatle namaz By: sidretül münteha Date: 29 Ocak 2011, 17:50:17
2.Cemaatle Namaz
Bu babýn ana mes'elelerini toplayan bahisler yedi fasýldan ibarettir. Birinci fasýl cemaatle namaz kýlmanýn hükmüne, ikinci fasýl imametin þartlan ile imam olmaya müstahak olanlarýn kimler olduðuna ve imama has olan hükümlere, üçüncü fasýl imama uyanlann imamýn hangi tarafýnda durmalan-nýn gerektiðine ve onlara has olan hükümlere, dördüncü fasýl imama hangi þeylerde uyulup hangi þeylerde uyulmadýðýna, beþinci fasýl imama uymanýn keyfiyetine, altýncý fasýl imamýn, kendisine uyanlardan hangi þeyleri yüklendiðine, yedinci fasýl imamýn namazým ifsad ettiði zaman, imama uyanlann da namazýnýn fesada gitmesine sebep olan þeylerin beyanýna dairdir. [231]
A- Cemaatle Namazýn Hükmü:
Bu fasýlda iki mes'ele bulunmaktadýr.
1- Ezan sesini iþitenlere cemaatle namaz kýlmak vacib midir, deðil midir?
2- Kiþi namaz kýldýktan sonra mescide girerse kýlmýþ olduðu namazý bir daha cemaatle kýlmasý vacib midir? [232]
1. Ezaný Duyanýn Cemaate Katýlmasý:
Cumhûr'dan kimisi: «Cemaatle namaz kýlmak, sünnettir» kimisi «Farz-ý kifâyedir» demiþtir. Zahirîlere göre ise: Cemaatle namaz kýlmak her mükellefe farz-ý ayýndýr.
Bu ihtilâfýn sebebi, bu mevzuda varid olan hadis mefhumlarý arasýnda bulunan çeliþmedir. Çünkü Peygamber (s.a.s) Efendimiz'in,
«Cemaatle kýlýnan namaz, tek baþýna kýlýnan namazdan yirmibeþ veya-hutyirmiyedi kat üstündür» [233] hadisinin zahirinden, cemaatle namaz kýlmanýn mendub olduðu anlaþýlmaktadýr. Zira sevabýnýn tek baþýna kýlýnan namazýn sevabýndan çok olmasý, tek baþýna kýlýnan namazýn da caiz olmasý demektir. Elinden tutacak bir kimsesi bulunmadýðýný söyleyerek mescide gelmemek için Peygamber (s.a.s) Efendimiz'den müsaade isteyen âmâ'ya Efen-dimiz'in önce müsaade etmesi, sonra
«Ezan sesini iþitiyor musun» diye sorup: «Evet iþitiyorum» cevabýný aldýktan sonra:
«Sana, senin gelmemen için bir yol bulamýyorum» buyurduðuna dair Müslim'in kaydettiði hadis [234]ise, mazur olmayanlara cemaatle namaz kýlmanýn farziyetinde nass'a yakýndýr.
Sýhhatinde ittifak edilen Peygamber (s.a.s) Efendimiz'in:
«Hayatým yed-Ý kudretinde olan Allah'a yemin ederim ki bir miktar odun hazýrlanmasýný, sonra namaz için ezan okunmasýný, sonra birisine yerime namaz kýldýrmasýný emredip de gideyim ve cemaate gelmeyenleri bulup ve evlerini baþlarýna yýkýp yakayým diye düþündüm. Hayatým yed-i kudretinde olan Allah'a yemin ederim ki eðer onlardan biri (yatsý namazýna gelmekle) eline bir yaðlý kemik veya iki güzel okçuðun geçeceðini bilseydi yatsý namazýndan (bir an bile) geri kalmazdý»[235] diye buyuduðuna dair Ebû Hü-reyre'nin hadisi ile «Peygamber (s.a.s) Efendimiz bize hidâyet yollarýný Öðretmiþtir. Bunlardan biri ezan okunan mescidde namaz kýlmaktýr» [236]bir rivayette «Eðer siz Peygamber iniz'in yolunu terk ederseniz sapýklýða düþersiniz» [237],"lbn Mes'ud'un hadisi de bunu te'yid etmektedir.
Bunun için iki gruptan her biri muhalif grubun aldýðý hadisi te'vil edip kendisinin aldýðý hadisin manâsýna döndürmek suretiyle bu hadisleri le'lif etmiþtir.
Zahirîler «Vacib olan þeyler arasýnda da sevab bakýmýndan fark olabilir, yani cemaatle kýlýnan namaz ile tek baþýna kýlýnan namaz arasýnda sevab farkýný gösteren hadis «Cemaatle namaz kýlmak zorunda olan kimsenin cemaatle namaz kýlmasý, mazur olduðu için cemaate gelmeyen kimsenin tek baþýna namaz kýlmasýndan þu kadar kat sevablýdýr» mânâsýndadýr demiþ ve bu görüþlerine, Peygamber (s.a.s) Efendimiz'in:
«Oturarak namaz kýlanýn sevabý ayakta namaz kýlanýn sevabýnýn yarýsýdýr» hadisi ile ihticac etmiþlerdir.
Diðerleri ise «Amâ'nýn hadisi, Cum'a ezaný hakkýnda olabilir. Çünkü sesini iþitene icabet etmek ittifak ile vacib olan ezan, Cum'a ezanýdýr» demiþlerdir. Bu, -Allah bilir- uzak bir te'vildir. Zira hadisin nass'ý, «Ebû Hüreyre dedi kî: Âmâ bir adam Peygamber (s.a.s) Efendimiz'e gelip: Ya Rasûlallah, elimden tutup beni mescide getirecek kimsem yoktur» diyerek Peygamber (s.a.s) Efendimiz'den evinde namaz kýlmak için ruhsat istedi. Efendimiz (s.a.s)'de ilkin ona ruhsat verdi ise de, adam dönünce ona
«Ezan sesini iþitiyor musun?» diye sordu. Adam: «Evet» [238]«Öyleyse icabet et» dedi» þeklindedir. Bunun zahirinden ise, Cum'a ezaným anlamak uzaktýr. Kaldý ki, Cum'a namazýna gitmek, Cum'a namazýnýn kýlýndýðý yerde oturanlara -ezan sesini ister iþitsin ister iþitmesinler- vacibtir ve bunda ihtilâf edildiðini ben iþitmedim. Ne var ki bu hadise, Muvatta'da rivayet olunan Utban b. Mâlik'in hadisi muarýzdýr. Zira bu hadiste «Utban b. Mâlik a'mâ olduðu halde cemaate gelirdi. Peygamber (s.a.s) Efendimiz'e: Karanlýk olur, yaðmur olur, sel olur. Ben de gözleri görmez bir kimseyim. Benim evimde, bir yerde namaz kýl ki ben orayý kendime namaz yeri yapayým dedi. Peygamber (s.a.s) Efendimiz de evine gidip
«Nerede namaz kýlmamý istiyorsun?» diye sordu. Utban kendisine bir yer gösterdi. Efendimiz de o yerde namaz kýldý» [239]denilmektedir. [240]
[231] Ýbn Rüþd Kadý Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüþd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayýnlarý: 1/297.
[232] Ýbn Rüþd Kadý Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüþd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayýnlarý: 1/297-299.
[233] Buhârî, Ezan, 10/30, no: 645; .Müslim, Mesâcid, 5/42, no: 650.
[234] Müslim, Mesâcid, 5/48, no: 653.
[235] Buhârî, Ezan, 10/29, no: 644; Müslim, Mesâcid, 5/42, no: 651.
[236] Müslim, Mesâcid, 5/44, no: 654.
[237] Müslim, Mesâcid, 5/44, no: 257.
[238] Müslim, Müsâfirîn, 6/16, no: 735.
[239] Mâlik, Kasrü's-Satât, 9/24, no: 86.
[240] Ýbn Rüþd Kadý Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüþd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayýnlarý: 1/299-301
Ynt: Cemaatle namaz By: ceren Date: 20 Ocak 2020, 20:26:18
Esselamu aleyküm.rabbim bizleri cemaat ile namaz kýlan kýlýnan namazýn feyzine eriþen kullardan olalim inþallah...
Ynt: Cemaatle namaz By: Bilal2009 Date: 22 Ocak 2020, 18:21:19
Ve aleykümüsselam Rabbim bizleri bu güzellikten mahrum eylemesin nasip eylesin
Ynt: Cemaatle namaz By: Sevgi. Date: 23 Ocak 2020, 04:46:32
Aleyküm selâm. Rabbim bizleri herzaman namazýný cemaatle kýlýp faziletine erenlerden eylesin inþaAllah
Ynt: Cemaatle namaz By: es-Sabur Date: 23 Ocak 2020, 06:24:42
Cemaatle namaz kýlmak tek baþýna namazdan daha eftaldir sevabýna daha fazladýr mümkün olduðunca katýlalým inþaAllah